Kamil Banc và những cuốn sách do ChatGPT viết. (Nguồn: Vietnam+) Ra mắt vào tháng 11/2022, ChatGPT, ứng dụng chatbot tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) đã gây chấn động khắp thế giới vì khả năng viết nên một văn bản hoàn chỉnh đến khó tin trong khoảng thời gian ngắn kỷ lục.
Nhưng không chỉ trả lời những câu hỏi dạng tìm kiếm bằng những đáp án cụ thể, chi tiết với văn phong "chuẩn chỉ" và lịch sự, ChatGPT còn khiến thế giới bất ngờ bởi khả năng viết sách như những nhà văn bán chuyên nghiệp.
Thế hệ tác giả dùng ChatGPT viết sách kiếm tiền
Khi được yêu cầu bằng tiếng Việt, về "Sáng tác một truyện ngắn 100 chữ nói về tình yêu của một chàng trai với một cô gái mù," ChatGPT đã đưa ra đáp án chỉ trong vòng vài giây:
"Trong bức tranh tĩnh lặng, chàng trai gặp cô gái mù. Ánh mắt cô ấy đẹp như một vì sao sáng. Họ trò chuyện qua ngôn ngữ của trái tim, không cần từ vựng. Tình yêu bắt đầu nảy nở, nối liền hai hồn vào một.
Chàng trai trở thành mắt, cô gái trở thành trái tim của anh. Bằng sự chăm sóc, anh dẫn cô đi khắp nơi, cho cô nghe tiếng sóng, mùi của hoa. Cô cảm nhận mọi giọt nắng qua anh. Trong tình yêu, mù bỗng trở thành sự toàn vẹn và kết nối vô hạn."
Ngôn từ phong phú cũng như tốc độ đáng kinh ngạc này vượt xa năng suất cũng như sức sáng tạo của bất kỳ tác giả "con người" nào. Và sức mạnh đó đã tạo nên hàng loạt "nhà văn" mạng với những tác phẩm từ AI.
Trươc đây, tận dụng bộ phận Xuất bản Trực tiếp lên Kindle (Kindle Direct Publishing) của Amazon, những chuyên gia hỗ trợ lối sống (self-help guru) thường xuất bản những cuốn sách họ viết theo dạng xuất bản ngay lập tức thông qua đơn vị mà không có bất kỳ sự giám sát nào. Gần đây, ChatGPT đã hỗ trợ đắc lực họ trong việc xuất bản những cuốn sách điện tử do AI viết.
Những cuốn sách này có thể viết về mọi thứ, từ chế độ ăn kiêng, công thức nấu ăn, đến cách thức mã hóa phần mềm cũng như cách làm giàu nhanh chóng.
Frank White, một tác giả trên mạng đã đăng tải một video cho thấy cách tạo nên một cuốn sách 119 trang chỉ trong vòng chưa đầy một ngày. Như vậy, mỗi năm một người có thể tạo ra hơn 300 cuốn sách chỉ nhờ sử dụng AI.
[ChatGPT: Máy móc không thể tạo ra những tác phẩm rung động tâm hồn]
Brett Schickler, một nhân viên bán hàng tại Rochester, New York (Mỹ), chia sẻ với Reuters rằng ChatGPT đã giúp anh thỏa mãn mơ ước trở thành một tác giả, dù trước đây anh luôn nghĩ mình sẽ không thể làm được điều đó.
Cuốn sách "The Wise Little Squirrel: A Tale of Saving and Investing” (tạm dịch: “Sóc nhỏ khôn ngoan: Câu chuyện thần tiên về tiết kiệm và đầu tư”) được sáng tác chỉ trong vài giờ, và lên kệ Amazon Kindle với giá 2,99USD. Cho đến nay, dù tác giả mới chỉ kiếm được chưa đầy 100USD từ tác phẩm của mình, nhưng điều đó cũng đã đủ truyền cảm hứng cho Schickler tiếp tục thực hiện ước mơ của mình.
Tính đến giữa tháng 2, đã có hơn 200 tựa sách điện tử trong cửa hàng Kindle của Amazon đăng ký ChatGPT là tác giả hoặc đồng tác giả. Và con số này vẫn đang tăng lên hàng ngày.
Thậm chí còn có một loại sách mới được viết hoàn toàn bởi ChatGPT, là sách về cách sử dụng ChatGPT.
Con số thống kê nói trên trên thực tế có thể còn lớn hơn nhiều, bởi nhiều tác giả không công bố họ sử dụng phần mềm này. Như đối với Frank White, anh ấy cho rằng mình không có nghĩa vụ phải tiết lộ rằng cuốn sách của mình được viết hoàn toàn bằng AI bởi chính sách của Amazon không quy định về điều đó.
Một tác giả khác, Kamil Banc, một người bán nước hoa trực tuyến, lại xuất bản một cuốn sách dùng ChatGPT xuất phát từ lời đánh cược với vợ rằng mình có thể cho ra đời một cuốn sách trong vòng chưa đầy 1 ngày, từ lúc ra đời đến khi xuất bản.
Bằng câu lệnh với ChatGPT là "hãy viết một câu chuyện trước khi đi ngủ về một chú cá heo hồng dạy trẻ em cách sống trung thực," Banc đã xuất bản một cuốn sách dài 27 trang có cả ảnh minh họa.
Một cuốn sách khác, "Những câu chuyện trước khi đi ngủ: Ngắn gọn và ngọt ngào, cho một giấc ngủ ngon" đang có sẵn trên Amazon của Banc, được viết ra trong vòng 4 giờ.
Tuy nhiên, Banc cũng thừa nhận sự quan tâm của độc giả dành cho những cuốn sách này vẫn còn khá thấp. Doanh số bán hàng của anh mới chỉ đạt khoảng 10 bản, nhưng bù lại, anh nhận được đánh giá 5 sao và lời nhận xét "những nhân vật tuyệt vời và đáng nhớ."
Vẫn tiếp tục xuất bản thêm những cuốn sách khác do AI viết, Banc cho biết anh cảm thấy hứng thú vì tốc độ và ý tưởng của AI, cùng sự đơn giản và nhanh chóng của công việc này.
Nỗi lòng tác giả "con người"
Mary Rasenberger, Giám đốc điều hành nhóm nhà văn Authors Guild, bày tỏ: “Đây là điều chúng ta thực sự cần lo ngại, những cuốn sách này sẽ tràn ngập thị trường và nhiều tác giả sẽ thất nghiệp.”
Một tác phẩm của ChatGPT. (Nguồn: Vietnam+) Theo bà, trên thực tế nghề viết sách "ma" (ghostwriting - thuê một hoặc nhiều người thực hiện các công đoạn viết sách thay tác giả chính) đã có từ rất lâu, nhưng những công đoạn vẫn là hoàn toàn thủ công do con người thực hiện. Tính chất tự động hóa của AI đã biến việc viết sách từ một công việc thủ công thành một quá trình sản xuất hàng loạt.
Việc tận dụng AI như một "trợ lý ảo" giúp các tác giả thu thập dữ liệu có thể khiến việc viết sách trở nên dễ dàng hơn, hiệu quả hơn. Nhưng việc quá phụ thuộc vào AI "viết hộ" câu chữ, "nghĩ hộ" nội dung khiến các tác giả mất đi phong cách riêng, trở thành một cây bút thị trường đúng nghĩa.
Bên cạnh đó, với việc học tập phong cách, từ ngữ, văn phong bằng cách quét hàng triệu trang văn bản trên Internet, ChatGPT cũng gây ra những lo ngại về tính nguyên tác cũng như bản quyền tác giả.
Do đó, nếu các tác giả không minh bạch hóa về nguồn gốc sách của mình, thì sẽ có rất nhiều cuốn sách kém chất lượng xuất hiện trên thị trường.
Trước đó, chuyên trang công nghệ CNET đã thử nghiệm viết báo với AI. Kết quả cho thấy những bản tin được xuất bản có rất nhiều lỗi, và thậm chí còn xảy ra tình trạng đạo văn.
Tuy nhiên, cho đến hiện tại, Amazon đã không đưa ra bình luận hay câu trả lời nào về việc liệu họ có kế hoạch thay đổi hoặc xem xét các chính sách với các tác giả sử dụng AI hoặc các công cụ viết tự động khác khi họ đưa tác phẩm của mình lên cửa hàng của Kindle.
Tuy nhiên, với câu hỏi cho rằng liệu sách do ChatGPT viết có thể khiến các tác giả đích thực bị ảnh hưởng hay không, thì cho đến hiện tại, câu trả lời vẫn là "không."
Bởi như mọi sản phẩm tinh thần khác, cái mà người đọc tìm kiếm nhất vẫn là sự hấp dẫn, mới lạ, độc đáo.
Sách do ChatGPT viết có thể gây sốt ban đầu do sự mới lạ về cách thức sản xuất. Nhưng khi mọi thứ đã trở nên quen thuộc, thì người đọc sẽ lại quay trở lại với chất lượng nội dung.
Chị Trần Thu Trang, một tác giả nữ được yêu thích trên mạng, chia sẻ: "Trước mắt, AI sẽ thành công cụ hỗ trợ cho những ai biết tận dụng. Tuy nhiên, về lâu dài, cũng như tất cả các công việc khác từng bị máy móc lấy mất, người giỏi tột đỉnh vẫn ở lại với nghề, còn những kẻ làng nhàng sẽ bị đào thải."
Việc sử dụng hàng loạt các bài viết từ những nguồn có sẵn trên mạng có thể khiến ChatGPT sản sinh ra những lời viết phong phú, uyển chuyển, ngôn từ đa dạng. Nhưng khi đã vượt qua sự choáng ngợp trước tốc độ, năng suất của ChatGPT, độc giả sẽ trở nên khắt khe hơn, và những bản thảo "nhàn nhạt" của ChatGPT liệu có thể tiếp tục có chỗ đứng?
Trong một chia sẻ với Reuters, Mark Dawson, một tác giả được cho là đã bán được rất nhiều bản sách do chính ông viết và xuất bản qua Kindle Direct Publishing, đã đánh giá những cuốn sách do ChatGPT viết là "buồn tẻ."
Ông cho biết mình sẽ không chạy theo phong trào viết sách bằng phần mềm AI, đồng thời bày tỏ tin tưởng rằng những cuốn sách bị đánh giá là văn phong buồn tẻ sẽ nhanh chóng bị lãng quên, nhường chỗ cho những cuốn sách có chất lượng thực sự tốt./.
