Nằm cách thủ đô Bangkok khoảng 80 km về phía bắc trong vùng đất được baobọc bởi ba dòng sông, Ayutthaya được du khách nước ngoài biết đến như là một ốcđảo của các đền đài và di tích cổ cùng với nhiều chùa chiền có những đường nétuốn cong rất đặc trưng.
Giám đốc Văn phòng Mỹ thuật Khu vực III Bộ Văn hóa Thái Lan, ông SupotPrommanot cho biết cổ thành này được xây dựng từ năm 1350 bởi vua Ramathibodi Ivà phát triển rực rỡ, trước khi bị quân Miến Điện (Myanmar) chiếm đóng rồi tànphá vào năm 1767. Ngoài ra, di sản lịch sử này còn chịu tác động của thiên taivà lũ lụt, hành vi săn lùng lấy cổ vật, cũng như kế hoạch hiện đại hóa bắt đầu ởxứ “chùa Vàng” từ những năm 1950. Vì thế việc bảo quản và trùng tu luôn là tháchthức rất lớn đối với giới chức địa phương.
Có tên gọi đầy đủ là Phra Nakhon Sri Ayutthaya, kinh đô của nước Xiêm nàytừng được ví như là “Venice của phương Đông” và là trung tâm buôn bán lớn củakhu vực, tức hình thành sớm hơn thương cảng quốc tế Hội An của Việt Nam. Hơn 30đời vua thuộc năm triều đại thay nhau trị vì và xây dựng Ayutthaya thành thủ đôdanh tiếng, vốn có mối quan hệ tốt với các nước láng giềng, nhiều quốc giaphương Đông và cả phương Tây.
Hàng trăm đài tháp, di tích hay đền chùa hội tụ tại Ayutthaya, tạo nên khuquần thể rộng bao gồm Công viên lịch sử và 6-7 cụm di tích có giá trị cao, chodù bây giờ ở đó chỉ còn trơ lại các cột trụ rêu phong, những bức tường tróc mẻvà nền móng xây bằng gạch đỏ. Cố đô Ayutthaya kỳ vĩ một thời của Thái Lan đãđược tổ chức UNESCO công nhận là Di sản Thế giới vào tháng 12/1991.
Tuy đã được trùng tu nhưng thật khó phát hiện thấy sự can thiệp của bàntay con người, bởi tất cả dường như vẫn nguyên trạng, từ những viên gạch vỡ, bứctường tróc mẻ và hàng cột rêu phong. Các hạng mục lôi cuốn đông du khách tớithăm là Wat Yai Chaimongkhon, Wat Phananchoeng, Wat Phra Sri Sanphet, Wihan PhraMongkhon Bophit, Wat Mahathat, Wat Ratchaburana, Wat Phutthaisawan, Wat LokayaSuttha, Bảo tàng Chao Sam Phraya và cơ sở nuôi dưỡng-huấn luyện voi có tên gọilà Ayutthaya Elephant Palace & Royal Kraal.
Nhưng tiêu biểu nhất phải kể đến Wat Yai Chaimongkhon, một tổ hợp kiếntrúc bề thế được xây dựng để ghi nhớ chiến thắng của Vua Naresuan trước giặcngoại xâm vào năm 1592. Tiếp đó là cụm di tích Wat Phra Sri Sanphet-Hoàng cunglớn, và Wat Mahathat.
Wat Phra Sri Sanphet-Hoàng cung gồm các đài tháp và đền chùa, với mộ tháplớn nhất được xây trên một nền cao, trong khu vực vốn là nơi tổ chức nhiều nghilễ quan trọng của Hoàng gia thời trước. Chính sự đổ vỡ hoang tàn làm lộ ra nhữngviên gạch bên trong càng khiến cho nơi đây thêm cổ kính. Gần đó là Wihan PhraMongkhon Bophit, ngôi chùa có đặt bức tượng đồng được cho là thuộc loại lớn nhấtở Thái Lan.
Còn Wat Mahathat là ngôi đền lớn ở phía đông của cố cung, được bắt đầu xâydựng vào năm 1374 và hoàn thành dưới thời vua Ramesuan. Giống như nhiều hạng mụckhác tại Ayutthaya, Wat Mahathat cũng bị chiến tranh và thời gian hủy hoại: Cóthể thấy phần nào qua hình ảnh các pho tượng Phật không đầu tọa bên những bứctường thành trong khu vườn có nhiều cây hoa đại trăm tuổi.
Điều thú vị nhất khi tới Wat Mahathat là ở đó có một đầu tượng Phật vớikhuôn mặt đẹp hiện ra trong chùm rễ cây ôm trọn, tạo thành một bức tranh sốngđộng và lạ kỳ. Trong lúc Wat Lokaya Sutha có bức tượng Phật khổng lồ nằm nghiêngđầu trên tòa sen, mặt hướng về phía đông và hai bàn chân đặt chồng lên nhau vớinhững ngón chân khá cân đối.
Đến với Ayutthaya, du khách đừng bỏ lỡ thú vui được cưỡi trên lưng nhữngcon voi “ngất ngưởng” dạo quanh thành cổ, sau khi xem người quản tượng hướng dẫnmột chú voi 4 tuổi quỳ xuống làm trò vui và hua vòi đón chào quý khách. Đàn voiở đó thuộc sự quản lý của cơ sở Ayutthaya Elephant Palace & Royal Kraal, đượcthành lập năm 1996 để giúp bảo tồn và huấn luyện voi.
Mỗi người chỉ cần bỏ ra 200-500 baht (1 USD = 31 baht) là ta có thể ngồitrên lưng voi đi dạo khoảng 20-30 phút quanh khu vực gần đó, hay đứng xem nhữngchú voi làm xiếc và đôi khi cả vẽ tranh bằng vòi. Đó là cách làm du lịch rất hayđể vừa gợi lại quá khứ voi ra chiến trận hào hùng, vừa có thêm nguồn thu gópphần giúp bảo tồn và huấn luyện chúng thành những con vật có ích./.
Giám đốc Văn phòng Mỹ thuật Khu vực III Bộ Văn hóa Thái Lan, ông SupotPrommanot cho biết cổ thành này được xây dựng từ năm 1350 bởi vua Ramathibodi Ivà phát triển rực rỡ, trước khi bị quân Miến Điện (Myanmar) chiếm đóng rồi tànphá vào năm 1767. Ngoài ra, di sản lịch sử này còn chịu tác động của thiên taivà lũ lụt, hành vi săn lùng lấy cổ vật, cũng như kế hoạch hiện đại hóa bắt đầu ởxứ “chùa Vàng” từ những năm 1950. Vì thế việc bảo quản và trùng tu luôn là tháchthức rất lớn đối với giới chức địa phương.
Có tên gọi đầy đủ là Phra Nakhon Sri Ayutthaya, kinh đô của nước Xiêm nàytừng được ví như là “Venice của phương Đông” và là trung tâm buôn bán lớn củakhu vực, tức hình thành sớm hơn thương cảng quốc tế Hội An của Việt Nam. Hơn 30đời vua thuộc năm triều đại thay nhau trị vì và xây dựng Ayutthaya thành thủ đôdanh tiếng, vốn có mối quan hệ tốt với các nước láng giềng, nhiều quốc giaphương Đông và cả phương Tây.
Hàng trăm đài tháp, di tích hay đền chùa hội tụ tại Ayutthaya, tạo nên khuquần thể rộng bao gồm Công viên lịch sử và 6-7 cụm di tích có giá trị cao, chodù bây giờ ở đó chỉ còn trơ lại các cột trụ rêu phong, những bức tường tróc mẻvà nền móng xây bằng gạch đỏ. Cố đô Ayutthaya kỳ vĩ một thời của Thái Lan đãđược tổ chức UNESCO công nhận là Di sản Thế giới vào tháng 12/1991.
Tuy đã được trùng tu nhưng thật khó phát hiện thấy sự can thiệp của bàntay con người, bởi tất cả dường như vẫn nguyên trạng, từ những viên gạch vỡ, bứctường tróc mẻ và hàng cột rêu phong. Các hạng mục lôi cuốn đông du khách tớithăm là Wat Yai Chaimongkhon, Wat Phananchoeng, Wat Phra Sri Sanphet, Wihan PhraMongkhon Bophit, Wat Mahathat, Wat Ratchaburana, Wat Phutthaisawan, Wat LokayaSuttha, Bảo tàng Chao Sam Phraya và cơ sở nuôi dưỡng-huấn luyện voi có tên gọilà Ayutthaya Elephant Palace & Royal Kraal.
Nhưng tiêu biểu nhất phải kể đến Wat Yai Chaimongkhon, một tổ hợp kiếntrúc bề thế được xây dựng để ghi nhớ chiến thắng của Vua Naresuan trước giặcngoại xâm vào năm 1592. Tiếp đó là cụm di tích Wat Phra Sri Sanphet-Hoàng cunglớn, và Wat Mahathat.
Wat Phra Sri Sanphet-Hoàng cung gồm các đài tháp và đền chùa, với mộ tháplớn nhất được xây trên một nền cao, trong khu vực vốn là nơi tổ chức nhiều nghilễ quan trọng của Hoàng gia thời trước. Chính sự đổ vỡ hoang tàn làm lộ ra nhữngviên gạch bên trong càng khiến cho nơi đây thêm cổ kính. Gần đó là Wihan PhraMongkhon Bophit, ngôi chùa có đặt bức tượng đồng được cho là thuộc loại lớn nhấtở Thái Lan.
Còn Wat Mahathat là ngôi đền lớn ở phía đông của cố cung, được bắt đầu xâydựng vào năm 1374 và hoàn thành dưới thời vua Ramesuan. Giống như nhiều hạng mụckhác tại Ayutthaya, Wat Mahathat cũng bị chiến tranh và thời gian hủy hoại: Cóthể thấy phần nào qua hình ảnh các pho tượng Phật không đầu tọa bên những bứctường thành trong khu vườn có nhiều cây hoa đại trăm tuổi.
Điều thú vị nhất khi tới Wat Mahathat là ở đó có một đầu tượng Phật vớikhuôn mặt đẹp hiện ra trong chùm rễ cây ôm trọn, tạo thành một bức tranh sốngđộng và lạ kỳ. Trong lúc Wat Lokaya Sutha có bức tượng Phật khổng lồ nằm nghiêngđầu trên tòa sen, mặt hướng về phía đông và hai bàn chân đặt chồng lên nhau vớinhững ngón chân khá cân đối.
Đến với Ayutthaya, du khách đừng bỏ lỡ thú vui được cưỡi trên lưng nhữngcon voi “ngất ngưởng” dạo quanh thành cổ, sau khi xem người quản tượng hướng dẫnmột chú voi 4 tuổi quỳ xuống làm trò vui và hua vòi đón chào quý khách. Đàn voiở đó thuộc sự quản lý của cơ sở Ayutthaya Elephant Palace & Royal Kraal, đượcthành lập năm 1996 để giúp bảo tồn và huấn luyện voi.
Mỗi người chỉ cần bỏ ra 200-500 baht (1 USD = 31 baht) là ta có thể ngồitrên lưng voi đi dạo khoảng 20-30 phút quanh khu vực gần đó, hay đứng xem nhữngchú voi làm xiếc và đôi khi cả vẽ tranh bằng vòi. Đó là cách làm du lịch rất hayđể vừa gợi lại quá khứ voi ra chiến trận hào hùng, vừa có thêm nguồn thu gópphần giúp bảo tồn và huấn luyện chúng thành những con vật có ích./.
Ngọc Tiến/Bangkok (Vietnam+)
