Bãi đá Vành Khăn chụp tháng 8/2015 cho thấy các rạn san hô đang bị tàn phá bởi sự tôn tạo trái phép của Trung Quốc. (Nguồn: CSIS) Reuters đưa tin, ngày 22/11, Trung Quốc tuyên bố sẽ tiếp tục xây dựng các cơ sở quân sự và dân sự trên các đảo nhân tạo do Bắc Kinh bồi đắp ở Biển Đông.
Trả lời họp báo tại Kuala Lumpur, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lưu Chấn Dân nói: "Xây dựng và duy trì các cơ sở quân sự cần thiết là điều thiết yếu đối với hoạt động phòng thủ của Trung Quốc và bảo vệ những hòn đảo và các bãi đá này."
Theo ông Lưu, Trung Quốc dự kiến "mở rộng và nâng cấp" các cơ sở quân sự trên các đảo nhân tạo "để phục vụ tốt hơn các tàu thương mại, ngư dân, giúp đỡ các tàu gặp nạn và cung cấp thêm các dịch vụ công cộng."
Ông cũng bác bỏ ý kiến cho rằng Trung Quốc đang quân sự hóa Biển Đông và khẳng định nước này chủ yếu là xây dựng các cơ sở dân sự.
Về chuyến tuần tra của Hải quân Mỹ gần khu vực các đảo nhân tạo, ông Lưu tuyên bố: "Hành động này đã vượt quá phạm vi của tự do đi lại. Đây là sự khiêu khích chính trị với mục tiêu là thăm dò phản ứng của Trung Quốc".
Trong một diễn biến có liên quan trước đó, trong ngày 21/11, đặc phái viên TTXVN dẫn bài phát biểu Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng tại Hội nghị cấp cao ASEAN+3 diễn ra ở thủ đô Kuala Lumpur của Malaysia, trong đó chia sẻ quan ngại về những diễn biến phức tạp ở Biển Đông, nhất là các hoạt động bồi đắp và xây dựng quy mô lớn đã gây quan ngại sâu sắc cho cộng đồng quốc tế, làm xói mòn lòng tin và sự tin cậy, gia tăng căng thẳng, ảnh hưởng tiêu cực đến hòa bình và an ninh khu vực.
Bài phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh các bên cần tăng cường các biện pháp xây dựng lòng tin và ngoại giao phòng ngừa, nghiêm chỉnh thực hiện các nguyên tắc về kiềm chế, không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, giải quyết hòa bình tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982.
Thủ tướng Chính phủ Việt Nam đề nghị các bên cam kết không theo đuổi quân sự hóa ở Biển Đông, thực hiện hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), nhất là cụ thể hóa Điều 5 và đàm phán thực chất để sớm đạt được Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông (COC); hoan nghênh các đề xuất và đóng góp xây dựng của các nước nhằm góp phần duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông.
Thủ đô Kuala Lumpur là nơi diễn ra các hội nghị cấp cao ASEAN và các đối tác Trung Quốc, Ấn Độ, Mỹ cùng Hội nghị Cấp cao ASEAN+ 3 lần thứ 18./.
