Những bao gạo Thái Lan tại nhà máy ở Bangkok. (Ảnh: AFP/TTXVN) Theo một nghiên cứu kinh tế, Thái Lan có thể sẽ mất hàng trăm tỷ baht xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc trong vòng 5 năm tới bởi sự cạnh tranh từ các quốc gia thuộc nhóm CLMV sau khi Cộng đồng chung ASEAN được hình thành.
Nghiên cứu này do Giám đốc Trung tâm nghiên cứu thương mại quốc tế thuộc Trường đại học Thương mại Thái Lan Aat Pitsanwanich thực hiện, trong đó cho thấy Thái Lan sẽ mất thị phần và cơ hội thương mại đối với các mặt hàng xuất khẩu như gạo, hải sản, quần áo và dệt may, giày dép, trang sức và đặc biệt là hàng điện tử và gia dụng.
Con số thất thu có thể lên tới gần 120 tỷ baht (gần 4 tỷ USD).
Các nước ASEAN có khoảng 10% thị phần thương mại tại Trung Quốc, với trị giá khoảng 8.200 tỷ baht mỗi năm. Trong số này, Thái Lan hiện đang đứng thứ hai sau Malaysia tại thị trường Trung Quốc, với khoảng 1,95% thị phần.
Tới năm 2019, thị phần của các nước ASEAN tại Trung Quốc dự kiến sẽ tăng lên 11%, trong đó thị phần của Thái Lan tại đây sẽ chỉ tăng khoảng 0,02% lên tới 1,97%. Tuy nhiên, thứ tự của Thái Lan trong danh sách các nước ASEAN xuất khẩu vào Trung Quốc sẽ tụt xuống vị trí thứ tư sau Việt Nam và Indonesia.
Theo thứ tự hiện nay, Malaysia là nước ASEAN xuất khẩu sang Trung Quốc nhiều nhất. Tiếp theo là Thái Lan, Indonesia, Singapore và Việt Nam. Tuy nhiên, trong 5 năm tới, thị phần xuất khẩu vào Trung Quốc của Malaysia sẽ giảm từ 31,2% xuống còn 26,3%; Thái Lan giảm từ 20,2% xuống còn 18,2%, Indonesia giảm từ 15,5% xuống còn 14,9% và Singapore giảm từ 15% xuống còn 14,4%.
Tuy nhiên, thị phần xuất khẩu của Việt Nam vào Trung Quốc sẽ tăng từ 6,8% lên tới 10,1%, trong khi Myanmar tăng từ 0,9% tới 4,6%, Lào tằng từ 0,3% tới 1,3% và Campuchia tăng từ 0,1% tới 0,2%. Philippines và Brunei không có thay đổi nhiều.
Ông Aat cho rằng Thái Lan sẽ mất phần lớn thị phần gạo tại Trung Quốc bởi sự cạnh tranh của Việt Nam, Campuchia và Myanmar - thuộc nhóm CLMV. Cụ thể thị phần gạo của Thái tại Trung Quốc sẽ giảm từ 45,4% trong năm nay xuống còn 27,4% vào năm 2019.
ASEAN và Trung Quốc đã thỏa thuận triển khai đàm phán về khu vực tư do thương mại vào năm 2001. Trong các năm sau đó, ASEAN và Trung Quốc đã ký thỏa thuận hợp tác kinh tế toàn diện nhằm đẩy mạnh hợp tác đầu tư, kinh tế và thương mại.
Thỏa thuận buôn bán hàng hóa năm 2004 đã cho phép Trung Quốc và sáu nước ASEAN loại bỏ hàng rào thuế quan tới 90% các sản phẩm của họ vào năm 2010, trong khi các nước thuộc nhóm CLMV sẽ thực hiện như vậy từ năm 2015./.
