Trước thực trạng mất an toàn ở các điểm mỏ khai thác đá ngày càng gia tăng, tỉnh Phú Thọ đang quyết liệt triển khai nhiều giải pháp nhằm siết chặt quản lý hoạt động này, kiên quyết thu hồi giấy phép hoặc tạm dừng hoạt động đối với các mỏ khai thác đá vi phạm quy định về khai thác khoáng sản.
Theo Sở Tài nguyên và Môi trường Phú Thọ, Ủy ban Nhân dân tỉnh vừa thu hồi 5 giấy phép khai thác đá vì đã vi phạm các quy định về hoạt động khai thác khoáng sản; tạm dừng hoạt động của 6 mỏ đá chưa đảm bảo các điều kiện trong khai thác; xử phạt trên 100 triệu đồng đối với 6 doanh nghiệp vi phạm các quy định về khai thác khoáng sản; buộc 4 doanh nghiệp phải di dời kho chứa vật liệu nổ công nghiệp ra nơi an toàn…
Các doanh nghiệp này đã vi phạm rất nhiều các quy định về hoạt động khai thác khoáng sản như chưa lập lý lịch kho vật liệu nổ công nghiệp, tự thiết kế kho chứa trong khi đơn vị không có chức năng thiết kế. Nhiều đơn vị không xuất trình được hồ sơ thiết kế kho; không thực hiện đo kiểm tra điện trở nối đất định kỳ đối với hệ thống chống sét kho chứa thuốc nổ.
Tất cả các đơn vị được kiểm tra chưa thực hiện đúng chế độ trạm gác bảo vệ kho chứa thuốc nổ theo quy định và kho thuốc nổ có khoảng cách không đảm bảo; sắp xếp thuốc nổ trong kho chưa theo đúng quy định gây mất an toàn. Nhiều doanh nghiệp khai thác không đúng thiết kế mỏ, không đúng ranh giới, diện tích mỏ, gây ra tình trạng sạt lở tầng, tuyến, móng khai thác; gây ô nhiễm môi trường; gây mất an toàn lao động; nguy cơ mất an toàn do sạt lở trong khai thác cao...
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp này đang sử dụng các thiết bị khai thác, chế biến khoáng sản cũ, không đảm bảo an toàn lao động và vệ sinh môi trường.
Theo Sở Lao động-Thương binh và Xã hội Phú Thọ, những năm gần đây, tình trạng mất an toàn lao động tại các điểm mỏ ngày càng tăng. Riêng năm nay, toàn tỉnh đã xảy ra 16 vụ tai nạn lao động. Các vụ tai nạn lao động xảy ra chủ yếu ở khu vực khai khoáng tập trung cao tại các điểm mỏ khai thác đá.
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Phú Thọ có 39 giấy phép hoạt động khai thác đá xây dựng, đá làm nguyên liệu ximăng còn hiệu lực với hàng chục điểm mỏ nằm tập trung ở các huyện miền núi Thanh Sơn, Tân Sơn, Yên Lập, Thanh Ba.
Theo đánh giá của các ngành công thương, tài nguyên và môi trường của tỉnh, hiện nay hoạt động khai thác đá đã đi vào quy củ hơn. Nhưng tại một số khai trường vẫn còn tình trạng nổ mìn khai thác gây tiếng ồn lớn, việc vận chuyển lộn xộn, gây hư hỏng đường và làm ô nhiễm môi trường. Đặc biệt, tại các mỏ đá và mỏ khoáng sản có sử dụng vật liệu nổ công nghiệp, có trường hợp gây tai nạn lao động nghiêm trọng.
Nguyên nhân của thực trạng trên là do công tác thanh, kiểm tra của các cơ quan chức năng, của chính quyền cơ sở chưa thực sự hiệu quả và còn tình trạng chồng chéo, không phân định rõ trách nhiệm.
Nhận thức của các doanh nghiệp về đảm bảo an toàn lao động trong khai thác, chế biến khoáng sản còn hạn chế; ý thức chấp hành pháp luật về khoáng sản của một số tổ chức, doanh nghiệp chưa nghiêm túc, chưa thực hiện theo đúng quy trình, quy phạm trong khai thác mỏ lộ thiên. Một số doanh nghiệp chưa quan tâm đến việc đảm bảo an toàn lao động trong quá trình khai thác, chế biến khoáng sản.
Ông Nguyễn Văn Hậu, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Phú Thọ cho biết, thời gian tới, Sở sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng tiến hành thanh tra, kiểm tra tại tất cả các điểm mỏ, kiên quyết xử lý những doanh nghiệp vi phạm; đồng thời yêu cầu các doanh nghiệp khai thác khoáng sản tu bổ, trả lại hiện trạng ban đầu của các tuyến giao thông đã bị phá hỏng do việc vận chuyển đá, quặng gây ra.
Việc tham gia thẩm định và cấp phép khai thác khoáng sản phải có sự tham gia của chính quyền cấp huyện và ngành công an; buộc tất cả các doanh nghiệp ký cam kết và thực hiện nghiêm 5 nội dung quy định trong hoạt động khai thác, chế biến khoáng sản là khai thác theo thiết kế, bảo vệ môi trường, đảm bảo an toàn lao động, các quy định về vật liệu nổ công nghiệp, đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội./.