Chiều 10/4, tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 17, dưới sự chủ trì của Phó Chủtịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến lần đầuvề Dự án Luật Bảo vệ và kiểm dịch thực vật.
Theo Tờ trình của Chính phủ, Pháp lệnh Bảo vệ và kiểm dịch thực vật được Ủy banThường vụ Quốc hội khóa X thông qua ngày 25/7/2001 và có hiệu lực thi hành từngày 1/1/2002, thay thế Pháp lệnh Bảo vệ và kiểm dịch thực vật năm 1993. Sau 10năm thi hành, Pháp lệnh đã góp phần quan trọng, tạo cơ sở pháp lý trong việcphòng trừ sâu bệnh, ngăn chặn kịp thời dịch hại, bảo vệ an toàn sản xuất nôngnghiệp; tăng cường hiệu lực quản lý Nhà nước về công tác bảo vệ thực vật, kiểmdịch thực vật và quản lý thuốc bảo vệ thực vật; góp phần ổn định và phát triểnsản xuất nông nghiệp bền vững, bảo đảm an ninh lương thực, nâng cao đời sốngnhân dân và thúc đẩy xuất khẩu sản phẩm nông nghiệp của Việt Nam.
Tuy nhiên, sau 10 năm thực thi, Pháp lệnh năm 2001 đã bộc lộ nhiều hạn chế, chưađáp ứng được những đòi hỏi của hoạt động quản lý Nhà nước trong điều kiệnphát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và xây dựng Nhànước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam. Các quy định của Pháp lệnh chỉmang tính cụ thể trước mắt, chưa xác lập những quy định pháp luật với tầmnhìn chiến lược cho một giai đoạn phát triển mới.
Qua thảo luận, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí về sự cần thiếtban hành Luật như Tờ trình của Chính phủ, đồng thời nhấn mạnh việc ban hành Luậtcòn nhằm thể hiện rõ quan điểm đổi mới của Đảng và Nhà nước trong công tác Bảovệ và kiểm dịch thực vật, phục vụ cho việc xây dựng nền nông nghiệp phát triểntoàn diện theo hướng hiện đại, bền vững, sản xuất hàng hóa lớn, có năng suất,chất lượng, hiệu quả và khả năng cạnh tranh cao, góp phần bảo đảm an toàn thựcphẩm, bảo vệ môi trường, phát triển bền vững kinh tế-xã hội.
Các ý kiến đều cho rằng nội dung Dự thảo Luật đã bảo đảm tính hợp hiến, hợppháp, tính thống nhất với hệ thống pháp luật Việt Nam và tính tương thích vớicác điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên. Tuy nhiên, trong Dự thảo Luật,quy định về thẩm quyền của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tạmngừng hoặc cấm nhập khẩu, xuất khẩu hoặc cho phép tiếp tục xuất khẩu, nhập khẩuvật thể thuộc diện kiểm dịch thực vật tại Khoản 3 Điều 35 là chưa thống nhất vớiLuật Thương mại.
Dự thảo Luật không quy định về Danh mục thuốc bảo vệ thực vật hạn chế sử dụng làchưa thống nhất với quy định của Luật Hóa chất, các ý kiến đề nghị Ban soạn thảogiải trình rõ về vấn đề nêu trên.
Về đối tượng điều chỉnh của Dự án Luật, đa số các ý kiến tán thành với đối tượngđiều chỉnh của dự thảo Luật là thực vật. Tuy nhiên, các thành viên Ủy ban Thườngvụ Quốc hội đề nghị Ban soạn thảo cần làm rõ khái niệm “thực vật” và khái niệm“tài nguyên thực vật” đồng thời bổ sung giải thích khái niệm “thực vật” vào Điều3 về giải thích từ ngữ.
Liên quan đến trách nhiệm quản lý Nhà nước về Bảo vệ và kiểm dịch thực vật,nhiều ý kiến đề nghị làm rõ trách nhiệm của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nôngthôn trong quản lý nhà nước về Bảo vệ và kiểm dịch thực vật; trách nhiệm phốihợp của các bộ, cơ quan ngang bộ với Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn vàphân định rõ trách nhiệm quản lý nhà nước giữa Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh, huyệnvà cấp xã trong việc quản lý Nhà nước về Bảo vệ và kiểm dịch thực vật.
Về thẩm quyền công bố dịch, nhiều ý kiến cho rằng thẩm quyền công bố dịch giaocho Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương là phù hợpvới yêu cầu quản lý Nhà nước về Bảo vệ và kiểm dịch thực vật ở nước ta nhằm tăngcường tính chủ động của chính quyền địa phương để huy động kịp thời nguồn lựctrong việc chống dịch. Tuy nhiên, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đềnghị Ban soạn thảo cần làm rõ thẩm quyền công bố dịch trong trường hợp dịch bệnhthuộc diện quy định tại Điểm a Khoản 1 xảy ra đồng thời ở nhiều tỉnh không liềnkề.
Tại Phiên họp, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng dành nhiều thờigian thảo luận về về kiểm dịch thực vật; về quản lý thuốc bảo vệ thực vật; xửlý thuốc bảo vệ thực vật bị thu hồi, tiêu hủy, thu gom và xử lý thuốc bảo vệthực vật sau sử dụng.../.
Theo Tờ trình của Chính phủ, Pháp lệnh Bảo vệ và kiểm dịch thực vật được Ủy banThường vụ Quốc hội khóa X thông qua ngày 25/7/2001 và có hiệu lực thi hành từngày 1/1/2002, thay thế Pháp lệnh Bảo vệ và kiểm dịch thực vật năm 1993. Sau 10năm thi hành, Pháp lệnh đã góp phần quan trọng, tạo cơ sở pháp lý trong việcphòng trừ sâu bệnh, ngăn chặn kịp thời dịch hại, bảo vệ an toàn sản xuất nôngnghiệp; tăng cường hiệu lực quản lý Nhà nước về công tác bảo vệ thực vật, kiểmdịch thực vật và quản lý thuốc bảo vệ thực vật; góp phần ổn định và phát triểnsản xuất nông nghiệp bền vững, bảo đảm an ninh lương thực, nâng cao đời sốngnhân dân và thúc đẩy xuất khẩu sản phẩm nông nghiệp của Việt Nam.
Tuy nhiên, sau 10 năm thực thi, Pháp lệnh năm 2001 đã bộc lộ nhiều hạn chế, chưađáp ứng được những đòi hỏi của hoạt động quản lý Nhà nước trong điều kiệnphát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và xây dựng Nhànước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam. Các quy định của Pháp lệnh chỉmang tính cụ thể trước mắt, chưa xác lập những quy định pháp luật với tầmnhìn chiến lược cho một giai đoạn phát triển mới.
Qua thảo luận, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí về sự cần thiếtban hành Luật như Tờ trình của Chính phủ, đồng thời nhấn mạnh việc ban hành Luậtcòn nhằm thể hiện rõ quan điểm đổi mới của Đảng và Nhà nước trong công tác Bảovệ và kiểm dịch thực vật, phục vụ cho việc xây dựng nền nông nghiệp phát triểntoàn diện theo hướng hiện đại, bền vững, sản xuất hàng hóa lớn, có năng suất,chất lượng, hiệu quả và khả năng cạnh tranh cao, góp phần bảo đảm an toàn thựcphẩm, bảo vệ môi trường, phát triển bền vững kinh tế-xã hội.
Các ý kiến đều cho rằng nội dung Dự thảo Luật đã bảo đảm tính hợp hiến, hợppháp, tính thống nhất với hệ thống pháp luật Việt Nam và tính tương thích vớicác điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên. Tuy nhiên, trong Dự thảo Luật,quy định về thẩm quyền của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tạmngừng hoặc cấm nhập khẩu, xuất khẩu hoặc cho phép tiếp tục xuất khẩu, nhập khẩuvật thể thuộc diện kiểm dịch thực vật tại Khoản 3 Điều 35 là chưa thống nhất vớiLuật Thương mại.
Dự thảo Luật không quy định về Danh mục thuốc bảo vệ thực vật hạn chế sử dụng làchưa thống nhất với quy định của Luật Hóa chất, các ý kiến đề nghị Ban soạn thảogiải trình rõ về vấn đề nêu trên.
Về đối tượng điều chỉnh của Dự án Luật, đa số các ý kiến tán thành với đối tượngđiều chỉnh của dự thảo Luật là thực vật. Tuy nhiên, các thành viên Ủy ban Thườngvụ Quốc hội đề nghị Ban soạn thảo cần làm rõ khái niệm “thực vật” và khái niệm“tài nguyên thực vật” đồng thời bổ sung giải thích khái niệm “thực vật” vào Điều3 về giải thích từ ngữ.
Liên quan đến trách nhiệm quản lý Nhà nước về Bảo vệ và kiểm dịch thực vật,nhiều ý kiến đề nghị làm rõ trách nhiệm của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nôngthôn trong quản lý nhà nước về Bảo vệ và kiểm dịch thực vật; trách nhiệm phốihợp của các bộ, cơ quan ngang bộ với Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn vàphân định rõ trách nhiệm quản lý nhà nước giữa Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh, huyệnvà cấp xã trong việc quản lý Nhà nước về Bảo vệ và kiểm dịch thực vật.
Về thẩm quyền công bố dịch, nhiều ý kiến cho rằng thẩm quyền công bố dịch giaocho Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương là phù hợpvới yêu cầu quản lý Nhà nước về Bảo vệ và kiểm dịch thực vật ở nước ta nhằm tăngcường tính chủ động của chính quyền địa phương để huy động kịp thời nguồn lựctrong việc chống dịch. Tuy nhiên, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đềnghị Ban soạn thảo cần làm rõ thẩm quyền công bố dịch trong trường hợp dịch bệnhthuộc diện quy định tại Điểm a Khoản 1 xảy ra đồng thời ở nhiều tỉnh không liềnkề.
Tại Phiên họp, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng dành nhiều thờigian thảo luận về về kiểm dịch thực vật; về quản lý thuốc bảo vệ thực vật; xửlý thuốc bảo vệ thực vật bị thu hồi, tiêu hủy, thu gom và xử lý thuốc bảo vệthực vật sau sử dụng.../.
Khiếu Tư (TTXVN)
