Bài 2: Thâm nhập CLB Tình người - Đa cấp, mê tín dị đoan và trốn thuế
Để tìm hiểu sâu hơn về hoạt động và quy mô của câu lạc bộ Tình người, phóng viên Báo điện tử VietnamPlus đã trực tiếp thâm nhập và liên hệ với nhiều thành viên từng giữ vai trò chủ chốt trong các ban điều hành câu lạc bộ.
Ban đầu, hầu hết những người này nhận thấy câu lạc bộ tuyên truyền những kiến thức có ích, nhưng khi đi sâu hơn thì bị cuốn theo những tư tưởng mê tín dị đoan.
Cuộc sống hiện đại với nhiều áp lực tác động đã khiến nhiều người gặp phải những vấn đề về tâm sinh lý. Khi gặp bế tắc trong cuộc sống, công việc hay các mối quan hệ hoặc khi có sự thay đổi tuổi tác sinh học, bản thân hoặc người thân gặp phải bệnh tật…bất kỳ ai cũng có xu hướng tìm một điểm tựa bình yên về mặt tinh thần.
Giống như một cơ thể yếu ớt thì dễ bị virus tấn công. Những tổ chức lừa đảo lợi dụng điểm yếu này để chi phối những người bị hại. Họ có xuất phát ban đầu là nhu cầu tích lũy kiến thức để bản thân mình trở nên tốt hơn, muốn phát tâm làm từ thiện để tạo phúc cho con cháu hay muốn hóa giải những trắc trở trong cuộc sống.
Nhu cầu đó là chính đáng nhưng rồi sự nhẹ dạ cả tin đã khiến họ sa đà, không biết điểm dừng… Và, không ít người vì thế mà gây hại (gián tiếp hoặc trực tiếp) cho bản thân và gia đình, người thân…
Mô hình đa cấp
Câu lạc bộ Tình người trước đây là Chi hội Tán trợ Chữ thập đỏ Tình người, trực thuộc Hội Chữ thập đỏ Thành phố được thành lập theo Quyết định số 46 ngày 23/5/2011. Tuy nhiên, đến năm 2020, Hội Chữ thập đỏ thành phố Hà Nội đã giải thể Chi hội Tán trợ Chữ thập đỏ Tình người theo yêu cầu của chi hội này.
Câu lạc bộ Tình người chính thức ra mắt ngày 30/7/2019. Từ đây, tổ chức này hoàn toàn tự chủ, thu hút đến 100.000 thành viên tham gia. Ngoài trụ sở ở phố Dương Đình Nghệ, câu lạc bộ còn có chi nhánh tại Thành phố Hồ Chí Minh, Quảng Trị và đang dự kiến mở rộng ở Quảng Ninh, Bắc Ninh và tổ chức các hoạt động lễ bái dưới tên đạo tràng Thiên Phúc.
Câu lạc bộ Tình người thu nhận thành viên mới thông qua sự giới thiệu (gieo duyên) của các thành viên cũ. Càng giới thiệu được nhiều người vào thì người giới thiệu càng tích được nhiều phúc, được gọi là “đại ân nhân” của những người vào sau. Điểm này khá giống với mô hình đa cấp.
Với sự giới thiệu của một giáo viên tại Hà Nội, phóng viên VietnamPlus đã gia nhập câu lạc bộ không mấy khó khăn. Bước đầu tiên là khai thông tin vào một tờ giấy như sơ yếu lý lịch, trong đó có cả nội dung kê khai tài sản.
Sau đó, người đăng ký sẽ trải qua một vòng giao lưu phỏng vấn với người thuộc Ban chấp hành câu lạc bộ để giới thiệu về bản thân, gia đình, công việc, các vấn đề hiện nay đang gặp khó khăn trong gia đình, công việc và cuộc sống, các nguyện vọng, mong muốn của bản thân.
Các thành viên được dạy “tu đạo” theo một giáo trình nội bộ cơ bản với những nội dung gồm 3 bước: Tu tiếp, trả nghiệp và hành sứ mệnh.
Trong đó, bước đầu “tu tiếp” là dạy những kỹ năng sống, thay đổi bản thân. Bước hai là “trả nghiệp” thông qua những chia sẻ về tâm linh, thờ cúng; “trả nghiệp” bằng việc góp tiền từ thiện cho câu lạc bộ. Bước thứ ba là “hành sứ mệnh,” truyền bá “giáo trình” đến với người thân, bạn bè… hay còn gọi là “gieo duyên,” qua đó lôi kéo thêm nhiều người đến với câu lạc bộ, việc này cũng giúp tích được nhiều “phúc.”
[Bài 1: Ma trận mê tín dị đoan khoác áo lớp học trí tuệ]
Các học viên sẽ trải qua 5 buổi học ban đầu để “mở tâm,” đón nhận trí tuệ, câu lạc bộ dạy bỏ tư duy, bỏ nghĩ và chỉ y hành theo trí tuệ do câu lạc bộ chỉ dạy. Những buổi học này giống như những buổi đào tạo lại về cách sống có chuẩn mực, có trí tuệ. Người học sẽ được nghe nhiều câu như: Trí tuệ là chân lý, là chuẩn mực tìm cách cân bằng các mối quan hệ, từ bỏ những tật xấu, giảm bớt “cái tôi” của mình để điều hòa các mâu thuẫn.
Sau buổi đầu tiên, ấn tượng rõ nhất mà phóng viên thu nhận được đó là những tràng vỗ tay dài không ngớt dành cho diễn giả - không khí của những buổi đào tạo bán hàng đa cấp. Diễn giả rất truyền cảm hứng và biết cách tạo sự sôi nổi, khí thế cho lớp học thường có khoảng hơn 200 người tham gia.
Người đứng lớp thường lặp đi lặp lại những câu hỏi khiến mọi người thấy phấn chấn, hào hứng như: “Hôm nay bạn có muốn khởi tâm để đón nhận duyên tuyệt vời bậc nhất không ạ? Xin chúc mừng mọi người vì điều đó. Mọi người có thấy mình đang may mắn tột cùng không ạ? Mọi người hãy khởi tâm mãnh liệt vào, quyết đón nhận báu vật để mang về nhà mình cho con cháu nhiều đời nhiều kiếp.”
Tạo phúc, xóa nghiệp... bằng tiền
Trong mỗi buổi sinh hoạt, người trực tiếp đứng lên chia sẻ là bà Nguyễn Hồng Thuận. Người phụ nữ này được xem như vị “giáo chủ” của câu lạc bộ, người được các “ngài” lựa chọn “sang tai” để dạy “trí tuệ” cho các thành viên.
Tại đây, tất cả những vấn đề bất ổn trong cuộc sống của những thành viên câu lạc bộ nói riêng và con người nói chung đều được lý giải với góc độ “nghiệp” và xung quanh chúng ta đều là “vong.”
Không chỉ liên tục nói đến “vong,” “nghiệp,” người phụ nữ này còn bày cách để “giải nghiệp” một cách rất cụ thể, rành mạch. Đó là dùng tiền để cúng gia tiên. Đến đây, các thành viên được phát một tờ giấy A4 có nội dung xin các ngài cho dùng tiền trần để cúng cho gia tiên, trả nợ để không phải gánh nghiệp nữa. Trong tờ giấy có ghi chi tiết cúng cho vong linh ông bà, cha mẹ nội ngoại bao nhiêu, ngoài ra còn phải cúng cho vong linh súc sinh, vong vãng lai, thậm chí vong của cha mẹ mình từ 10 kiếp trước và xin hồi hướng trả nghiệp cả cho những người còn sống trong gia đình.
Theo yêu cầu của bà Thuận, tất cả số tiền này sẽ được đem đến câu lạc bộ để làm từ thiện, còn tờ giấy thì đem về nhà đốt đi. Như vậy là kết thúc một chu trình “giải nghiệp.”
Trái với tôn chỉ “không truyền bá mê tín dị đoan,” phóng viên nhận thấy những người đứng lớp nói nhiều đến vong tà, nghiệp báo, oan gia trái chủ. Câu lạc bộ hoạt động “vô danh, vô lợi,” nhưng lại có bán nhiều vật dụng như bút, sổ, nước uống… với giá cao hơn thị trường.
Sau những buổi học đầu tiên, người tham gia được hướng dẫn về nhà thắp hương gia tiên, khấn vái ngày 2 lần vào lúc 5h sáng và 5h chiều, thắp hương phải đốt cả bó, không dùng hoa cúc vì hoa cúc dẫn dụ vong linh, nên dùng hoa hồng, thắp hương xong lấy cánh hoa hồng để tắm, quả thì phải chọn 5 loại quả theo danh sách được chia sẻ.
Những người tham gia thường xuyên được một số hướng dẫn viên "chăm sóc'' hỏi han khá tận tình để xem có thực hiện đúng quy trình không? Cần phải làm đúng như vậy mới có đủ điều kiện để tiếp nhận những trí tuệ và được “đón duyên tuyệt vời bậc nhất” tiếp theo...
Đáng chú ý, các học viên không được quay phim, chụp ảnh, nhưng phải ghi âm toàn bộ nội dung buổi học. Những học viên mới sẽ phải về nhà làm bài tập bằng cách viết lại ra giấy toàn bộ buổi học dài 3 tiếng đồng hồ, chính xác đến từng câu chữ, khuyến khích viết tay, chứ không được đánh máy.
Để có thể làm được điều này, học viên sẽ phải nghe đi nghe lại băng ghi âm, tốn rất nhiều thời gian và công sức. Nếu thực hiện đúng yêu cầu này, các học viên sẽ không tâm trí, thời gian... làm những việc khác mà chỉ còn lại những tư tưởng được truyền bá luẩn quẩn với tạo phúc, trả nghiệp, tiễn vong...
Chị Đ.C.L (Hà Nội) - người từng gia nhập câu lạc bộ sau đó đã thoát ra, cho biết: Từ khóa trong mọi tài liệu và nội dung tuyên truyền của câu lạc bộ này là “phúc.”
Những đổ vỡ, thất bại trong cuộc đời này của mỗi số phận con người đều xuất phát từ nợ nần tiền kiếp, những nghiệp báo, những duyên âm… đều là "do phúc cạn." Vì vậy, muốn thoát khỏi những vận xấu thì phải bồi phúc mãnh liệt bằng công và bằng của... giá trị vật chất, tiền của ch bồi phúc càng nhiều, phúc sẽ càng dày... "Và thế là tất cả các hội viên đều bị cuốn vào vòng xoáy phải trả nợ tiền kiếp, dùng tiền để "trả nợ nghiệp" và tạo - đúng hơn là mua phúc," chị L cho hay.
Đo tâm thành qua giá trị đồ thờ cúng
Tại CLB, các thành viên được giáo huấn rằng đồ thờ cúng càng đắt, giá trị càng cao thì càng chứng tâm cho gia chủ.
Đáng lưu ý rằng câu lạc bộ không bán bát hương, đồ thờ, hương, nến,… nhưng có một khu vực riêng để trưng bày những vật dụng này. Các hội viên muốn sở hữu những đồ vật này thì “nhờ câu lạc bộ mua hộ.” Và nếu nhờ qua câu lạc bộ thì các món đồ đó sẽ được trì chú giúp tăng lộc, tăng phúc...
Anh Nguyễn Văn N. từng là thành viên Ban Truyền thông của câu lạc bộ, có nhiệm vụ chụp ảnh, quay video để tuyên truyền, cho hay: “ Một trong những lý do khiến tôi tin tưởng và gia nhập câu lạc bộ là vì họ đã làm được một số điều tốt thông qua các hoạt động từ thiện. Tuy nhiên, tôi bắt đầu nghi vấn khi có một lần nhờ câu lạc bộ mua giúp vợ chồng người bạn một bộ bát hương bằng đồng có giá 120 triệu đồng. Sau này, bạn tôi tìm đến đúng cơ sở cung cấp bát hương cho câu lạc bộ và biết rằng giá tại đây chỉ có 40 triệu đồng.”
Một người bạn khác của anh N. muốn mua bát hương bằng cách quẹt thẻ ngân hàng nhưng bị từ chối, chỉ được giao dịch bằng tiền mặt. Khi chị này hỏi hóa đơn giá trị gia tăng thì câu lạc bộ cũng không cung cấp mà chỉ viết phiếu thu.
Qua đó, anh N đã đặt vấn đề rằng câu lạc bộ đã vi phạm nguyên tắc tài chính, có biểu hiện bán đồ thờ giá cao hơn giá thị trường và không hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế cho Nhà nước.
Thực tế, trên thị trường hiện nay không khó để tìm những bộ đồ thờ cao cấp, chạm khảm công phu, dát vàng 24K,… có giá hàng trăm triệu đồng. Tất nhiên những cơ sở kinh doanh này có giấy phép, thương hiệu rõ ràng và chứng nhận, kiểm định chất lượng.
Chia sẻ với phóng viên về vấn đề đồ thờ cúng thế nào là đúng lễ, đại diện của Hội Phật giáo Việt Nam cho lời răn: Phật, Thánh, gia tiên chứng tâm, khi đốt nén nhang thơm, việc sửa soạn cho mình tấm lòng thành kính nhất để cầu nguyện những điều tốt đẹp, tưởng nhớ tổ tiên ông bà mới là điều quan trọng nhất. Dù là dùng bát hương giá trị hàng chục triệu đồng hay bát hương bằng gốm truyền thống, thậm chí có gia đình thắp hương trong chiếc cốc đơn sơ cũng không thay đổi được tấm lòng thành của mỗi người, vì vậy dùng đồ thờ cúng như thế nào, giá trị bao nhiêu chỉ tùy thuộc khả năng tài chính của mỗi gia đình.
Hoạt động tài chính mập mờ, mua rẻ bán đắt;
Anh Trần Đức Sông là một trong số những người đã viết đơn thư tố cáo gửi các cơ quan thông tấn, báo chí. Anh chỉ ra nhiều điểm mập mờ trong hoạt động của câu lạc bộ.
“Các khoản tiền đều không được công khai rõ ràng, chẳng hạn như chi phí thuê văn phòng, các khoản đóng góp làm từ thiện, hoạt động quyên góp xây chùa và mở rộng câu lạc bộ, việc kinh doanh đồ thờ và các chương trình tâm linh khác... Hội viên đóng góp rất nhiều, có những cá nhân đã đóng đến tiền tỷ trong khoảng 2-3 năm tham gia,” anh Sông cho biết.
Chị T.M.L (Hà Nội) là một trong những thành viên nòng cốt của câu lạc bộ phụ trách việc ghi chép sổ công đức. Nhờ đó, chị phát hiện những dấu hiệu bất thường và quyết định rời khỏi câu lạc bộ.
Theo đó, chị L phụ trách ghi chép đóng góp của mọi người, nhưng sổ sách sau đó lại giao cho bà Thuận giữ, nên chi tiêu như thế nào chị không nắm được. Bản thân chị L cũng đã đóng góp khoảng 200 triệu đồng để trả nợ nghiệp của bản thân và tạo phúc.
Các học viên được dạy rằng làm phúc thì phải âm thầm và không ai biết mới là đại phúc. Bởi thế sau khi đã góp một số tiền lớn làm công đức, không ai nói với ai, cũng không nắm được tổng số tiền quyên góp được là bao nhiêu.
Chị L nêu một ví dụ cụ thể, đó là việc kêu gọi ủng hộ xây chùa Khánh Linh (Bắc Ninh), Ban chấp hành câu lạc bộ đã họp và thống nhất là cần tổng số tiền 1,5 tỷ đồng để hoàn tất các hạng mục xây dựng. Chỉ một buổi sáng làm lễ tại nhà riêng của bà Thuận, Ban chấp hành đã quyên góp được 1,1 tỷ đồng, đến buổi chiều hôm ấy thì đã đủ số tiền để xây chùa.
Tuy nhiên, hôm sau bà Thuận lại tiếp tục quyên góp, chính hành động này đã gây nghi vấn lớn đối với chị L bởi bản thân chị là người tham gia cuộc họp, đã thống nhất số tiền xây chùa chỉ 1,5 tỷ đồng, tại sao đã đủ tiền rồi mà vẫn quyên góp thêm?
Nghiêm trọng hơn, bà Thuận còn phát thuốc điều trị COVID-19 trong một buổi giảng đạo.
Trong bối cảnh y học thế giới còn đang nghiên cứu, phát triển vaccine mà bà có thể điều chế thuốc, không có đơn thuốc của bác sỹ, không có một chứng nhận y tế nào. Bà Thuận khẳng định rằng lá phổi của con người rất mỏng, khi bị ho là đã dương tính rồi, lúc này không nên đi khám mà phải ở nhà dùng thuốc ngay…
Những thông tin như vậy khiến người nghe không khỏi giật mình bởi hàng ngày thông tin chính thống trên báo đài và các kênh truyền thông của Bộ Y tế đều khuyên mọi người tuân thủ quy tắc 5K và khi có dấu hiệu nghi ngờ, cần liên hệ ngay đến đường dây nóng của Bộ Y tế.
Vậy mà những thông tin hoang đường này vẫn thu hút một lượng lớn hội viên tin theo. Điều này hết sức nguy hiểm trong bối cảnh cả xã hội đang gồng mình chống chọi với dịch COVID-19. Dường như, những tác động tiêu cực của câu lạc bộ này đã đi xa hơn sự tuyên truyền về tâm linh, tín ngưỡng...
Xem toàn bộ loạt bài trong series này:
Bài 1: Ma trận mê tín dị đoan dưới vỏ bọc lớp học trí tuệ
Bài 2: Thâm nhập CLB Tình người - Đa cấp, mê tín dị đoan và trốn thuế
Bài 3: Tuyên truyền về ma quỷ, vong tà qua 'pháp bảo'
Bài 4: Hoạt động đa cấp tâm linh dưới góc nhìn luật pháp
Bài 5: Tỉnh táo trong tín ngưỡng để tránh sập bẫy trục lợi tâm linh