Thời gian vừa qua, các phương tiện thông tin đại chúng phản ánh về tình trạng nhiều chủ trại nuôi gấu ở Quảng Ninh đã có biểu hiện đã bỏ đói gấu nuôi, cùng với thực tế nhiều cá thể gấu đã già dẫn tới bị chết trong thời gian ngắn. Nguyên nhân là do các hộ nuôi thấy không còn lợi nhuận từ hành vi kinh doanh gấu vì Nhà nước tăng cường quản lý chặt chẽ hơn.
[Gấu nuôi bị bỏ đói và chết hàng loạt tại các trang trại ở Hạ Long]
Trước tình trạng đó, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Hà Công Tuấn đã ký và gửi Công văn số 1181/BNN-TCLN đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh chỉ đạo các đơn vị liên quan của địa phương phối hợp với Trung tâm cứu hộ Gấu Việt Nam vận động các hộ đang nuôi gấu tại thành phố Hạ Long và trên địa bàn toàn tỉnh thực hiện việc bảo vệ loài động vật quý hiếm này.
Theo nội dung Công văn, các đơn vị cơ sở cần khẩn trương chuyển giao toàn bộ cá thể gấu trên địa bàn về Trung tâm cứu hộ Gấu Việt Nam tại Vườn quốc gia Tam Đảo để cứu hộ, nuôi dưỡng, chấm dứt việc bỏ đói, bỏ khát gấu nuôi; tiếp tục giám sát xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm các quy định hiện hành của Nhà nước về quản lý bảo tồn gấu (nếu có).
Mặt khác, Trung tâm cứu hộ Gấu Tam Đảo cử cán bộ phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Quảng Ninh trong tiếp nhận, quản lý, nuôi gấu sau tiếp nhận theo quy định hiện hành và tôn chỉ mục đích bảo tồn.
Ông Đỗ Quang Tùng, Giám đốc CITES (Công ước về thương mại quốc tế các loài động, thực vật hoang dã nguy cấp) cũng cho biết, các quy định của Việt Nam đều nêu rõ, các cá nhân, tổ chức nuôi và chăm sóc động vật phải đảm bảo một số điều kiện nhất định về vệ sinh môi trường, an toàn, chăm sóc.
“Trong trường hợp các chủ nuôi gấu không đảm bảo các điều kiện nuôi nhốt ấy thì có thể tịch thu. Với năng lực cứu hộ và nuôi nhốt hiện tại, các trung tâm cứu hộ động vật hoang dã trên cả nước có thể tiếp nhận thêm khoảng 200 cá thể gấu vào để nuôi dưỡng, chăm sóc,” Giám đốc Đỗ Quang Tùng khẳng định.
Đồng quan điểm ông Trần Thế Liên, Vụ trưởng Vụ Bảo tồn thiên nhiên, Tổng cục Lâm nghiệp (Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) cũng nêu rõ, để giải quyết ngay 25 cá thể gấu ở 3 trang trại tại Thành phố Hạ Long và Thị xã Quảng Yên đang trong tình trạng suy dinh dưỡng, bỏ đói, cần giao ngay cho Trung tâm tâm cứu hộ gấu Việt Nam tại Tam Đảo hỗ trợ, cứu chữa kịp thời đồng thời đề nghị xử lý nghiêm những chủ trang trại để tình trạng bỏ đói, bỏ khát dẫn đến chết một số cá thể trong thời gian vừa qua.
“Chi cục Kiểm lâm tỉnh Quảng Ninh chịu trách nhiệm tăng cường biện pháp kiểm tra, giám sát chặt chẽ số lượng gấu đang nuôi nhốt ở các trang trại, đảm bảo không để tình trạng gấu bị chết như trong thời gian vừa qua,”Vụ trưởng Trần Thế Liên yêu cầu./.
Vào năm 2006 ở Quảng Ninh, rộ lên hiện tượng nuôi nhốt và vận chuyển trái phép gấu từ các tỉnh khác đến với 365 cá thể gấu, nhằm thu hút khách du lịch đến tham quan và chích hút, bán mật trái phép. Các cơ quan chức năng đã tổ chức quản lý gắn chip điện tử và tăng cường quản lý chặt chẽ, khách du lịch bị cấm đến thăm trại gấu, cấm chích hút mật gấu nên có biểu hiện một số chủ trại bỏ đói, bỏ khát dẫn đến số gấu bị chết dần trong những tháng qua.
Theo số liệu thống kê, cuối năm 2013 trên địa bàn toàn tỉnh còn 152 con gấu, đến tháng 11/2014 còn 82 con. Báo cáo mới nhất của Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Quảng Ninh hiện chỉ còn 48 cá thể gấu của 18 chủ nuôi gồm: Thành phố Hạ Long 17 cá thể, thành phố Cẩm Phả 7 cá thể, thị xã Quảng Yên 19 cá thể, thành phố Uông Bí 2 cá thể, huyện Vân Đồn 2 cá thể, huyện Đông Triều 1 cá thể.