Miệng núi lửa Campi Flegrei. (Nguồn: AFP) Núi lửa Campi Flegrei, nằm gần thành phố Naples của Italy, vốn đã ngủ yên trong hàng trăm năm qua đang có dấu hiệu "thức giấc" trở lại sau khi các nhà khoa học phát hiện áp suất khí bên dưới núi lửa đã tăng gần đến ngưỡng nguy cấp.
Một nghiên cứu của các nhà khoa học Italy và Pháp vừa được công bố trên tạp chí khoa học Nature Communication lần đầu tiên đã xác định được ngưỡng nguy cấp theo đó chất “magma” nóng chảy đang tăng lên bên dưới vỏ Trái Đất có thể đẩy lên bề mặt núi lửa Campi Flegrei một luồng chất lỏng và khí với tốc độ lớn gấp 10 lần, khiến núi lửa có nguy cơ phun trào.
Ông Giovanni Chiodini, nhà khoa học thuộc Viện Địa vật lý và Núi lửa Italy ở Bologna và là đồng tác giả của nghiên cứu trên, giải thích chất lỏng và khí khi bị đẩy từ bên dưới vỏ trái đất lên sẽ tạo nên luồng hơi nóng với nhiệt độ cao tác động đến bề mặt đất đá bao bọc xung quanh miệng núi lửa. Những mảng đất, đá khi bị đốt nóng có thể đánh mất độ đàn hồi cơ học và khiến tình hình trở nên nguy cấp.
Ông Chiodini nhận định ở thời điểm hiện tại, vẫn chưa thể dự báo khi nào, hoặc liệu núi lửa Campi Flegrei có phun trào trở lại hay không. Tuy nhiên, nếu núi lửa phun trào, điều này là cực kỳ nguy hiểm vì nó có thể đe dọa đến sinh mạng của hơn nửa triệu người dân đang sống ở khu vực gần núi lửa. Mật độ dân cư dày đặc ở thành phố Naples với khoảng 1 triệu dân khiến việc tìm hiểu và nghiên cứu những dấu hiệu mới của núi lửa Campi Flegrei đang là một nhiệm vụ cấp bách.
Kể từ năm 2005, Campi Flegrei đã bắt đầu có những biểu hiệu nguy hiểm, khiến nhà cầm quyền Italy vào năm 2012 phải nâng mức báo động từ “xanh lá cây” lên mức báo động “vàng,” đồng thời yêu cầu các nhà khoa học phải theo dõi chặt chẽ các dấu hiệu mới của núi lửa này.
Tại núi lửa Campi Flegrei, tốc độ biến dạng của nền địa chất cũng như các dư chấn ở cường độ thấp gần đây cũng đã gia tăng. Nhà khoa học Chiodini cho biết thêm hai ngọn núi lửa đang hoạt động khác trên thế giới là Rabaul ở Papua New Guinea và Sierra Negra ở Galapagos cũng đã từng có những biểu hiện biến dạng về nền địa chất tương tự như núi lửa Campi Flegrei trước khi phun trào.
Núi lửa Campi Flegrei được hình thành cách đây 39.000 năm trong một vụ nổ lớn đã đẩy hàng trăm km3 đất, đá, dung nham và tro bụi lên không trung. Theo các nhà khoa học, đây là vụ núi lửa phun trào lớn nhất ở châu Âu trong 200.000 năm qua. Vào năm 1538, núi lửa Campi Flegrei cũng đã từng phun trào trở lại nhưng chỉ ở quy mô nhỏ.
Nằm gần Campi Flegrei là Núi Vesuvius, một ngọn núi lửa khác đã từng phun trào cách đây hơn 2.000 năm, chôn vùi nhiều khu vực dân cư ở một khu vực rộng lớn xung quanh, trong đó có thành phố cổ Pompeii nổi tiếng. Vesuvius hiện vẫn được xếp vào danh sách núi lửa đang hoạt động ở Italy./.
