Liên quan đến sai phạm tại Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn - Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên (gọi tắt là Sagri), Thanh tra Thành phố Hồ Chí Minh vừa ban hành Thông báo kết luận thanh tra việc chấp hành các quy định pháp luật trong công tác quản lý, sử dụng đất đai; quản lý, sử dụng tài chính; thực hiện dự án và chuyển nhượng dự án tại Sagri.
Trước các sai phạm được thanh tra làm rõ, Chánh Thanh tra thành phố đã kiến nghị và được Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố chỉ đạo, giao Chủ tịch Hội đồng Thành viên và Tổng Giám đốc Sagri tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm tổ chức, cá nhân thời kỳ có liên quan; khẩn trương chấm dứt việc sử dụng vốn vay không đúng mục đích, chi lương cho người lao động vượt so với quỹ lương được phê duyệt; tăng cường công tác quản lý đầu tư liên doanh, liên kết theo quy định, có phương án xử lý đối với các khoản đầu tư dài hạn tiềm ẩn nguy cơ mất vốn; khẩn trương kiểm tra, rà soát việc nộp tiền thuê đất đối với các cơ sở nhà, đất theo thông báo của cơ quan thuế.
Đáng chú ý, Ủy ban Nhân dân thành phố giao Chủ tịch Hội đồng Thành viên và Tổng Giám đốc Sagri báo cáo, đề xuất Ủy ban Nhân dân thành phố xem xét, chấp thuận để Sagri chủ động thương lượng với Tổng Công ty Cổ phần Phong Phú hủy hợp đồng chuyển nhượng dự án Khu nhà ở phường Phước Long (Quận 9), rà soát hợp đồng hợp tác kinh doanh số 52/HĐHT-TCT ngày 31/10/2008, xem xét lại tỷ lệ phân chia lợi nhuận giữa Sagri và Tổng Công ty Phong Phú nhằm tránh gây thiệt hại cho doanh nghiệp 100% vốn nhà nước.
Chủ tịch Hội đồng Thành viên và Tổng Giám đốc Sagri có trách nhiệm kiểm tra, rà soát các hợp đồng liên doanh, liên kết dưới hình thức cho thuê mặt bằng để điều chỉnh, bổ sung nhằm đảm bảo quyền lợi của doanh nghiệp 100% vốn nhà nước, đồng thời thực hiện đúng các quy định pháp luật có liên quan; rà soát việc quản lý, sử dụng tất cả mặt bằng của Sagri; đối với các mặt bằng Sagri đang hợp tác để kinh doanh theo đúng ngành nghề chính thì phải lập phương án khai thác sử dụng, báo cáo cơ quan có thẩm quyền xem xét theo đúng quy định của pháp luật.
Ủy ban Nhân dân thành phố cũng giao Giám đốc Sở Xây dựng kiểm tra, làm rõ và xử lý trách nhiệm của các cá nhân liên quan trong việc kiểm tra, thẩm định, tham mưu đề xuất việc chấp thuận cho chuyển nhượng dự án khu nhà ở phường Phước Long; Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Sagri và các đơn vị liên quan rà soát, kiểm tra lại việc chuyển chủ đầu tư, quá trình xét cấp giấy chứng nhận hoạt động doanh nghiệp đối với việc thành lập pháp nhân mới từ việc hợp tác liên doanh, liên kết giữa Sagri, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Bò Sữa với các công ty thành viên, công ty liên kết.
Ngoài ra, Ủy ban Nhân dân thành phố cũng giao Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường kiểm tra, rà soát việc quản lý, sử dụng nhà đất của Sagri và các công ty thành viên để thực hiện việc ký hợp đồng thuê đất, thu tiền thuê đất, sử dụng đất, chấn chỉnh việc khai thác, cho thuê mặt bằng, nhà xưởng theo đúng quy định pháp luật.
Theo Thanh tra Thành phố Hồ Chí Minh, năm 2017 Sagri đã sử dụng vốn vay 150 tỷ đồng và 2 khoản vay với số tiền 131 tỷ đồng không đúng mục đích, chi lương năm 2016, năm 2017 cho người lao động vượt so với Quỹ lương được duyệt là 4,552 tỷ đồng.
Về việc quản lý, sử dụng nhà đất tại Sagri, Thanh tra thành phố kết luận việc Sagri sử dụng các mặt bằng, nhà đất hợp tác kinh doanh khai thác mặt bằng, giữ hộ hàng hóa nhưng thực chất là cho thuê lại một phần hoặc toàn bộ diện tích, là sử dụng không đúng phương án xử lý tổng thể nhà, đất của Ủy ban Nhân dân thành phố; không đúng đối tượng, mục đích sử dụng đất theo quyết định giao đất, cho thuê đất.
[Đất đai và chuyện 'mất cán bộ' nhìn từ Thành phố Hồ Chí Minh]
Tại dự án Khu nhà ở Phước Long B, Sagri không thuê công ty thẩm định giá khi chuyển nhượng dự án cho Tổng Công ty Cổ phần Phong Phú; không lập thủ tục đề nghị cơ quan chức năng xác định nghĩa vụ tài chính bổ sung khi dự án điều chỉnh quy hoạch với các chỉ tiêu về cơ cấu sử dụng đất, mật độ xây dựng, tăng cao... có thay đổi so với ban đầu.
Sagri đã ký hợp đồng hợp tác kinh doanh với Tổng Công ty Phong Phú trong việc phân chia lợi nhuận, là không đảm bảo quyền lợi của Sagri.
Trong khi dự án chưa được lập, phê duyệt, chưa hoàn tất hạ tầng kỹ thuật thì Sagri ký hợp đồng ủy quyền cho Tổng Công ty Phong Phú ký 77 hợp đồng vay vốn, đặt cọc, mua nhà liên kế là không đúng Nghị định số 71/2010/NĐ-CP ngày 23/10/2010 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi Luật Nhà ở, quy định về huy động vốn để đầu tư xây dựng nhà ở.
Mặt khác, Sagri đã ủy quyền cho Tổng Công ty Cổ phần Phong Phú tìm kiếm đối tác góp vốn, khách hàng mua nhà ở tại dự án nhưng trên thực tế, Tổng Công ty Phong Phú đã ký các hợp đồng huy động vốn (phân lô bán nền) từ năm 2012.
Sau đó Sagri báo cáo Ủy ban Nhân dân thành phố và Sở Xây dựng việc chưa huy động vốn từ khách hàng để thực hiện dự án là không trung thực, có khả năng gây thiệt hại cho doanh nghiệp nếu không được phát hiện, ngăn chặn kịp thời.
Nghiêm trọng hơn, Sagri đã chuyển nhượng 28% phần vốn góp (thực chất chuyển nhượng quyền sử dụng đất đã hoàn chỉnh hạ tầng kỹ thuật) cho Tổng Công ty Cổ phần Phong Phú nhưng không qua đấu giá để xác định giá thị trường.
Tại dự án Cụm công nghiệp Láng Le-Bàu Cò, Sagri đã đồng ý cho Tổng Công ty Phong Phú thay thế Công ty Hồng Lĩnh và ký hợp đồng hợp tác kinh doanh với Tổng Công ty Phong Phú để tiếp tục thực hiện dự án nhưng không xin ý kiến của Ủy ban Nhân dân thành phố và không đủ điều kiện chuyển đổi chủ đầu tư.
Dự án này đã được Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh chấp thuận chủ trương đầu tư từ năm 2004 nhưng đến nay chưa triển khai, gây lãng phí đất đai Trước đó, ông Lê Tấn Hùng, nguyên Tổng Giám đốc Sagri và nhiều cán bộ chủ chốt của Sagri đã bị bắt và khởi tố để điều tra hành vi tham ô tài sản, vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
Hiện nay, vụ Sagri được Ban Chỉ đạo Phòng chống tham nhũng Trung ương đưa vào diện theo dõi, chỉ đạo.
Liên quan đến vụ việc này, Ủy ban Kiểm tra Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh đã quyết định kỷ luật cảnh cáo đối với ông Nguyễn Văn Trực, hiện là Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn thành phố.
Ông Trực nguyên là Phó Bí thư Đảng ủy, nguyên Thành viên Hội đồng quản trị, nguyên Tổng Giám đốc Sagri (giai đoạn từ tháng 8/2009 đến tháng 2/2015). Cùng với ông Trực, nhiều đảng viên khác thuộc Sagri cũng bị kỷ luật cảnh cáo./.
