Phiến quân Houthi trên một đường phố ở Sanaa ngày 22/9. (Ảnh: THX/TTXVN) Ngày 23/9, Tổng thống Yemen Mansur Hadi đã cảnh báo nguy cơ xảy ra một cuộc nội chiến tại quốc gia có đông người Hồi giáo dòng Sunni này.
Phát biểu trong một cuộc họp báo tại Dinh Tổng thống, ông Hadi nói rằng Yemen đang phải đối mặt với "một âm mưu ngoại bang" với mục đích phá hoại và có thể đẩy nước này vào tình trạng nội chiến. Các thế lực trong nước và nước ngoài đã liên minh nhằm lật đổ tiến trình chuyển giao quyền lực dân chủ tại Yemen sau làn sóng "Mùa xuân Arab."
Tổng thống Hadi cũng kêu gọi lực lượng phiến quân người Houthi theo dòng Hồi giáo Shi'ite bàn giao lại các trụ sở công quyền do nhóm này chiếm đóng sau một tuần giao tranh với quân đội chính phủ ở thủ đô Sanaa. Ông Hadi nêu rõ: "Thủ đô Sanaa không bị sụp đổ và sẽ không thuộc quyền kiểm soát của bất kỳ ai, vì vậy chúng tôi kêu gọi người Houthi chấm dứt việc chiếm đóng các cơ quan chính phủ." Chính phủ sẽ nỗ lực nhằm lập lại hòa bình và ổn định cho đất nước.
Phát biểu của Tổng thống Mansur Hadi được đưa ra chỉ hai ngày sau khi chính phủ cùng các đảng phái khác ký thỏa thuận ngừng bắn và chia sẻ quyền lực với nhóm Houthi. Văn kiện được ký kết sau một tuần xảy ra giao tranh đẫm máu giữa phiến quân và quân đội với sự hậu thuẫn của người Sunni đã khiến 400 người, trong đó có 50 dân thường, thiệt mạng.
Theo thỏa thuận này, các bên đã nhất trí ngừng bắn ngay lập tức, đề cử người giữ chức thủ tướng trong vòng một tuần và trong một tháng phải thành lập chính phủ mới gồm các nhà kỹ trị, đồng thời giảm giá nhiên liệu. Tuy nhiên, nhóm Houthi từ chối ký một điều khoản phụ, theo đó phải bàn giao các thị trấn và thành phố mà lực lượng này chiếm đóng trong những tuần qua và rút các tay súng khỏi tất cả các khu vực ở Sanaa, đồng thời chấm dứt tình trạng biểu tình chống chính phủ.
Ngay sau đó, Thủ tướng Mohammed Basindawa đã đệ đơn từ chức nhằm mở đường cho các bên thực thi thỏa thuận ngừng bắn. Tuy nhiên, các tay súng Houthi tiếp tục siết chặt kiểm soát tại phần lớn các khu vực và thiết lập các chốt kiểm soát trong thành phố và hầu hết trụ sở công quyền. Phiến quân cũng tràn vào các doanh trại của Sư đoàn thiết giáp số 1, di chuyển các xe tăng và nhiều thiết bị quân sự ra khỏi thủ đô, cũng như chiếm tư dinh của Tư lệnh sư đoàn này.
Ngày 23/9, hàng nghìn phiến quân đã tập trung tại Quảng trường Tahrir ở trung tâm Sanaa để "ăn mừng chiến thắng." Thủ lĩnh nhóm Houthi là Malik al-Houthi nói rằng hoạt động của nhóm này là một cuộc cách mạng, đồng thời cảnh báo sẽ đối đầu với những người cản trở việc thực thi hòa bình và thỏa thuận chia sẻ quyền lực.
Cùng ngày, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã hối thúc các bên tại Yemen thực thi một cách đầy đủ và ngay lập tức thỏa thuận hòa bình được ký kết hôm 21/9 vừa qua. Trong một thông cáo báo chí, các nước thành viên Hội đồng Bảo an đã hoan nghênh việc các bên đạt được thỏa thuận, coi đây là biện pháp tốt nhất nhằm ổn định tình hình và ngăn ngừa bạo lực tái diễn.
Bạo lực bùng phát tại Yemen từ tháng Tám vừa qua sau nhiều tuần diễn ra các cuộc biểu tình ngồi của người Houthi đòi giải tán chính phủ với cáo buộc tham nhũng và đòi giảm giá nhiên liệu. Tình trạng xung đột đã khiến hàng nghìn người phải rời bỏ nhà cửa, hơn 400 người thiệt mạng, hàng trăm người bị thương cùng nhiều nhà cửa bị hư hại./.
