Nhà ở trên khu phố ở Oxford (Anh) ngày 30/1/2023. (Ảnh: AFP/TTXVN) Tại Anh, nhu cầu đối với nhà giá rẻ ngày càng tăng do chi phí sinh hoạt tăng cao trong khi nguồn cung thiếu hụt do nhiều người không còn mặn mà đầu tư vào nhà cho thuê do chi phí vay thế chấp cao, khiến lợi nhuận giảm mạnh.
Giá thuê nhà ở Anh đang ở mức cao nhất kể từ khi Văn phòng Thống kê Quốc gia Anh bắt đầu tổng hợp dữ liệu vào năm 2016 do nhu cầu ngày càng cao trong khi việc xây dựng nhà ở mới đình trệ trong nhiều năm.
Sự gia tăng này đã khiến những địa phương vốn không gặp vấn đề về tình trạng vô gia cư đột nhiên đối mặt với tình trạng gia tăng số người không có nơi ở.
Oldham trước đây từng là thành phố có giá thuê nhà tương đối phải chăng nhưng tỷ lệ người vô gia cư ở đây hiện cao gần gấp đôi mức trung bình toàn quốc, với mức tăng 80% từ tháng Một đến tháng Tư năm nay so với cùng kỳ năm ngoái. Số trẻ em phải sống trong những khu nhà ở tạm cũng tăng với tỷ lệ tương tự.
Bà Jasmine Basran, Giám đốc Chính sách và Quan hệ Công chúng tại Crisis, một tổ chức từ thiện hỗ trợ người vô gia cư, cho biết các xu hướng này cho thấy cuộc khủng hoảng nhà ở nói chung đã ảnh hưởng đến tất cả các vùng trên cả nước, đặc biệt là những nơi trước kia không gặp phải tình trạng này.
Số liệu thống kê về tình trạng vô gia cư mới nhất của chính phủ cho thấy số trẻ em sống trong nơi ở tạm trong ba tháng đầu năm tăng 10% so với cùng kỳ năm ngoái.
Các chuyên gia cho rằng tình trạng thiếu nhà ở tại Anh là nguyên nhân chính của cuộc khủng hoảng. Ông Ben Beadle, Giám đốc điều hành Hiệp hội chủ nhà quốc gia, cho biết vấn đề thiếu nhà ở là rất nghiêm trọng và cần được giải quyết.
[Giá nhà tại Anh giảm xuống mức thấp nhất trong gần 15 năm]
Tình trạng thiếu nhà cho thuê trở nên trầm trọng do những khó khăn chủ nhà phải đối mặt như lãi suất tăng và chi phí vay thế chấp cao, khiến các khoản đầu tư mua nhà để cho thuê ngày càng kém hấp dẫn.
Một báo cáo của công ty tư vấn bất động sản Savills hồi đầu năm cho thấy lợi nhuận ròng của các nhà đầu tư trong lĩnh vực cho thuê tư nhân đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 2007, do lãi suất tăng và những thay đổi quy định về thuế.
Ông Beadle cho biết ngày càng nhiều chủ nhà gặp khó khăn về tài chính, cho rằng ngay cả khi chưa tính đến mức tăng lãi suất vay thế chấp vào năm ngoái, lợi nhuận vẫn khá ít trong một thời gian dài.
Ông cho biết thêm mặc dù chưa có dấu hiệu cho thấy các nhà đầu tư ồ ạt rời thị trường cho thuê nhà, số người bán đang nhiều hơn số người mua và ngày càng nhiều người nói rằng họ sẽ bán thay vì đầu tư do lãi suất vay thế chấp tăng quá cao trong khi chủ nhà không thể tăng giá thuê tương đương mức tăng chi phí vay thế chấp.
Những quyết định như vậy đang được đưa vào số liệu thống kê về tình trạng nghèo khó.
Theo số liệu của chính phủ, trong quý 1 năm 2023, số hộ gia đình trở thành vô gia cư do chủ nhà bán nhà hoặc tăng tiền thuê nhà tăng 27% so với năm ngoái. Số người thuê nhà bị buộc phải rời nhà mặc dù không vi phạm hợp đồng cũng tăng 41% trong cùng thời kỳ.
Một căn nhà được rao bán ở Oxford (Anh), ngày 30/1/2023. (Ảnh: AFP/TTXVN) Các chuyên gia cho rằng việc đóng băng khoản trợ cấp nhà ở địa phương (LHA) năm 2016, khoản phúc lợi nhằm hỗ trợ tiền thuê nhà cho các hộ gia đình nghèo sống tại nhà cho thuê tư nhân, khiến vấn đề trầm trọng hơn. Một phân tích của Viện Nghiên cứu Tài chính cho thấy trên khắp nước Anh chỉ 5% trong tổng số tiền thuê nhà tư nhân năm 2023 được thanh toán bằng LHA.
Ở Manchester, nhu cầu nhà ở bùng nổ đẩy giá thuê vượt xa giá LHA, khiến thành phố rơi vào cuộc khủng hoảng vô gia cư nghiêm trọng trong vài năm gần đây.
Theo ONS, giá thuê trung bình cho một căn nhà ba phòng ngủ trong thành phố trong năm 2023 tăng 13% so với năm 2022, trong khi số gia đình không có nhà do giá thuê tăng hoặc do chủ nhà bán nhà tăng 500% trong quý 1 năm 2023 so với cùng kỳ năm ngoái.
Bà Louise Emmott, thuộc công ty bất động sản Kingsdene, cho biết kể từ đại dịch, số người sống ở Manchester nhưng đi làm ở London đẩy nhu cầu tăng cao trong khi thiếu hụt nguồn cung lớn về chỗ ở cho sinh viên đang làm tăng thêm áp lực.
Bà Arooj Shah, Chủ tịch Hội đồng thành phố Oldham, cho biết số gia đình ở Oldham cần chỗ ở tạm đang gia tăng một cách đang lo ngại.
Bộ Nhà ở và Cộng đồng cho biết đã cung cấp 2 tỷ bảng (2,4 tỷ USD) cho các Hội đồng địa phương trong vòng ba năm để giải quyết tình trạng vô gia cư.
Bộ này khẳng định các Hội đồng có nhiệm vụ đảm bảo không để gia đình nào không có chỗ ở và nguồn tài trợ của chính phủ có thể được sử dụng để giúp mọi người tìm nhà mới, làm việc với chủ nhà để không bị trục xuất hoặc trả tiền cho chỗ ở tạm thời./.
