Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres (Nguồn: TTXVN) Ngày 19/2, Tổng Thư ký Liên hợp quốc (TTK LHQ) Antonio Guterres đã lên tiếng kêu gọi sự hợp tác toàn cầu để đưa thế giới trở lại đúng hướng trước vô số những thách thức.
Phát biểu tại Hội nghị An ninh Munich (MSC) được tổ chức theo hình thức trực tuyến, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Guterres nhấn mạnh các thách thức toàn cầu ngày càng lớn hơn và phức tạp hơn, song cách thức ứng phó với những vấn đề này vẫn còn rời rạc và không phù hợp.
Ông cho rằng đại dịch COVID-19 đã phơi bày những vết nứt sâu và sự mong manh của thế giới, nhấn mạnh những lỗ hổng này thậm chí còn vượt xa cả tác động của đại dịch và vấn đề y tế cộng đồng.
Tổng Thư ký Liên hợp quốc Guterres đã viện dẫn một loạt các vấn đề nổi cộm mà thế giới đang phải đối mặt như thảm họa khí hậu đang rình rập; bất bình đẳng và phân biệt đối xử đang "xé toạc" cấu trúc xã hội; tham nhũng đang hủy hoại lòng tin; cuộc đấu tranh cho quyền của nữ giới gặp trở ngại; các Mục tiêu Phát triển bền vững đang bị chệch hướng; ngay cả cơ chế giải trừ vũ khí hạt nhân cũng đang bị xói mòn bất chấp việc Mỹ và Nga quyết định gia hạn Hiệp ước Cắt giảm vũ khí chiến lược mới (New START).
Ông kêu gọi: "Năm 2021 phải là năm để (chúng ta) trở lại đúng hướng. Phục hồi sau đại dịch là cơ hội của chúng ta."
Để thực hiện mục tiêu trên, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Guterres kêu gọi các nước trên thế giới hành động trong 4 lĩnh vực gồm: triển khai kế hoạch tiêm chủng vắcxin ngừa COVID trên toàn cầu; hành động vì khí hậu; kiến tạo và xây dựng hòa bình và cải thiện quản trị toàn cầu. Ông nhắc lại lời kêu gọi của mình về thúc đẩy kế hoạch tiêm chủng toàn cầu chống lại dịch COVID-19.
Theo ông, các vắcxin ngừa COVID-19 phải được đảm bảo sẵn có với giá cả phải chăng cho mọi người dân trên thế giới. Tổng Thư ký Liên hợp quốc nhấn mạnh việc tiếp cận công bằng vắcxin đóng vai trò vô cùng quan trọng để cứu sống mọi người và vực dậy các nền kinh tế. Ông kêu gọi các quốc gia cần chia sẻ vắcxin và cung cấp hỗ trợ tài chính cần thiết để cơ chế phân phối vắcxin công bằng COVAX hoạt động hiệu quả.
[G7 khẳng định sẽ nỗ lực hợp tác đẩy lùi đại dịch COVID-19]
Theo ông, cần phải tăng ít nhất gấp đôi năng lực sản xuất vắcxin toàn cầu thông qua việc chia sẻ giấy phép và chuyển giao công nghệ. Ông cũng bày tỏ tin tưởng Nhóm Các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) có đủ năng lực để thành lập lực lượng đặc trách ứng phó khẩn cấp nhằm chuẩn bị cho kế hoạch tiêm chủng toàn cầu.
Về vấn đề biến đổi khí hậu, người đứng đầu Liên hợp quốc kêu gọi hành động toàn cầu nhằm đạt mục tiêu đưa mức phát thải ròng khí gây hiệu ứng nhà kính về bằng 0 vào giữa thế kỷ này. Theo ông, có lý do để hy vọng mục tiêu trên sẽ được hiện thực hóa khi các quốc gia chiếm hơn 65% lượng khí thải và hơn 70% nền kinh tế thế giới đã cam kết giảm phát thải khí nhà kính vào năm 2050.
Ông kêu gọi mở rộng liên minh này lên 90% thông qua Hội nghị về khí hậu của Liên hợp quốc dự kiến được tổ chức vào tháng 11 tới ở Glasgow (Anh). Ông nhấn mạnh tất cả các nước, thành phố, tập đoàn và tổ chức tài chính nên đặt ra các tiêu chuẩn để thực hiện quá trình chuyển đổi hướng tới mức khí thải bằng 0 trong 30 năm tới.
Điều này nên bắt đầu ngay bây giờ với các bước đi cụ thể như định giá khí thải carbon, chấm dứt trợ cấp và tài trợ các nhiên liệu hóa thạch khác, đồng thời tái đầu tư các khoản tiền đó vào năng lượng tái tạo.
Trong phát biểu của mình, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Guterres cũng đặc biệt nhấn mạnh tới sự cần thiết phải hạ nhiệt căng thẳng địa chính trị và tăng cường ngoại giao vì hòa bình. Ông nêu rõ: "Chúng ta không thể giải quyết các vấn đề lớn nhất khi các cường quốc lớn nhất đối đầu nhau. Thế giới của chúng ta không thể có một tương lai nơi hai nền kinh tế lớn nhất chia cắt toàn cầu thành hai khu vực đối lập trong một vết nứt lớn - mỗi bên sở hữu tiền tệ có khả năng chi phối cũng như các quy tắc thương mại và tài chính, mạng Internet, năng lực và chiến lược phát triển trí tuệ nhân tạo của riêng họ."
Ông cảnh báo sự chia rẽ kinh tế và công nghệ có nguy cơ biến thành sự chia rẽ địa chiến lược và quân sự, nhấn mạnh "thế giới phải tránh điều này bằng mọi giá".
Tổng Thư ký Liên hợp quốc Guterres đồng thời kêu gọi ngừng bắn trên toàn cầu, cũng như chấm dứt những xung đột trong mọi mặt của cuộc sống, như ở ngay trong các gia đình, nơi làm việc, trường học, trên phương tiện giao thông công cộng hay không gia mạng.
Người đứng đầu Liên hợp quốc cũng cho rằng đã đến lúc cần xác định lại quản trị toàn cầu cho thế kỷ 21. Điều này đồng nghĩa phải đảm bảo các phương thức mới để cung cấp hàng hóa chung trên toàn cầu, xây dựng toàn cầu hóa công bằng và giải quyết các thách thức chung.
Ông nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường chủ nghĩa đa phương theo hướng đảm bảo có sự kết nối và hợp tác giữa các tổ chức toàn cầu và khu vực, các thực thể kinh tế và chính trị, cũng như thúc đẩy một "chủ nghĩa đa phương mang tính bao trùm" thu hút các doanh nghiệp, thành phố, trường đại học và các phong trào vì bình đẳng giới, hành động vì khí hậu và chống phân biệt chủng tộc.
Ông nêu rõ: "Hiện là lúc cần thúc đẩy đoàn kết và hợp tác quốc tế để giải quyết những thách thức lớn hơn và phức tạp hơn của chúng ta. Tôi tin rằng nếu chúng ta quyết tâm, chúng ta có thể đạt được các mục tiêu chung."
Hội nghị An ninh Munich là một trong những hội nghị quan trọng nhất thế giới về chính sách an ninh và quốc phòng, thu hút sự tham gia của hàng trăm nhà chính trị và chuyên gia nổi tiếng trên toàn thế giới để trao đổi ý kiến và điều phối quan điểm về những vấn đề quốc tế cấp bách trên toàn thế giới./.
