Cố vấn Kellyanne Conway. (Nguồn: MSN) Ngày 9/2, Nhà Trắng cho biết một cố vấn cấp cao của Tổng thống Trump đã được “tư vấn” sau khi quảng bá cho dòng sản phẩm quần áo và trang sức mang nhãn hiệu của con gái Tổng thống Donald Trump trong dịp xuất hiện trên truyền hình từ Cánh Tây của Nhà Trắng.
Theo MSN, việc bà Kellyanne Conway nói với các khán giả của kênh Fox News “hãy đi mua sản phẩm của Ivanka” dường như đã vi phạm một quy tắc đạo đức nghề nghiệp then chốt, trong đó cấm các nhân viên liên bang sử dụng chức vụ công của mình để quảng cáo cho các sản phẩm.
Câu nói của bà Conway đã nhận được sự khiển trách gay gắt và bất thường từ phía một nhà lập pháp hàng đầu thuộc đảng Cộng hòa là Chủ tịch Ủy ban Giám sát Jason Chaffetz (bang Utah).
Ông này cho rằng những lời nói của bà Conway là “hoàn toàn sai, sai, sai” và “rõ ràng là quá đáng.”
Chaffetz, người đã không nghe theo những lời kêu gọi của đảng viên đảng Dân chủ đề nghị điều tra các xung đột có thể xảy ra có liên quan tới việc kinh doanh của Tổng thống Trump, đã cùng với thành viên cấp cao của đảng Dân chủ trong Ủy ban Giám sát, Hạ nghị sỹ Elijah E. Cummings, gửi một bức thư tới Cơ quan Đạo đức Chính phủ, trong đó gọi câu nói của bà Conway là “không thể chấp nhận được.”
Lá thư đã yêu cầu cơ quan này đề nghị tiến hành kỷ luật vì ông Trump, ở đây là “người đứng đầu cơ quan” của bà Conway, có một “sự xung đột lợi ích cố hữu” do có sự liên quan tới việc kinh doanh của con gái ông.
Trong một bình luận ngắn gọn trước báo giới vào ngày 9/2 vừa qua, Thư ký báo chí của Nhà Trắng Sean Spicer cho biết bà Conway đã được “chỉ dẫn về chủ đề này” nhưng không nói rõ liệu bà có bị kỷ luật hay không.
Ông Spicer không nói vì sao câu nói của bà Conway lại cần tới sự can thiệp, và Nhà Trắng từ chối trả lời các câu hỏi khác.
Phát biểu trên kênh Fox News vào tối thứ năm vừa qua, bà Conway đã từ chối bình luận, song bà cho biết ông Trump ủng hộ bà “100%.”
“Tất cả những gì tôi có thể nói với phụ nữ Mỹ là vào một thời điểm nào đó trong đời, các bạn phải được một người chủ đối xử với mình giống như cách tổng thống Mỹ đối xử với tôi hôm nay,” bà nói.
Vụ việc này là ví dụ gần đây nhất về những khó khăn của Nhà Trắng do ông Trump lãnh đạo trong việc xoay xở với các quy định lâu đời về đạo đức khi vị tổng thống này cố gắng cân bằng các lợi ích giữa vị trí công vụ mới của ông với công việc kinh doanh có quy mô rất lớn của gia đình mình.
Trong vài tuần gần đây, vấn đề này đã trở nên gai góc hơn nữa về mặt chính trị khi những người phản đối các chính sách của ông Trump tiến hành một chiến dịch nhằm tẩy chay các thương hiệu của gia đình ông và biểu tình tại các cửa hàng.
Những căng thẳng này đã nêu bật khó khăn mà ông Trump phải đối mặt trong việc thực hiện các cam kết tách biệt việc giữ chức tổng thống với việc kinh doanh của ông - đặc biệt là khi ông và con gái đều từ chối không rút vốn góp sở hữu của họ.
Tổng thống Mỹ đã phải đối mặt với sự chỉ trích từ các nhà đạo đức học và các nhà lập pháp đảng Dân chủ, những người đã cảnh báo rằng quyền lực công của ông có thể bị sử dụng sai mục đích để làm giàu cho ông và gia đình.
Ông Trump đã chuyển quyền quản lý các doanh nghiệp của ông cho hai người con trai lớn và một giám đốc điều hành lâu năm.
Mặc dù ông Trump đã nói rằng phần lớn các luật và quy định về đạo đức không được áp dụng cho tổng thống, song cú vấp váp của bà Conway vừa qua đã là lời nhắc nhở rằng các nhân viên liên bang vẫn phải tuân theo các quy định này.
Vụ việc của bà Conway diễn ra sau một số vụ việc khác mà trong đó sự nổi lên về chính trị của ông Trump cũng như chức vụ tổng thống của ông đã mang lại một nền tảng quảng bá cho các doanh nghiệp của gia đình Trump.
Vào ngày 6/2, Đệ nhất phu nhân Melania Trump đã nộp đơn kiện một hãng tin tức của Anh vì đăng tải một bài viết không đúng sự thật, gây tổn hại tới khả năng tận dụng một “cơ hội ngàn năm có một” của bà để xây dựng một thương hiệu đồ trang sức và phụ kiện.
Hồ sơ vụ kiện cho rằng bài viết vào tháng 8/2016, trong đó đã đăng thông tin sai lệch khi cho rằng bà Melania Trump từng làm việc cho một dịch vụ tháp tùng, đã gây tổn hại cho khả năng xây dựng “các mối quan hệ kinh doanh nhiều triệu USD trong thời gian nhiều năm” của bà Melania và gây tổn hại tới thương hiệu của bà trong thời gian mà bà “là một trong những người phụ nữ được chụp ảnh nhiều nhất trên thế giới.”
Một ngày sau đó, sau khi nhà đạo đức học chỉ trích việc bà Melania Trump cố gắng kiếm tiền từ vai trò công vụ của mình, luật sư của bà và một nữ phát ngôn viên đã đưa ra các tuyên bố nói rằng Đệ nhất phu nhân “không có ý định” sử dụng vai trò của mình để trục lợi.
Gia đình tổng thống đã phải rất vất vả trong việc loại bỏ những ràng buộc cá nhân khi họ xuất hiện trước công chúng.
Trong phần tiểu sử chính thức trên trang web của Nhà Trắng, Donald Trump đã tự hào giới thiệu về thành công trong kinh doanh của mình và trích dẫn cuốn sách “The Art of the Deal” của ông, vẫn đang được bán trên thị trường.
Phần tiểu sử ban đầu của bà Melania Trump cũng nói tới dòng sản phẩm trang sức của bà, từng được bán trên kênh truyền hình cáp QVC.
Một thời gian ngắn sau cuộc bầu cử, Ivanka Trump, người sở hữu thương hiệu gồm các loại váy, giày, túi xách, trang sức và phụ kiện, phần lớn đều được bán trên mạng và tại hàng chục cửa hàng bán lẻ và chuỗi trung tâm mua sắm lớn nhất ở Mỹ, đã gây lẫn lộn giữa việc kinh doanh và vị thế chính trị mới được nâng cao của cô.
Chỉ vài giờ sau khi Ivanka được phỏng vấn trên chương trình “60 Phút” của kênh CBS về chiến thắng của cha cô, đại diện nhãn hàng đã tiết lộ với các nhà báo về việc cô đang đeo một chiếc vòng tay kim cương nhãn hiệu Ivanka, mà người xem có thể mua với giá 10.800 USD.
Việc bà Conway quảng bá cho thương hiệu của Ivanka Trump diễn ra sau khi Tổng thống Trump đăng một dòng tweet vào ngày 8/2 vừa qua, phàn nàn rằng con gái ông đã bị công ty bán lẻ Nordstrom "đối xử thật không công bằng.”
Công ty này đã loại bỏ dòng sản phẩm thời trang của Ivanka với lý do doanh số thấp.
Bà Conway đã mời chào “dòng sản phẩm tuyệt vời” gồm quần áo và giày dép của Ivanka Trump trong một cuộc phỏng vấn sáng 9/2 với chương trình “Fox & Friends” từ phòng họp báo của Nhà Trắng.
Phản ứng trước các cuộc tẩy chay trên toàn quốc đối với các sản phẩm của Ivanka Trump, bà Conway đã nói: “Điều tôi muốn nói với các bạn là hãy đi mua sản phẩm của Ivanka.”
“Tôi sẽ đưa ra một mẩu quảng cáo miễn phí,” bà nói thêm. “Mọi người hãy đi mua chúng ngay hôm nay. Các bạn có thể tìm thấy chúng trên mạng.”
Các chuyên gia đã nhanh chóng gọi đây là một sự vi phạm trực tiếp các quy định của Cơ quan Đạo đức Chính phủ Mỹ (OGE).
Don W. Fox, một cựu giám đốc và cố vấn của OGE, phát biểu rằng lời nói của bà Conway “khiến người ta kinh ngạc” và là “một sự vi phạm rõ ràng các quy định cấm sử dụng chức vụ công vì lợi ích cá nhân của bất kỳ ai.”
Peter Schweizer, người đã cộng tác mật thiết với chiến lược gia Stephen K. Bannon của ông Trump, tác giả cuốn sách “Clinton Cash” trong đó chỉ trích các khoản đóng góp vào Quỹ Clinton, cũng đã nói: “Họ đã vượt qua một giới hạn rất, rất quan trọng và rất rõ ràng, và điều đó không hề tốt.”
“Việc khuyến khích người dân Mỹ mua hàng từ các công ty thuộc quyền sở hữu của gia đình tổng thống là hoàn toàn quá giới hạn và cần phải dừng lại,” Schweizer nói thêm.
“Rõ ràng, gia đình nhà Trump cảm thấy rằng một phần nào đó của sự việc này có liên quan tới chính trị. Nhưng dù điều đó có đúng hay không, những cuộc chiến marketing này cần phải do Ivanka và công ty của cô ấy đấu tranh. Chúng không thể là nơi có sự góp sức của các nhân viên chính phủ và của Nhà Trắng.”
Schweizer cho rằng đã đến lúc ông Trump “phải vượt qua tâm thế và vai trò của một doanh nhân và đảm nhiệm trọng trách của một tư lệnh.”
Luật pháp liên bang đã quy định rằng giám đốc Cơ quan Đạo đức Chính phủ có thể cố vấn cho Nhà Trắng và bà Conway về sự vi phạm này và đề nghị tiến hành các hành động kỷ luật. Tuy nhiên, các khuyến nghị của OGE không có tính ràng buộc, và quyết định cuối cùng thuộc về Nhà Trắng.
Các quan chức của OGE đã không đưa ra bình luận gì. Tới gần trưa, trang web của cơ quan này đã bị sập, và tài khoản Twitter chính thức của OGE cho biết các hệ thống điện thoại và thư điện tử của cơ quan này đã nhận được “một lượng lớn bất thường” góp ý của công dân về “các sự kiện gần đây.”
Cơ quan này đã tweet rằng vai trò của họ là giúp ngăn chặn việc vi phạm các quy định về đạo đức, nhưng không phải là điều tra các cáo buộc cho rằng các quy định đã bị phá vỡ. Đó là công việc dành cho FBI, các tổng thanh tra và các cơ quan giám sát khác.
Tuy vậy, OGE sẽ thông báo cho các cơ quan về những sự việc nghi ngờ có vi phạm quy định về đạo đức và yêu cầu báo cáo về bất kỳ hành động nào được thực hiện. Cơ quan này cho biết họ đang “tích cực tuân thủ” tiến trình này, theo những dòng tweet của OGE.
Các chuyên gia cho biết một nhân viên điển hình thuộc nhánh hành pháp vi phạm quy định về quảng cáo có thể đối mặt với các hình thức kỷ luật nghiêm trọng, trong đó có việc đình chỉ công tác nhiều ngày và hạ mức lương.
Chẳng hạn, các nhân viên thuộc Cục Cá và Động vật hoang dã Mỹ phải đối mặt với hình phạt đình chỉ 5 ngày hoặc cách chức vì việc sử dụng chức vụ công để thu lợi cá nhân.
Tuy nhiên, các biện pháp thực thi phần lớn đều thuộc quyền quyết định của người đứng đầu cơ quan liên bang, mà trong trường hợp của bà Conway thì đó là Nhà Trắng.
Các luật sư độc lập cho biết việc tư vấn cho bà Conway có thể bao gồm một cuộc họp với các thành viên văn phòng tư vấn của Nhà Trắng, tuy nhiên hiện vẫn chưa rõ các bước kỷ luật nào sẽ được thực hiện.
Các nhóm đạo đức độc lập và những người chỉ trích ông Trump đã nhắm vào vụ việc này như một thời khắc quyết định về cách thức Nhà Trắng giải quyết các mối quan ngại về đạo đức trong tương lai.
Noah Bookbinder, giám đốc tổ chức Công dân vì trách nhiệm và đạo đức ở Washington, cơ quan đã đệ trình thư góp ý chính thức về vấn đề đạo đức, đã gọi lời nói của bà Conway là “một ví dụ khác về điều dường như là một mô hình đáng lo ngại của việc chính quyền này đang hành động để làm lợi cho công việc kinh doanh của gia đình và những người ủng hộ tổng thống.”
Việc bà Conway quảng cáo cho sản phẩm của Ivanka Trump cũng làm nổi bật thực tế tréo ngoe khi Nhà Trắng đang đe dọa các công ty Mỹ tìm cách đưa việc làm hoặc hoạt động của mình ra ngoài nước.
Gần như toàn bộ các sản phẩm mang nhãn hiệu Ivanka đều được sản xuất tại các quốc gia có giá lao động thấp, trong đó có Trung Quốc, Indonesia và Việt Nam.
Tổng thống Mỹ và con gái ông đã có một số động thái để ngăn cách các công ty riêng của họ với những tham vọng về công vụ. Cả hai đều đã từ bỏ các chức vụ lãnh đạo trong Tổ chức Trump.
Ivanka Trump vẫn có lợi ích về tài chính ở công ty riêng của cô. Công ty Trump cho biết tổng thống không có lợi ích tài chính hay cổ phần sở hữu của nhãn hiệu Ivanka. /.
