Trước thực trạng gia tăng số ca F0 (người bị COVID-19) cách ly, điều trị tại nhà, dẫn tới phát sinh lượng lớn rác thải y tế, rác thải sinh hoạt tại các tỉnh, thành phố, đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường vừa đưa ra một loạt giải pháp cấp bách, trong đó đề nghị các cấp chính quyền địa phương cần có phương án bố trí đơn vị thu gom rác thải từ các gia đình, địa điểm lưu trú có F0 đang cách ly để đưa đến nơi lưu giữ, xử lý.
Rác lây nhiễm không để lẫn với rác thải sinh hoạt
Trao đổi với phóng viên Báo Điện tử VietnamPlus về hướng xử lý rác thải nhà có F0, chiều 5/3, ông Nguyễn Thượng Hiền, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cho biết số F0 cách ly tại nhà đang tăng nhanh về số lượng tại một số tỉnh, thành phố. Trong khi, điều kiện cư trú khác nhau, nhất là các khu chung cư, nhà riêng lẽ, đã dẫn đến khó khăn trong việc thu gom, xử lý rác phát sinh.
Để tháo gỡ khó khăn trên, ông Hiền cho biết Bộ Tài nguyên và Môi trường vừa họp với Bộ Y tế để bàn hướng xử lý. Trước mắt, Bộ Tài nguyên và Môi trường đề nghị ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố cần tăng cường các biện pháp tuyên truyền, hướng dẫn người dân thực hiện nghiêm việc phân loại rác, thu gom rác thải y tế lây nhiễm theo hướng dẫn của Bộ Y tế, không để lẫn với rác thải sinh hoạt.
[Một số địa phương có dấu hiệu quá tải thu gom rác nguy cơ lây nhiễm]
Cùng với đó, ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố cần chỉ đạo các cơ quan tại địa phương phối hợp chặt chẽ với đơn vị thu gom rác để xây dựng, cập nhật phương án thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải phát sinh từ các F0 đang cách ly tại nhà trên địa bàn.
Đặc biệt, các địa phương cần có phương án bố trí đơn vị thu gom rác thải từ các gia đình, địa điểm lưu trú có F0 đang cách ly để đưa đến nơi lưu giữ, chuyển giao kịp thời cho cơ sở xử lý để giảm thiểu nguy cơ phát tán mầm bệnh ra cộng đồng.
Theo ông Hiền, phương án thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải, đặc biệt là rác thải phát sinh tại gia đình có người đang cách ly tại nhà cần được xây dựng cụ thể đối với từng khu vực chung cư, khu đô thị tập trung và các nhà riêng lẻ trong khu dân cư.
Bộ Tài nguyên và Môi trường nhận thấy cần xây dựng 2 phương án khi thu gom rác thải tại các hộ gia đình sống tại khu chung cư, khu đô thị tập trung; phương án thu gom tại các hộ gia đình cách ly tại nhà riêng lẻ trong khu dân cư.
Ngoài ra, các cơ quan chuyên môn cần tăng cường hướng dẫn, kiểm tra, giám sát các cơ sở công ích, thu gom, vận chuyển rác thải trên địa bàn; xây dựng lộ trình thu gom, vận chuyển hợp lý, bố trí các thùng chứa và phương tiện vận chuyển rác riêng biệt, đảm bảo vệ sinh môi trường để thu gom rác thải phát sinh từ gia đình có người cách ly tại nhà theo các khung giờ cố định và chuyển tới cơ sở xử lý.
Huy động hơn 80 cơ sở xử lý chất thải y tế
Về năng lực xử lý chất thải tại các địa phương, ông Hiền cho biết hiện nay trên toàn quốc có hơn 80 cơ sở xử lý chất thải có chức năng xử lý chất thải y tế lây nhiễm bên cạnh hệ thống các cơ sở xử lý chất thải theo mô hình cụm cơ sở y tế.
Chất thải y tế. (Nguồn: Kim Há/TTXVN) Để đảm bảo rác thải không bị “tắc,” Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có văn bản thông báo tới các địa phương để liên hệ, phối hợp trong công tác vận chuyển, xử lý chất thải y tế phát sinh do dịch COVID-19 tại địa phương. Theo đó, bộ này hướng dẫn các tỉnh, thành phố, trong trường hợp các cơ sở xử lý tại địa phương không đảm bảo đủ năng lực xử lý, cần có phương án đề nghị các địa phương khác hỗ trợ, xử lý.
Ngoài ra, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng đang nghiên cứu và dự tính phương án dự phòng để xử lý chất thải y tế phát sinh trong trường hợp nhiều địa phương quá tải.
Tuy nhiên, trước mắt ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố cần yêu cầu các cơ quan trên địa bàn chỉ đạo thực hiện nghiêm việc phân loại rác y tế theo hướng dẫn của Bộ Y tế; chủ động, linh hoạt điều chỉnh kế hoạch/phương án thu gom, vận chuyển, xử lý và phối hợp với các địa phương khác hỗ trợ xử lý, tránh tình trạng quá tải.
[Xử lý rác thải tại nhà có F0: Cần 'thông' hướng dẫn, sâu sát từ cơ sở]
“Trong thời gian tới, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ tiếp tục phối hợp với các địa phương để hỗ trợ, hướng dẫn trong việc thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải để phòng tránh dịch bệnh và an toàn môi trường,” ông Hiền nhấn mạnh.
Nói thêm về trách nhiệm quản lý, xử lý rác thải phát sinh do dịch COVID-19, ông Hiền cho biết theo Luật Bảo vệ môi trường 2020 vừa có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/1/2022, ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm quy định về việc thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải y tế phù hợp với điều kiện của địa phương.
Với trách nhiệm hướng dẫn, từ năm 2020 đến nay, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng đã có hơn 10 công văn, gửi ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố về việc tăng cường quản lý, đảm bảo xử lý triệt để chất thải phát sinh do dịch bệnh COVID-19.
Trong đó, Bộ này đã hướng dẫn các địa phương về một số biện pháp quản lý chất thải phát sinh do dịch COVID-19 trên địa bàn, nhất là các trường hợp cách ly tại nhà.
Cụ thể, về việc thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải phát sinh từ các cơ sở y tế, khu cách ly tập trung, cách ly tại nhà và các khu vực cách ly khác, ủy ban nhân các tỉnh, thành phố chủ động xây dựng, điều chỉnh “kế hoạch thu gom, xử lý chất thải y tế trên địa bàn để phù hợp với tình hình thực tế” theo quy định.
Cùng với đó, các địa phương cần ưu tiên xử lý chất thải y tế theo mô hình cụm cơ sở y tế và các cơ sở xử lý chất thải nguy hại có chức năng xử lý chất thải y tế tại địa phương, đảm bảo khoảng cách thu gom ngắn nhất từ nơi phát sinh tới cơ sở xử lý./.
