Muỗi Aedes Aegypti, vật trung gian lây truyền virus Zika. (Ảnh: AFP/TTXVN) Ngày 5/4, Bộ Y tế xác nhận Việt Nam đã ghi nhận hai trường hợp dương tính với virus Zika.
Trước thông tin trên, phóng viên đã có cuộc trao đổi với Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long để hiểu sâu hơn về vấn đề này.
Không khuyến cáo hạn chế đi lại
- Thứ trưởng có thể cho biết, hiện hai ca nhiễm bệnh virus Zika đang được điều trị như thế nào?
Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long: Hai ca nhiễm bệnh virus Zika tại tỉnh Khánh Hòa và Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay không điều trị tại bệnh viện mà họ đang được điều trị ở nhà.
Hiện nay, chúng tôi không đặt nặng vấn đề kiểm soát tại các cửa khẩu vì bản thân trong nội địa chúng ta đã có dịch rồi. Việc quan trọng nhất hiện nay là kiểm soát dịch trong nội địa. Chúng tôi khuyến cáo không hạn chế việc đi lại, làm ăn tại các nơi.
- Trước tình hình trên, Bộ Y tế nhận định như thế nào về mức độ ảnh hưởng của virus Zika tại Việt Nam?
Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long: Chúng tôi cho rằng khả năng lây virus Zika tại Việt Nam hiện nay và đặc biệt là những tỉnh sáng nay công bố có nguy cơ rất cao. Thứ nhất là vì Việt Nam đã có bệnh nhân, có các trường hợp nhiễm virus này.
Thứ hai, véc-tơ truyền bệnh này rất phổ biến, đó là muỗi vằn đang lưu hành tại các địa phương vì Việt Nam đang nằm trong vành đai sốt xuất huyết có sự lưu hành muỗi vằn rất lớn.
Thứ ba là hiện nay virus Zika chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu, cách phòng bệnh tốt nhất là diệt loăng quăng, bọ gậy và đòi hỏi sự tham gia rất lớn của người dân. Vì vậy, Bộ Y tế cho rằng khả năng lây lan của virus Zika rất lớn.
Khoanh vùng ổ dịch và dập dịch
- Thứ trưởng có thể cho biết, Bộ Y tế đã thực hiện các biện pháp tăng cường như thế nào để phòng chống dịch tại các địa phương đang xuất hiện bệnh nhân nhiễm virus Zika?
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long. ( Ảnh: TTXVN/Vietnam+)
Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long: Cách đây hơn một tuần, Bộ Y tế đã nâng mức cảnh báo đối với toàn hệ thống y tế lên mức độ rất cao để tăng cường việc giám sát, triển khai các biện pháp phòng chống dịch bệnh do virus Zika.
Trước đó, ngành y tế đã triển khai các chiến dịch để phát động người dân tự diệt loăng quăng, bọ gậy để phòng chống virus Zika và bệnh sốt xuất huyết.
Cách đây vài ngày, Bộ Y tế đã đề nghị các địa phương nâng mức cảnh báo lên mức độ 2 (coi như Việt Nam đã có ca bệnh).
Đến thời điểm hiện nay chúng tôi đã yêu cầu với tất cả các địa phương nâng mức độ cảnh báo, mức độ phòng chống dịch ở mức độ 2. Ở mức độ này chúng ta có rất nhiều các biện pháp, từ vấn đề về ban chỉ đạo phòng chống dịch, truyền thông, vấn đề dự phòng, khoanh vùng và xử lý ổ dịch; vấn đề chuẩn bị về con người, cơ số thuốc men. Bộ Y tế đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn ban hành tất cả các hướng dẫn cần thiết, hướng dẫn về mặt giám sát, điều trị, hướng dẫn với phụ nữ mang thai.
Bộ Y tế cũng chỉ đạo các địa phương triển khai quyết liệt tất cả các biện pháp đối với Khánh Hòa và Thành phố Hồ Chí Minh khoanh vùng ổ dịch và dập dịch càng sớm càng tốt để hạn chế mức độ thấp nhất về việc lây lan Zika ở các khu vực đó.
Khuyến cáo chung của chúng tôi đối với cộng đồng, không phải người dân ở trong ổ dịch mà người dân ở mọi nơi đang bước vào mùa mưa – mùa cao điểm mà muỗi lưu hành và phát triển cần diệt loăng quăng bọ gậy, trút các vật phế thải, đồ đựng/chứa nước không cần thiết, thả cá vào lu đựng nước ăn.
Với khu vực có ca bệnh tại tỉnh Khánh Hòa, chúng tôi đã chỉ đạo các đơn vị y tế tại tỉnh khoanh vùng khu vực có bệnh trong vòng bán kính 200 mét, điều tra dịch tễ, triển khai các biện pháp từ vấn đề về khuyến cáo người dân diệt loăng quăng, bọ gậy và tổ chức phun thuốc muỗi trên diện rộng ở khu vực đó để kiểm soát tình hình.
Sẵn sàng ứng phó các tình huống
- Trong số 2 bệnh nhân dương tính với virus Zika có một thai phụ. Bộ Y tế đã chẩn đoán được virus Zika liệu có ảnh hưởng đến em bé ra sao?
Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long: Điều đầu tiên tôi muốn lưu ý là người dân không nên lo lắng quá mức về hội chứng não nhỏ. Bởi vì cho đến thời điểm hiện nay, trong số các nước có ghi nhận hội chứng đầu nhỏ, cụ thể là trong hơn 6.700 trường hợp não nhỏ tại Brazil thì chỉ có hơn 944 trường hợp nghi liên quan đến virus Zika.
Điều đó cho thấy, không phải tất cả các trường hợp nhiễm virus Zika đều gây hội chứng não nhỏ và không phải tất cả các trường hợp não nhỏ đều liên quan đến virus Zika.
Đơn cử như tại Colombia, có rất nhiều trường hợp phụ nữ mang thai nhiễm virus Zika, tuy nhiên, chỉ có hơn 30 trường hợp não nhỏ.
Vì vậy, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vẫn đang tiếp tục nghiên cứu để tìm ra các bằng chứng sát thực về nguy cơ, mối liên quan giữa chứng não nhỏ với virus Zika.
Trường hợp nhiễm viru Zika có thai 2 tháng tuổi tại Thành phố Hồ Chí Minh, ngay sau khi phát hiện chúng tôi đang theo dõi để có những chẩn đoán tiếp theo với thai nhi. Bộ Y tế chỉ đạo hệ thống sản nhi có các hướng dẫn và theo dõi sức khỏe với những phụ nữ mang thai.
Bộ Y tế khuyến cáo, với phụ nữ mang thai trong 3 tháng đầu có biểu hiện sốt, phát ban, có triệu chứng viêm kết mạc thì lập tức đến các cơ sở y tế để được theo dõi. Hiện nay, các cơ sở sản khoa từ tuyến tỉnh trở nên đều có đủ khả năng theo dõi tình trạng sức khỏe của thai nhi và khi phát hiện các dấu hiệu bất thường nào của thai nhi các bác sỹ sẽ cùng gia đình thảo luận để có giải pháp tốt nhất.
- Về công tác điều trị, đặc biệt là với các bệnh nhân đã nhiễm virus Zika ngành y tế đã có sự chuẩn bị như thế nào?
Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long: Cho đến thời điểm hiện nay, bệnh do virus Zika vẫn không có vắcxin và không có thuốc điều trị đặc hiệu. Tuy nhiên, bệnh có một đặc trưng là diễn biến thường nhẹ và chưa ghi nhận trường hợp tử vong do virus Zika mà chỉ là tử vong do não nhỏ.
Trước tình hình trên, để tăng cường hoạt động điều trị, Bộ Y tế đã ban hành phác đồ về chẩn đoán và điều trị virus Zika tại các cơ sở y tế và tổ chức tập huấn đối với các cơ sở y tế.
Hiện nay, các cơ sở y tế đã nắm được phác đồ điều trị vi rút Zika và chuẩn bị đầy đủ về thuốc men, dịch truyền trang thiết bị cơ sở vật chất và hóa chất trong xét nghiệm.
Tôi có thể khẳng định, Việt Nam đã sẵn sàng ứng phó đối với các tình huống xảy ra để phòng chống dịch bệnh do virus Zika trong bất kể tình huống nào.
Xin trân trọng cảm ơn Thứ trưởng Bộ Y tế!./.
