Trong khi gánh nặng tiêu thụ chưa có lời giải thì hai ngành này tiếp tục đối mặt với gánh nặng mới khi ngành điện đang dự thảo tăng giá bán điện cho hai ngành thêm từ 2-16%. Nếu dự thảo được áp dụng, nhiều doanh nghiệp thép và xi măng sẽ trở nên khốn đốn. Đây cũng là những ý kiến được tranh luận sôi nổi tại buổi tọa đàm trực tuyến "Để ngành thép, xi măng phát triển ổn định và bền vững" do Báo Công Thương tổ chức sáng 24/7, tại Hà Nội. Cú sốc "kép" Theo ông Lại Quang Trung, Phó Tổng Giám đốc Công ty Thép Việt-Úc, việc tăng giá điện là để tăng nguồn thu, tái đầu tư và cũng là thông điệp để người sử dụng điện tiết kiệm hơn. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này thì cũng cần tính đến sự phát triển của các ngành khác và cả nền kinh tế. Dẫn chứng của ông Trung cho thấy, ở Hải Phòng hiện có 4 doanh nghiệp luyện thép công suất 1 triệu tấn phải đóng cửa; 3 doanh nghiệp cán thép công suất 60 ngàn tấn cũng đã dừng hoạt động. Hệ lụy là 2.000 lao động không có việc làm và để giải quyết việc này thì cần phải có 30.000 tỷ đồng để khôi phục việc làm cho họ. "Nếu doanh nghệp đóng cửa thì sẽ không thu được tiền điện. Hơn nữa, việc tăng giá điện trong cảnh phân biệt đối xử với các doanh nghiệp thì càng không thể được," ông Trung bày tỏ. Hiện nay, mức tiêu thụ điện năng để sản xuất phôi thép khoảng 450-500kwh/tấn sản phẩm. Theo đánh giá của Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) thì đây là mức tiêu hao điện ở mức trung bình tiên tiến so với các nước trong khu vực ASEAN. Ông Nguyễn Tiến Nghi, Phó Chủ tịch VSA cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, khi sức tiêu thụ nội địa đang rất chậm, nếu cộng với cơn sốc tăng giá điện như vậy sẽ đẩy nhiều doanh nghiệp vào thế khốn cùng. Cụ thể, tính đến 30/6/2013 lượng tồn kho đối với sản phẩm thép xây dựng ước khoảng 326.947 tấn và lượng phôi thép tồn ước chừng khoảng 500.000 tấn (cả phôi được sản xuất trong nước và nhập khẩu). "Nếu tăng giá điện thì trái với Nghị quyết 02/CP của Chính phủ vì đây là ngành đầu vào của nhiều lĩnh vực sản xuất. Giai đoạn này ngành thép lại đang rất khó khăn, nếu tăng giá điện sẽ làm đội thêm chi phí cho ngành thép trong bối cảnh đầu ra không tăng, sẽ gây khó khăn cho doanh nghiệp và nền kinh tế," ông Nguyễn Tiến Nghi nêu ý kiến. Không riêng gì ngành thép, áp lực tăng giá điện cũng ảnh hưởng trực tiếp đến ngành xi măng, khi mà lượng điện tiêu thụ chiếm từ 15-17% trong cơ cấu giá thành của mặt hàng này. Ông Nguyễn Văn Thiện, Chủ tịch Hiệp hội Xi măng chia sẻ, từ đầu năm đến nay ngành xi măng vẫn rất khó khăn bởi giá đầu vào như: điện, xăng dầu, phí đường bộ đều tăng nhưng xi măng vẫn giữ giá cũ. Trong khi đó, mặt bằng giá xi măng của Việt Nam đang thấp nhất trong khu vực Đông Nam Á và không thể tăng được vì thu nhập bình quân của người dân còn thấp. "Tại sao thép và xi măng phải sử dụng giá điện cao hơn? Thực tế có nghịch lý càng dùng nhiều điện thì càng đắt. Theo tôi, nghịch lý đó thì phải chấp nhận nhưng Hiệp hội Xi măng Việt Nam không tán thành việc đưa giá điện cho ngành thép, xi măng cao hơn ngành khác," ông Thiện bức xúc. Tăng giá điện cần có lộ trình Trước thực tế trên đại diện của Hiệp hội Thép và Hiệp hội Xi măng đã kiến nghị với Bộ Công Thương cần xem xét lại việc điều chỉnh giá điện sao cho phù hợp, tránh tạo ra những cú sốc cho các doanh nghiệp trong nước khi mà khó khăn về tiêu thụ vẫn chưa được giải quyết. Cụ thể, theo ông Nguyễn Tiến Nghi, Phó Chủ tịch VSA thì không nên tách biệt giá bán điện riêng đối với ngành thép và xi măng và theo một lộ trình thích hợp giúp các doanh nghiệp từng bước thích nghi dần với sự thay đổi này. Chia sẻ những vướng mắc trên, theo ông Bùi Quang Chuyện, Phó Vụ trưởng Vụ Công nghiệp nặng (Bộ Công Thương), ngành điện, thép và xi măng đều có những khó khăn. Trong đó, khó của điện là giá bán thấp hơn nhiều so với giá thành và ngành điện đang chịu lỗ lớn. Còn đối với ngành thép và xi măng đang đối mặt với mức tiêu thụ trong nước và xuất khẩu giảm mạnh. Tuy vậy, đối với thép và xi măng thì việc tăng giá điện cũng là một áp lực để giúp hai ngành này phải đổi mới công nghệ và thích ứng dần với các điều kiện khắt khe hơn về môi trường cạnh tranh. "Nói về lộ trình khi nào tăng, tăng thế nào là phù hợp cần đánh giá khách quan, chính xác, đồng thời phải tính toán, kiểm tra, đánh giá xem công nghệ có phải tiêu hao lãng phí điện hay không? Các doanh nghiệp, hiệp hội cần thống kê tổng hợp, báo cáo trung thực để các bộ, ngành có cơ sở xem xét," ông Trung nói. Tại buổi tọa đàm, lãnh đạo Vụ Công nghiệp nặng cũng đưa ra thông điệp, từ năm 2013 trở đi, Bộ Công Thương sẽ không cấp phép cho các dự án mới với công nghệ lạc hậu, tiêu hao nhiều năng lượng và phải chấp nhận một thực tế là doanh nghiệp nào năng lực cạnh tranh thấp sẽ phải phá sản. "Phải nhìn nhận, muốn hay không thì giá điện cũng tăng, việc tăng giá điện cũng là một sức ép buộc các doanh nghiệp phải thay đổi công nghệ manh mún, lạc hậu," ông Bùi Quanh Chuyện nói thêm./.
| Theo kết quả kiểm toán, chỉ riêng năm 2010, sản lượng điện tiêu thụ của ngành thép, xi măng lên đến gần 9,5 tỉ KWh, chiếm hơn 11% điện thương phẩm của EVN. Giá bán điện bình quân cho doanh nghiệp thép, thép hộp mạ kẽm xi măng là 914 đồng/KWh trong khi giá bán điện bình quân là 1.183 đồng/KWh, còn giá điện sinh hoạt ở mức gần 1.400 đồng/KWh. Ngành điện đã phải bù lỗ 2.547 tỉ đồng cho ngành thép, xi măng. Chính vì vậy, dự thảo về cơ cấu giá bán điện mà Bộ Công Thương đề xuất sẽ áp giá điện riêng cho ngành sản xuất sắt thép, xi măng nhằm chấm dứt tình trạng bù chéo điện sinh hoạt cho điện sản xuất. Cụ thể là giá điện cho sản xuất sắt thép, xi măng sẽ cao hơn từ 2%-16% |
Đức Duy (Vietnam+)
