Ngoại trưởng Mỹ John Kerry (thứ 2, trái) và người đồng cấp Iran Mohammad Javad Zarif (thứ 2, phải) tại cuộc đàm phán về chương trình hạt nhân của Iran. (Nguồn: AFP/TTXVN)Trong một bước đi được nhìn nhận là “một sự nhượng bộ hiếm hoi” trong cuộc tranh cãi đảng phái kéo dài nhiều năm qua, ngày 14/4, Tổng thống Mỹ Barack Obama đồng ý để Quốc hội do đảng Cộng hòa nắm quyền chi phối có tiếng nói trong thỏa thuận hạt nhân với Iran.
Phóng viên TTXVN tại Washington dẫn thông báo của Nhà Trắng cho biết Tổng thống Obama sẽ ký dự luật do Ủy ban Đối ngoại Thượng viện nhất trí thông qua ngày 14/4, theo đó cho phép Quốc hội quyền xem xét, thậm chí có thể bỏ phiếu đối với thỏa thuận cuối cùng, dự kiến đạt được trong tháng Sáu tới, xung quanh chương trình hạt nhân của Iran.
Sự thay đổi thái độ này của chính quyền Obama được giải thích là vì có cả áp lực từ các nhà lập pháp của đảng Dân chủ.
Bằng chứng cụ thể là dự luật về Iran được thông qua ngày 14/4 tại Ủy ban Đối ngoại Thượng viện nhận được toàn bộ 19 phiếu thuận và không có bất kỳ phiếu chống nào.
Cả 9 thượng nghị sỹ của đảng Dân chủ tại ủy ban đều bỏ phiếu ủng hộ.
Dự luật có tên "Đạo luật xem xét chương trình hạt nhân Iran" vừa được thông qua mang tính thỏa hiệp giữa các nhà lập pháp của hai đảng rút ngắn thời gian xem xét của Quốc hội xuống 52 ngày, thay vì 60 ngày như đề xuất trước đây.
Dự luật cũng yêu cầu tổng thống cứ 90 ngày phải chứng thực trước Quốc về việc Iran tuân thủ các điều khoản của thỏa thuận.
Dự luật mang tính thỏa hiệp này đạt được khi Ngoại trưởng John Kerry cùng các quan chức khác của Nhà Trắng đang trong ngày thứ hai điều trần kín trước Quốc hội về kết quả các vòng thương lượng và thỏa thuận sơ bộ vừa đạt được ngày 2/4 vừa qua giữa Nhóm P5+1 (gồm Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc cùng với Đức) và Iran về chương trình hạt nhân gây tranh cãi của quốc gia Hồi giáo này.
Một số các nhà lập pháp công khai chỉ trích thỏa thuận khung vừa đạt được, cho rằng các điều khoản liên quan tới dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Iran vẫn không rõ ràng và rằng thỏa thuận khung đó không đảm bảo một cách chắc chắn là Iran không thể phát triển vũ khí hạt nhân.
Ngày 13/4, phát biểu trong cuộc điều trần tại Hạ viện, Ngoại trưởng Kerry kêu gọi các nghị sỹ của cả đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ tạo điều kiện để chính quyền có thời gian thêm hai tháng rưỡi nữa đàm phán tiến tới một thỏa thuận hạt nhân toàn diện với Iran.
Các bước đi mang tính nhượng bộ trong nội bộ Mỹ diễn ra ngay sau khi người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Marie Harf thông báo vòng đàm phán mới giữa các chuyên gia về thỏa thuận hạt nhân với Iran sẽ được khởi động vào tuần tới nhằm giải quyết các vấn đề còn bất đồng.
Dự kiến, trong các cuộc gặp bên lề Hội nghị ngoại trưởng Nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7) ở thành phố Lübeck (Đức) diễn ra ngày 14/4, Thứ trưởng phụ trách các vấn đề chính trị Mỹ Wendy Sherman cũng sẽ thảo luận với các giới chức chính trị châu Âu về các bước đi tiếp theo trong đàm phán về chương trình hạt nhân Iran sau thỏa thuận khung vừa đạt được tại Lausanne (Thụy Sĩ) vừa qua./.
