Trong bối cảnh đối mặt với rất nhiều khó khăn thách thức, tổng thu ngân sách do ngành Thuế quản lý năm 2022 đã đạt 1.460.100 tỷ đồng, bằng 124,3% dự toán với 63/64 Cục Thuế hoàn thành và hoàn thành vượt mức dự toán thu ngân sách được giao. Đây là một trong mười sự kiện tiêu biểu của ngành được Tổng cục Thuế công bố ngày 28/12.
Hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách Nhà nước
Năm 2022 với ý nghĩa là năm thứ hai triển khai Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII và Kế hoạch 5 năm 2021-2025, cũng là năm trọng tâm thực hiện Kế hoạch cải cách hệ thống thuế theo Chiến lược cải cách và hiện đại hoá hệ thống thuế đến 2030, công tác thuế của Đảng và Nhà nước đã đạt được những kết quả quan trọng.
Tổng thu ngân sách do ngành Thuế quản lý năm 2022 ước đạt 1.460.100 tỷ đồng, bằng 124,3% dự toán, tăng 8,5% so với thực hiện năm 2021, với 63/64 Cục Thuế hoàn thành và hoàn thành vượt mức dự toán thu ngân sách được giao. Kết quả ấn tượng này đã góp phần giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo các cân đối lớn về tài chính ngân sách.
[Năm 2022, toàn ngành thuế thu ngân sách ước đạt 1,4 triệu tỷ đồng]
Đây là nỗ lực vượt bậc, thể hiện sự quyết tâm của ngành thuế trong việc khắc phục khó khăn, mạnh dạn đổi mới, đưa ra các giải pháp linh hoạt, sáng tạo để hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ.
Ban hành Chiến lược đến năm 2030
Ngày 23/4/2022, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 508/QĐ-TTg ban hành Chiến lược cải cách hệ thống thuế đến năm 2030.
Đây là văn bản quan trọng, là kim chỉ nam để ngành thuế triển khai đồng bộ các giải pháp cải cách hệ thống thuế. Theo đó, hệ thống chính sách thuế được cải cách gắn với cơ cấu lại thu ngân sách Nhà nước theo hướng bao quát toàn bộ các nguồn thu, mở rộng cơ sở thu, nhất là các nguồn thu mới, phù hợp với thông lệ quốc tế. Cụ thể, công tác quản lý thuế được hiện đại hoá toàn diện dựa trên nền tảng thuế điện tử và ba trụ cột cơ bản là thể chế quản lý thuế, nguồn nhân lực và công nghệ thông tin, hướng tới xây dựng ngành thuế hiện đại, hiệu lực, hiệu quả.
Để triển khai chiến lược, Tổng cục Thuế đã xây dựng Chương trình hành động cụ thể giai đoạn đến năm 2030 và Kế hoạch cải cách hệ thống thuế đến năm 2025 với các giải pháp, lộ trình và phân công các đơn vị chủ trì, phối hợp thực hiện theo các nhiệm vụ Chiến lược đã đề ta.
Triển khai gói hỗ trợ thuế, phí lớn nhất
Trong năm 2022, toàn ngành Thuế tiếp tục triển khai các chính sách gia hạn, miễn giảm thuế, tiền thuê đất để hỗ trợ người dân và doanh thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế với tổng số tiền trên 186.000 tỷ đồng.
Việc thực hiện kịp thời, có hiệu quả các giải pháp hỗ trợ về thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất được đánh giá là có tác động tích cực, được cộng đồng doanh nghiệp, người dân đánh giá cao, góp phần tháo gỡ khó khăn, giúp doanh nghiệp có thêm nguồn lực ổn định hoạt động sản xuất, kinh doanh, góp phần phục hồi và phát triển kinh tế xã hội trong nước.
Triển khai hóa đơn điện tử vượt tiến độ
Tiếp nối thành công của việc triển khai hóa đơn điện tử giai đoạn 1 tại 6 tỉnh, thành phố trong năm 2021, ngày 21/4/2022 Tổng cục Thuế thực hiện giai đoạn 2 tại 57 tỉnh, thành phố còn lại.
Đến nay, trên cả nước 100% số doanh nghiệp đang hoạt động, có sử dụng hóa đơn đã chuyển sang sử dụng hóa đơn điện tử và 100% hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh theo phương pháp kê khai đã đăng ký và chuyển sang sử dụng hóa đơn điện tử, với tổng số hóa đơn điện tử đã được phát hành là trên 2,1 tỷ hóa đơn.
Với thành tích vượt bậc trong triển khai hóa đơn điện tử, Thủ tướng Chính phủ đã có những ghi nhận, biểu dương và ban hành Quyết định số 54/QĐ-TTg ngày 25/7/2022 tặng Bằng khen cho Tổng cục Thuế. Đặc biệt, hiệu quả sâu rộng của giải pháp hóa đơn điện tử đã giúp Tổng cục Thuế được vinh danh ở hạng mục “Cơ quan nhà nước chuyển đối số xuất sắc” tại lễ trao Giải thưởng Chuyển đổi số Việt Nam năm 2022.
Triển khai Cổng thông tin điện tử
Việt Nam là 1 trong 4 nước đi đầu khu vực ASEAN triển khai áp dụng thu thuế đối với các nhà cung cấp nước ngoài thông qua Cổng thông tin điện tử trực tuyến. Theo đó, Việt Nam đã khẳng định chủ quyền thu thuế đối với các hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh trên nền tảng số.
Sau hơn 8 tháng triển khai (từ 21/3/2022), đã có 42 nhà cung cấp nước ngoài đăng ký, khai thuế và nộp thuế qua Cổng, với tổng số thuế đã nộp hơn 3.444 tỷ đồng. Trong đó, gần 1.900 tỷ đồng là khai, nộp trực tiếp; phần còn lại do các bên Việt Nam khấu trừ, nộp thay (Facebook là 1.748 tỷ đồng; Google là 979 tỷ đồng).
Đáng chú ý, có 6 nhà cung cấp nước ngoài lớn Meta (Facebook), Google, Microsoft, TikTok, Netfix, Apple chiếm 90% thị phần doanh thu dịch vụ thương mại điện tử kinh doanh trên nền tảng số xuyên biên giới tại Việt Nam đã thực hiện đăng ký thuế, khai thuế và nộp thuế tại Việt Nam.
Trong năm, ngành Thuế chính thức vận hành Cổng dữ liệu thông tin thương mại điện tử nhằm tiếp nhận thông tin tổng hợp của tổ chức, cá nhân kinh doanh qua sàn thương mại điện tử.
Với các tính năng vượt trội về tổng hợp dữ liệu theo thông tin của các sàn thương mại điện tử và thông tin của đơn vị cung cấp cùng các chức năng quản trị, phân quyền, truyền nhận dữ liệu đảm bảo an toàn, an ninh thông tin, Cổng dữ liệu thông tin thương mại điện tử là khởi đầu mới trong quản lý thuế đồng thời tiến tới ngăn chặn thất thu trong lĩnh vực này.
Số hóa toàn diện công tác quản lý thuế
Với phương châm “Lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm để phục vụ” - ngành Thuế đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý thuế, từng bước chuyển đổi số một cách toàn diện.
Theo đó, ngành Thuế đã triển khai hệ thống dịch vụ thuế điện tử (eTax) tới 99% doanh nghiệp đang sử dụng khai thuế, nộp thuế và hoàn thuế điện tử, triển khai hệ thống hóa đơn điện tử trên phạm vi toàn quốc, kết nối trao đổi thông tin với các bộ/ngành, các đơn vị, tổ chức bên ngoài nhằm mục tiêu xã hội hóa các dịch vụ về thuế bằng phương thức điện tử...
Việc số hóa toàn diện công tác quản lý thuế đã góp phần giảm đáng kể thủ tục hành chính thuế. Cụ thể, số thủ tục hành chính trong năm đã giảm từ 304 xuống còn 234 thủ tục, trong đó 103/234 thủ tục đạt mức độ 3-4 và 97/103 thủ tục được tích hợp lên Cổng dịch vụ công quốc gia, tương ứng đã tiết kiệm trên 524 tỷ đồng chi phí tuân thủ cho người dân, doanh nghiệp.
Kết quả này đã vượt mục tiêu theo Nghị quyết 68/NQ-CP của Chính phủ.
Triển khai bộ chỉ số đánh giá chất lượng phục vụ
Năm 2022, Tổng cục Thuế đã ban hành kế hoạch triển khai bộ chỉ số chỉ đạo, điều hành và đánh giá chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp trong thực hiện dịch vụ công theo thời gian thực trên môi trường điện tử, theo Quyết định 766/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.
Bộ chỉ số được xác định dựa trên 5 nhóm chỉ số thành phần, gồm công khai, minh bạch; tiến độ, kết quả giải quyết công việc; số hóa hồ sơ; cung cấp dịch vụ công trực tuyến; mức độ hài lòng.
Với việc triển khai Bộ chỉ số này, ngành Thuế khẳng định quyết tâm nỗ lực không ngừng nâng cao chất lượng phục vụ, chuyển đổi từ cơ quan quản lý hành chính trở thành người bạn đồng hành của người nộp thuế.
Kiện toàn bộ máy tổ chức chuyên nghiệp
Năm 2022, Tổng cục Thuế tiếp tục kiện toàn bộ máy tổ chức của 4 đơn vị là Cục Thuế doanh nghiệp lớn; Cục Thanh tra-Kiểm tra thuế; Cục Kiểm tra nội bộ, giải quyết khiếu nại, tố cáo & phòng chống tham nhũng; và tăng cường một số phòng chức năng thuộc Văn phòng Tổng cục Thuế theo Quyết định số 15/2021/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.
Theo đó, cùng với việc thành lập các phòng, ban chức năng, Tổng cục Thuế đã kiện toàn các chức danh lãnh đạo của 4 đơn vị nhằm đảm bảo hoạt động độc lập trong chỉ đạo và thực hiện nhiệm vụ được giao.
Với mục tiêu phát triển nguồn nhân lực chuyên nghiệp, toàn ngành Thuế đã thực hiện luân chuyển, luân phiên, điều động, chuyển đổi vị trí công tác cho hơn 3.479 lượt công chức, viên chức;… đồng thời tiếp tục rà soát, xây dựng phương án điều động cán bộ trẻ xuống địa phương để rèn luyện, tích lũy thực tiễn, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn phát triển mới của ngành.
Hiệp định đa phương hỗ trợ hành chính thuế
Để thực hiện các cam kết quốc tế liên quan đến Hiệp định thuế theo Quyết định số 2072/QĐ-TTg ngày 10/12/2021 của Thủ tướng Chính phủ, phê duyệt Đề án “Rà soát đánh giá hiệu quả của các Hiệp định tránh đánh thuế hai lần, tác động đối với không gian chính sách thuế của Việt Nam và định hướng điều chỉnh.” Trong năm 2022, sau khi hoàn tất thủ tục rà soát về bảo mật dữ liệu người nộp thuế và nhận được thư mời của Tổng thư ký OECD, Chính phủ Việt Nam đã chấp thuận tham gia ký Hiệp định đa phương về hỗ trợ hành chính thuế (MAAC) nhằm tăng cường hợp tác quốc tế trong quản lý thuế.
Đây là khuôn khổ quốc pháp lý quốc tế đa phương toàn diện nhất, bao quát các hình thức hợp tác quốc tế về hành chính thuế để giải quyết trốn thuế, tránh thuế. Theo thống kê, đến nay đã có 144 nước ký MAAC, trong đó có 63 nước đã ký Hiệp định thuế với Việt Nam.
Đây cũng là công cụ toàn cầu hỗ trợ tốt nhất cho hoạt động hợp tác đa phương trong trao đổi thông tin và các hình thức hỗ trợ hành chính khác về thuế.
Thi viết về thuế với thương mại điện tử
Sau 1 năm phát động, ngày 12/9/2022, dưới sự chỉ đạo của Tổng cục Thuế, Tạp chí Thuế đã tổ chức lễ trao giải cuộc thi “Viết về thuế với thương mại điện tử.”
Dù đây là lĩnh vực mới và khó, lần đầu tiên được tổ chức tại Việt Nam, song do tính cấp thiết, thời sự của chủ đề cuộc thi nên chỉ trong thời gian ngắn, giữa bối cảnh dịch bệnh, cuộc thi đã thu hút được sự tham gia đông đảo của các phóng viên, nhà báo, các học giả, chuyên gia, nhà nghiên cứu kinh tế, các hiệp hội, tổ chức, doanh nghiệp và người dân... trên cả nước, với tổng số 1.313 tác phẩm gửi về dự thi.
Qua 3 vòng tuyển chọn và chấm sơ khảo, chung khảo, Hội đồng chung khảo đã thống nhất lựa chọn ra 38 tác phẩm dự thi để trao giải, gồm 3 giải A, 5 giải B, 10 giải C, 20 giải khuyến khích; đồng thời trao giải Tập thể cho 05 đơn vị tham gia tích cực và có nhiều tác phẩm dự thi đạt chất lượng tốt.
Vượt lên trên các giải thưởng, các bài viết tham gia cuộc thi đã góp phần giúp cơ quan chức năng phân tích đa chiều về thực trạng hoạt động thương mại điện tử và chính sách pháp luật quản lý thuế trong lĩnh vực này./.
