Những năm gần đây, Hà Nội đã đẩy mạnh phát triển nông nghiệp theo hướng công nghệ cao. Tuy vậy, phần lớn diện tích canh tác vẫn phân tán, quy mô nhỏ lẻ; việc tiếp cận thông tin thị trường của nông dân còn hạn chế, trong khi liên kết giữa các khâu sản xuất - chế biến - tiêu thụ chưa đồng bộ. Vì thế, giá trị sản phẩm và thu nhập của nhiều hộ chưa thực sự ổn định.
Trước tình trạng trên, từ đầu năm 2025 đến nay, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội đã chủ động phối hợp với các địa phương triển khai nhiều chương trình tư vấn về kỹ thuật, hỗ trợ xúc tiến thương mại, hướng tới xây dựng chuỗi liên kết “sản xuất - tiêu thụ” bền vững cho nông dân Thủ đô.
Kết nối, mở ra hướng phát triển mới
Ông Đoàn Đức Dân, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông - Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội, cho biết thành phố Hà Nội là một trong những địa phương có quy mô sản xuất nông nghiệp dẫn đầu cả nước. Để giúp nông dân phát triển sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, thời gian qua, trung tâm đã chủ động phối hợp với các địa phương trên địa bàn tổ chức các Diễn đàn “Khuyến nông @ liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản.”
Theo ông Dân, diễn đàn trên không chỉ là nơi nông dân được tiếp cận kiến thức mới, ứng dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp an toàn, gắn với truy xuất nguồn gốc sản phẩm; mà còn là dịp để người dân gặp gỡ, trao đổi trực tiếp với doanh nghiệp thu mua, mở ra cơ hội hợp tác lâu dài.
Tại các diễn đàn, ban cố vấn và các doanh nghiệp cũng đã tích cực trao đổi, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao năng suất đi cùng với chất lượng sản phẩm, đảm bảo sản xuất sản phẩm sạch, an toàn thực phẩm tuyệt đối. Đặc biệt, các doanh nghiệp bày tỏ mong muốn hỗ trợ nông dân canh tác, đảm bảo đầu ra cho những sản phẩm đáp ứng đủ tiêu chuẩn.
Đơn cử như tại Diễn đàn “Khuyến nông @ liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản” tổ chức tại xã Xuân Mai (Hà Nội) gần đây, người trồng lúa trên địa bàn đã được giới thiệu các giống lúa mới như gạo Nhật hạt tròn có năng suất cao, chống chịu sâu bệnh và chịu lạnh tốt, năng suất cao. Đặc biệt là gạo từ giống lúa này có thể sản xuất được nhiều sản phẩm chất lượng cao như: Sữa gạo, bánh gạo, nấu rượu Nhật và có giá trị cao khi xuất khẩu…
Ông Nguyễn Ngọc Sang - Phó Trưởng phòng Kinh tế xã Xuân Mai, cho biết xã có tổng diện tích tự nhiên 50,72 km2, trong đó diện tích sản xuất nông nghiệp khoảng 3.650 ha. Để khai thác tiềm năng, lợi thế, xã này đã tập trung phát triển kinh tế nông nghiệp công nghệ cao, nâng cao giá trị sản phẩm.
“Thời gian tới, địa phương sẽ phát triển nông nghiệp kết hợp với phát triển du lịch trải nghiệm và du lịch sinh thái. Trong sản xuất nông nghiệp, xã chú trọng phát triển theo hướng chất lượng cao, các mô hình như VietGap, các sản phẩm theo tiêu chuẩn OCOP. Địa phương cũng sẽ kết hợp vận động người dân phát triển các sản phẩm đồng thời với chuỗi liên kết, tiêu thụ; phối hợp với các doanh nghiệp để nâng cao giá trị sản phẩm, giúp người dân có thu nhập bền vững,” ông Sáng nhấn mạnh.
Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Kiều Phú Nguyễn Thị Thu Trang, cũng cho biết xã có điều kiện tự nhiên thuận lợi để phát triển nông nghiệp chất lượng cao. Vì vậy, thời gian qua, chính quyền xã Kiều Phú đã chủ động rà soát, xây dựng kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp với lợi thế và nhu cầu thị trường.
Trong đó, xã Kiều Phú đặc biệt chú trọng phát triển các mô hình rau an toàn, nuôi trồng thủy sản, chăn nuôi tập trung, hình thành chuỗi giá trị bền vững, giúp người dân tăng thu nhập với những sản phẩm đặc trưng.
Liên kết “4 nhà” nâng tầm nông sản
Theo giới chuyên gia, trong bối cảnh thiên tai diễn biến ngày càng phức tạp, tình hình thị trường có nhiều biến động, việc liên kết tiêu thụ nông sản là giải pháp rất cấp thiết. Trong đó, phương án liên kết bốn nhà (nhà nông, nhà doanh nghiệp, nhà khoa học và Nhà nước) cần được đẩy mạnh hơn.
Trong đó, nhà nông (nông dân) được xác định là trung tâm sản xuất, doanh nghiệp giữ vai trò cầu nối thị trường, nhà khoa học cung cấp nền tảng kỹ thuật. Còn Nhà nước đóng vai trò kiến tạo, hỗ trợ chính sách.
Tuy nhiên, để mô hình liên kết tiêu thụ nông sản phát huy hiệu quả, trước tiên, các địa phương cần tập trung phát triển vùng chuyên canh quy mô lớn, thuận lợi cho ứng dụng khoa học kỹ thuật. Ngoài ra, việc xây dựng thương hiệu và quảng bá nông sản thông qua hội chợ, chương trình xúc tiến thương mại và nền tảng số cũng là giải pháp đặc biệt quan trọng.
Về chính sách, đại diện Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết hiện nay, nhiều chính sách đã được ban hành nhằm trực tiếp hỗ trợ liên kết giữa nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp xuất khẩu.
Đơn cử như Nghị định số 98/2018/NĐ-CP ngày 5/7/2018 về chính sách khuyến khích phát triển hợp tác, liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp; Đề án “Thí điểm xây dựng vùng nguyên liệu nông, lâm sản đạt chuẩn phục vụ tiêu thụ trong nước và xuất khẩu giai đoạn 2022-2025” theo Quyết định số 1088/QĐ-BNN-KTHT ngày 25/3/2022; Đề án “Phát triển bền vững một triệu héc ta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh...” theo Quyết định số 1490/QĐ-TTg ngày 27/11/2023.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng đã hướng dẫn các địa phương xây dựng vùng nguyên liệu gắn mã số vùng trồng, đáp ứng tiêu chuẩn an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc để phục vụ xuất khẩu; tổ chức các diễn đàn, hội nghị kết nối cung - cầu nông sản, hội chợ xúc tiến thương mại trong và ngoài nước, tạo cầu nối trực tiếp giữa nông dân, hợp tác xã với doanh nghiệp.
Đến nay, nhiều mô hình liên kết đã được hình thành gắn với phát triển và mở rộng các vùng nguyên liệu nông sản đạt chuẩn phục vụ tiêu thụ.
Thời gian tới, Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ tiếp tục tham mưu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm phát triển hợp tác, liên kết bền vững giữa nông dân, hợp tác xã và các doanh nghiệp chế biến, tiêu thụ, xuất khẩu. Trong đó có việc tổng kết, kiến nghị Chính phủ sửa đổi, bổ sung Nghị định 98/2018/NĐ-CP theo hướng tăng hỗ trợ đầu tư vùng nguyên liệu nông sản đạt chuẩn; có cơ chế tín dụng hỗ trợ theo chuỗi giá trị; thúc đẩy truy xuất, mã số vùng trồng...
Ngoài ra, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng xác định sẽ đẩy mạnh đào tạo, thông tin thị trường và chuyển giao khoa học kỹ thuật cho người sản xuất; tiếp tục hỗ trợ phát triển hợp tác xã, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào bảo quản chế biến nông sản và logistics, thúc đẩy chuyển đổi số và áp dụng truy xuất nguồn gốc, qua đó tạo sự gắn kết chặt chẽ, đồng bộ và bền vững giữa nông dân với doanh nghiệp xuất khẩu./.
Gần 250 gian hàng nông sản tiêu biểu quy tụ tại Hội chợ AgroViet 2025
Hội chợ triển lãm là cơ hội để các doanh nghiệp, hợp tác xã củng cố và khai thác thị trường nội địa và xuất khẩu, đồng thời là hoạt động thiết thực kỷ niệm 80 năm ngành Nông nghiệp và Môi trường.
