Đặc phái viên về hòa bình của Liên hợp quốc Staffan de Mistura. (Nguồn: un.org) Ngày 30/10, Đặc phái viên về hòa bình của Liên hợp quốc Staffan de Mistura đã trình lên Hội đồng Bảo an đề xuất thành lập khu vực "phi chiến sự" tại Syria nhằm tạo điều kiện cho hoạt động cứu trợ nhân đạo và cơ sở cho việc khởi động tiến trình đối thoại hòa bình tại Syria.
Phát biểu trước báo giới sau cuộc họp với đại diện các nước ủy viên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, ông Mistura cho biết ông đã đề xuất một "kế hoạch hành động" nhằm giảm bớt những tổn thất mà người dân Syria phải gánh chịu do cuộc nội chiến kéo dài ba năm qua, trong đó trọng tâm là ý tưởng lập vùng phi chiến sự tại một số khu vực ở Syria.
Theo ông, thành phố bị chia cắt Aleppo là sự lựa chọn tốt cho ý tưởng trên. Tuy nhiên, điều này sẽ đòi hỏi một thỏa thuận đình chiến giữa quân đội của Chính phủ Syria, đang kiểm soát phía Tây, thành phố với lực lượng nổi dậy đang kiểm soát khu vực phía Đông. Ông Mistura nhận định việc lập vùng phi chiến sự có thể là một phần rất nhỏ song sẽ là một đóng góp cho việc tạo dựng nền tảng cho một tiến trình đối thoại hòa bình.
Các nước ủy viên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc cũng như Chính phủ Syria đã phản ứng một cách thận trọng với đề xuất của ông Mistura. Đại sứ Syria tại Liên hợp quốc, Bashar Jafaari cho biết Damascus sẵn sàng xem xét kế hoạch, đồng thời bày tỏ mong muốn kế hoạch này sẽ được trình bày chi tiết hơn trong cuộc họp tiếp theo. Nguồn tin ngoại giao xác nhận Hội đồng Bảo an cũng đưa ra quan điểm tương tự.
Cho đến nay, phương Tây, đặc biệt là Mỹ, vẫn theo đuổi chính sách loại bỏ vai trò lãnh đạo của Tổng thống Syria Bashar Al Assad. Phương Tây lo ngại rằng một thỏa thuận đình chiến tại địa phương có thể tạo cơ hội cho quân chính phủ Syria giành thêm lợi thế trên chiến trường.
Trước đó, trong một bản ghi nhớ nội bộ của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel gửi đến Cố vấn An ninh quốc gia Susan Ricer bị tiết lộ, ông Hagel đã cảnh báo Tổng thống Barack Obama về nguy cơ chính sách của Mỹ đối với Syria có thể bị sụp đổ nếu như Nhà Trắng không kiên quyết theo đuổi mục tiêu lật đổ đương kim tổng thống Syria.
Quan điểm của chính quyền Obama là Tổng thống Al Assad phải từ chức. Tuy nhiên, mục tiêu này hiện nay bị trì hoãn để tập trung cho nỗ lực chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng đang hoành hành tại Syria và Iraq. Ông Hagel quan ngại cuộc chiến chống IS có thể kéo dài và việc tập trung vào chiến dịch không kích IS có thể sẽ tạo cơ hội cho Tổng thống Syria củng cố quyền lực.
Cũng tại cuộc họp của Hội đồng Bảo an, quan chức cấp cao của Liên hợp quốc về viện trợ Kyung-wha Kang cảnh báo tình trạng nhân đạo tại nhiều khu vực ở Syria đang ngày càng diễn biến trầm trọng và các cơ quan Liên hợp quốc không thể cung cấp đủ viện trợ cho các những nạn nhân ở các vùng bị chiến sự phong tỏa.
Nội chiến bùng nổ tại Syria vào tháng 3/2011, khiến 150.000 người thiệt mạng và 680.000 người bị thương, gây ra một cuộc khủng hoảng tị nạn với khoảng 2,5 triệu người chạy lạnh nạn sang các nước láng giềng và ít nhất 10,8 triệu người tại Syria đang cần viện trợ./.
