Dựng kịch kinh điển để hội nhập với thế giới

Muốn hội nhập, giao lưu, người VN phải dựng, phải diễn và thưởng thức những vở kịch kinh điển thế giới bằng cách của người Việt.
Sân khấu kịch Việt Nam đang “khủng hoảng”, “buồn vì nhà hát không sáng đèn”,nhiều tỷ đồng được bỏ ra nhưng thực sự chưa có được kịch bản, vở diễn nghệ thuậtchất lượng cao, để lại ấn tượng sâu đậm cho những người làm nghề và khán giả.

Đó là nhận định của nhiều nghệ sỹ tên tuổi trong làng kịch Việt Nam khi nóivề sân khấu kịch những năm gần đây.

Câu hỏi đặt ra là phải làm gì để đưa sânkhấu kịch hiện đại ra khỏi khủng hoảng, tự tin hội nhập, giao lưu với sân khấukịch thế giới?

Về vấn đề này, Phó Giáo sư, Tiến sỹ nghệ thuật học Nguyễn Thị Minh Thái khẳngđịnh quan điểm, muốn hội nhập, giao lưu với sân khấu thế giới,Việt Nam phải nóibằng ngôn ngữ hiện đại ngang hàng với quốc tế.

Có nghĩa là người Việt Nam phảidựng, phải diễn và thưởng thức những vở kịch kinh điển thế giới bằng cách củangười Việt Nam . Cách của người Việt Nam chính là kế thừa, khai thác tinh hoacủa sân khấu truyền thống có bề bày lịch sử lâu đời.

Đạo diễn, Nghệ sỹ Nhân dân Lê Hùng, đồng Giám đốc của Nhà hát Kịch Việt Namvà Nhà hát Tuổi trẻ đã sớm nhận ra “con đường sáng” và ông đã bắt tay thực hiệný tưởng dựng các vở kịch kinh điển thế giới tại Việt Nam.

Sau thành công của các vở kinh điển thế giới như “Othenlo”, “Macbeth”, “Nhàbúp bê”, “Ngôi nhà quỷ ám”, “Lôi vũ”…trên sân khấu của Nhà hát Tuổi trẻ, Nghệ sỹNhân dân Lê Hùng tiếp tục một tay dàn dựng 2 vở kinh điển “Con vịt trời”“Brand” của nhà viết kịch nổi tiếng thế giới Henrik Ibsen, bản dịch tiếng Việtcủa cố nhà văn Đoàn Phú Tứ. Đây là lần đầu tiên ở Việt Nam, có một người đồngđạo diễn cho 2 vở kịch kinh điển thế giới.

Nghệ sỹ Nhân dân, đạo diễn Lê Hùng khẳng định rằng, hai vở diễn đều thuộc loạikhó dàn dựng và ông đã ấp ủ ý định dựng 2 vở này từ rất lâu. Tuy một tay dựng 2vở cho 2 nhà hát nhưng Nghệ sỹ Nhân dân Lê Hùng sẽ có màu sắc riêng để bộc lộhết cái hay, cái đẹp của tác phẩm.

Hai họa sỹ gạo cội của làng mỹ thuật sân khấu là Nghệ sỹ Nhân dân Phùng HuyBính và Nghệ sỹ Nhân dân Đỗ Doãn Châu cùng tham gia thiết kế sân khấu cho 2 vởkịch với những sáng tạo độc đáo, ý tưởng xuất phát từ tinh hoa của sân khấutruyền thống dân tộc.

Vở “Con vịt trời” chỉ có 2 cảnh, họa sỹ, Nghệ sỹ Nhân dân Phùng Huy Bính đãthiết kế sân khấu nằm gọn trong tập kịch bản của Ibsen chỉ với hai màu chủ đạolà đen và trắng, kể cả trang phục của các diễn viên.

Sân khấu mở, không cứng nhắc,vị trí các vật dụng có thể thay đổi theo ý đồ của đạo diễn hoặc diễn xuất củadiễn viên…

Vở kịch “Brand” đánh dấu bước thành công rực rỡ trong sự nghiệp của Ibsen. Hoạsỹ, Nghệ sỹ Nhân dân Đỗ Doãn Châu là người thực hiện thiết kế mỹ thuật sân khấucho vở “Brand” đã đánh giá rằng, đây là vở kịch rất hay nhưng cũng khó thiết kếmỹ thuật hơn nhiều so với các vở kịch khác của Ibsen.

Vở kịch có tính triết học sâu sắc do đó không thể thiết kế mỹ thuật như nhữngvở diễn thông thường. Nhân vật Brand có khát vọng rất lớn lao, nên hoạ sỹ DoãnChâu nhấn mạnh, phải xuất phát từ tính ước lệ, tượng trưng cao của sân khấutruyền thống mới có thiết kế được mỹ thuật cho vở diễn này.

Toàn bộ trang trí mỹ thuật cho sân khấu của “Brand” chỉ là một con dốc ngắnvà khung trời nhỏ hẹp di động và thay đổi màu sắc phù hợp với diễn biến tâmtrạng nhân vật. Không giống với vở “Con vịt trời”, phục trang của “Brand” đượcthể hiện hoàn toàn từ chất liệu bao tải, vải gai, dây thô… nhằm tạo bức tranhthô mộc, làm nổi rõ khát vọng của nhân vật chính.

Dự kiến trong quý I/2010, hai vở diễn sẽ ra mắt khán giả. Các nghệ sỹ của Nhàhát kịch Việt Nam và Nhà hát Tuổi trẻ hy vọng sẽ mang lại 2 vở kịch hấp dẫn,chất lượng nghệ thuật cao để đáp ứng nhu cầu thưởng thức ngày càng cao của khángiả đồng thời mang tiếng nói nhân văn sâu sắc của Ibsen đến với đông đảo côngchúng Việt Nam./.

Thanh Giang (Vietnam+)

Tin cùng chuyên mục