Cà phê luôn mang lại hạnh phúc cho những người ham thích thứ đồ uống này.Trước đây các nhà dinh dưỡng đã loại trừ cà phê ra khỏi chế độ ăn uống của bệnhnhân bị các bệnh đường tiêu hóa nói chung và bị loét dạ dày nói riêng.
Nhưng chúng ta có thể tự hỏi là thật sự có một mối liên hệ nào giữa việc tiêuthụ cà phê và sự làm dịu bớt hay làm nặng thêm những rối loạn dạ dày hay không?
Tuy nhiên, sau đó người ta đã nhận thức rằng quan niệm như vậy là không đúng, dùcho đó là những rối loạn đường ruột, những rối loạn dạ dày và ngay cả những vấnđề hồi lưu (reflux) và khó tiêu (dyspepsie).
Cái thiện nhu động tiêu hóa
Kết quả một công trình nghiên cứu được thực hiện tại Mỹ dựa trên 99 người vềmối quan hệ giữa việc uống nhiều loại đồ uống khác nhau, nhất là cà phê và sốlần đại tiện, đã phát hiện một sự cải thiện nhu động tiêu hóa của ruột trong mộtphần ba số người này.
Ở những người đáp ứng, một hiệu quả có lợi của cà phê lên tính nhu động của ruộtgià đã có thể được chứng minh bằng những đo lường động lực.
Các nhà nghiên cứu đã quan sát thấy rằng cả cà phê không chứa cafeine, cũng nhưcà phê bình thường, đều kích thích sự vận động của ruột già, nhưng hiệu quả củacà phê thường hiệu quả hơn hẳn so với cà phê không có cafeine.
Công trình nghiên cứu này cũng đã chứng tỏ hiệu quả dương tính của cà phê quantrọng hơn 60% so với việc chỉ uống nước mà thôi. Nhiều công trình nghiên cứukhoa học khác cũng cho rằng cà phê có kích thích lên hoạt động của ruột già ởmột số bệnhnhân.
Việc xem xét lại các công trình nghiên cứu này đã gợi ý rằng cà phê bình thườnghay cà phê không chứa cafeine có thể liên quan đến những trường hợp tiêu chảy.Lý do là cà phê kích thích hoạt động vận động của ruột già và trực tràng.
Nhưng trong nhiều công trình nghiên cứu, không một tác dụng nào của cà phê đượccho là có ảnh hưởng đến các biểu hiện của chứng đại tràng co thắt (colonspastique) hay đến sự xuất hiện của bệnh viêm loét ruột già (colite ulcéreuse).
Thủ phạm là vi khuẩn Helicobacter pylori
Các quan niệm liên quan đến sinh lý, bệnh lý của các bệnh thực quản và dạdày đã thay đổi nhiều trong những thập niên vừa qua. Ngày nay, chúng ta biếtrằng một nhiễm trùng bởi vi khuẩn Helicobacter pylori là nguyên nhân của phầnlớn các trường hợp loét dạ dày, và một sự tiếp xúc quá độ với độ chua của dạ dàysẽ gây ra loét thực quản và tá tràng.
Cà phê có một vai trò nào đó trong các rối loạn này hay không? Một công trìnhnghiên cứu của Đan Mạch đã kết luận rằng dường như không có tác dụng nào đến vikhuẩn Helicobacter pylori, cũng không có mối liên quan nào được xác lập giữaviệc tiêu thụ cà phê và sự phát triển của loét dạ dày.
Một công trình nghiên cứu khác đã gợi ý rằng nguy cơ là do những yếu tố khác vớicà phê, đặc biệt là sự có đường trong cà phê và sự gia tăng thể trọng.
Các nhànghiên cứu đã phát hiện rằng cà phê làm gia tăng tính thẩm thấu của niêm mạc dạdày và dường như cà phê cũng thúc đẩy nhanh sự tống xuất của dạ dày (vidangegastrique), nhưng tác dụng này thay đổi tùy theo mỗi người.
Về những thương tổntá tràng, cà phê cũng như các đồ uống chứa cafeine dường như không có vai tròtrong các bệnh lý này.
Đau và vị chua
Một số người sau khi uống một tách cà phê bị ợ chua. Trên lý thuyết, cũngnhư các đồ uống chua, cà phê có độ PH thay đổi từ 5 đến 6 dường như đã gây ratác dụng này.
Do đó, nhiều công trình nghiên cứu đã được thực hiện để cố gắng phát hiện sự cómặt của một mối liên kết như vậy. Có lẽ có một mối liên kết, nhưng nhiều ý kiếnlại có khuynh hướng xác nhận rằng cafeine không chịu trách nhiệm về hiệntượng này, mà chính là do những chất khác có trong cà phê.
Một công trình nghiên cứu của Hà Lan đã kết luận cà phê không có tác dụng quantrọng lên sự trào ngược (reflux) ở những người vốn đã bị mắc phải chứng bệnh nàynhưng không có tác dụng chút nào đối với những người lành mạnh, và rằng tác dụngcủa cà phê ít quan trọng hơn tác dụng một bữa ăn lên hiện tượng này.
Một công trình nghiên cứu khác được thực hiện ở Nauy đã không chứng tỏ mối liênhệ giữa nguy cơ hồi lưu dạ dày-thực quản (reflux gastro-oesophagien) và việctiêu thụ cà phê.
Mới đây, một công trình nghiên cứu của Thuỵ Điển đã cho thấy sau khi điều chỉnhnhững yếu tố nguy cơ chính gây nên trào ngược dạ dày thực quản (chỉ sốkhối lượng cơ thể, chứng nghiện thuốc lá và sự ít hoạt động thể chất), thì mốiliên hệ giữa việc tiêu thụ cà phê và những vấn đề hối lưu biến mất.
Công trìnhnghiên cứu này cũng chỉ ra rằng những người tiêu thụ nhiều cà phê (hơn 7 táchmỗi ngày) có ít nguy cơ phát triển hồi lưu dạ dày- thực quản hơn những ngườikhác, ngày cả sau khi đã điều chỉnh những yếu tố nguy cơ.
Sau cùng, cà phê thường được qui cho là nguyên nhân của những vấn đề khó tiêu(dyspepsie), nhưng các công trình nghiên cứu đã không thể phát hiện mối liên hệnhân quả giữa việc tiêu thụ cà phê và sự xuất hiện những rối loạn khó tiêunày./.
(KH&CN/Vietnam+)