Với mong muốn con mình sớm trở thành một “công dân toàn cầu,”nhiều phụ huynh đã cho con em đi học trường song ngữ hay trường quốc tế ngay từnhỏ với quan niệm sẽ là bước đệm học ngoại ngữ tốt hơn.
Tuy nhiên, nghịch lý hiện nay là hầu hết các trường mầm non quốctế ở Thành phố Hồ Chí Minh lại không dạy tiếng mẹ đẻ cho học sinh Việt Nam.
Khi trẻ không biết nói tiếng Việt
Theo báo cáo, toàn thành phố có 36 trường mầm non có yếu tố nướcngoài; trong đó có những trường do Ủy ban Nhân dân thành phố cấp phép, cũng cónhững trường do Bộ Bộ Giáo dục-Đào tạo và các bộ, ngành khác cấp phép. Thậmchí có cả những trường do Ủy ban Nhân dân quận, huyện cấp phép.
Ông Nguyễn Tiến Đạt, Phó Giám đốc Sở Bộ Giáo dục-Đào tạoThành phố Hồ Chí Minh cho biết có trường hợp một học sinh năm tuổi khi thamgia khảo sát trình độ tiếng Anh của Đại học Cambrige đã đạt đến trình độ PET(tương đương trình độ B). Thế nhưng khi bảo em viết tên mình, em lại không viếtđược vì ngay từ nhỏ em đã được cho học trường quốc tế, chỉ giao tiếp bằng tiếngAnh. Do đó, tên của em bằng tiếng Việt phải nhờ người lớn viết giùm.
Với 36 trường mầm non có yếu tố quốc tế, trong đó có nhữngtrường do Ủy ban Nhân dân thành phố, Bộ Giáo dục-Đào tạo và các bộ, ngànhkhác cấp phép; thậm chí có trường do các quận, huyện cấp phép đã làm đa dạng cáctrường mầm non trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, đáp ứng phần nào nhu cầucủa một bộ phận người dân có điều kiện kinh tế khá giả mà ngành giáo dục-đàotạo thành phố chưa đáp ứng hết.
Tuy nhiên, theo bà Lê Thị Liên Hoan, Phó trưởng phòng Giáo dụcMầm non Thành phố Hồ Chí Minh, do các trường mầm non nước ngoài chỉ trútrọng dạy ngoại ngữ mà không dạy tiếng mẹ đẻ cho học sinh Việt Nam đã làm một bộphận trẻ rành tiếng nước ngoài hơn nói tiếng Việt.
Tại Trường mầm non, tiểu học quốc tế Anglophone, số trẻ quốctịch Việt Nam so với số trẻ có quốc tịch nước ngoài chiếm tỷ lệ 50/50; trong khichương trình học ở đây hoàn toàn là chương trình bằng tiếng Anh.
Còn tại Trườngmầm non, tiểu học quốc tế Fosco, theo hiệu trưởng La Ánh Mai, trường này dạyhoàn toàn theo chương trình nước ngoài. Chỉ đến dịp Tết Trung thu, Tết Thiếunhi... nhà trường mới tổ chức để các em hiểu về lễ hội Việt Nam. Văn hóa ứng xử,mối quan hệ ông bà, cha mẹ... của người Việt được dạy theo chuyên đề.
Bà Nguyễn Thị Kim Nhung, Hiệu trưởng Trường mầm non tư thục Banhvà Bi (dạy chương trình tiếng Pháp) cho biết trong thực tế, nhiều phụ huynh dùmong muốn con giỏi ngoại ngữ nhưng vẫn muốn con rành tiếng mẹ đẻ. Vì vậy, có phụhuynh mỗi ngày vẫn đưa con qua trường Việt Nam để học từ một đến hai tiếtTiếng Việt.
Theo ông Nguyễn Tiến Đạt, ở các nước trên thế giới (trừ một sốnước lấy tiếng Anh làm tiếng bản xứ) họ đều buộc trẻ em nước họ phải được họctiếng bản xứ trước hoặc song song với ngôn ngữ khác.
“Vì vậy, các trường nên dạythêm chương trình tiếng Việt cho các cháu là người Việt, không nên dạy hoàn toànbằng ngôn ngữ nước ngoài. Trường nào chỉ được phép nhận học sinh Việt Nam, dạychương trình Việt Nam mà đưa chương trình nước ngoài vào dạy, không được BộGiáo dục-Đào tạo cho phép thì Sở sẽ kiểm tra và xử phạt. Trong đó, biện phápcuối cùng sẽ là đình chỉ hoạt động,” ông Đạt nhấn mạnh.
Chất lượng chưa xứng tầm quốc tế
Một thực tế khác khiến nhiều người không khỏi giật mình là chấtlượng của các trường mầm non nước ngoài vẫn chưa đạt chuẩn. Cụ thể, cơ sở vậtchất không rộng thoáng, đội ngũ giáo viên thiếu nghiệp vụ sư phạm, học phí caonhưng chương trình học bình thường, chưa thể gọi là trường quốc tế.
Đại diện Trường mầm non nước ngoài Việt Thanh thừa nhận rằng vìtrường sử dụng chương trình nước ngoài nên phải tuyển giáo viên nước ngoài.Những giáo viên này chỉ có một số bằng cấp về ngoại ngữ, được cấp phép lao độngở Việt Nam nhưng thiếu phương pháp sư phạm mầm non.
Theo Sở Bộ Giáo dục-Đào tạo Thành phố Hồ chí Minh, quakiểm tra các trường mầm non nước ngoài trên địa bàn thành phố, các trường do cácquận, huyện cấp phép đều đang sử dụng các giáo viên nước ngoài nhưng không cónghiệp vụ sư phạm mầm non.
“Tệ hơn có trường còn sử dụng giáo viên ngườiPhilippines dạy tiếng Anh cho trẻ, điều này có thể ảnh hưởng đến phát âm tiếngAnh cho trẻ. Nếu trẻ phát âm sai từ nhỏ thì lớn lên rất khó sửa,” ông Đạt lolắng.
Bà Hoàng Thị Anh Minh, Trường Mầm non tư thục Montessori thừanhận rằng nhu cầu mở trường quốc tế hiện nay rất đông, tuy nhiên hiện chúng tôirất khó khăn trong việc tuyển và giữ chân giáo viên.
Theo các trường, nguyên nhân là do xin giấy phép lao động chogiáo viên mầm non người nước ngoài hầu như không thể xin được vì theo quy địnhcủa Sở Lao động, Thương binh-Xã hội Thành phố Hồ Chí Minh, giáo viên ngườinước ngoài dạy học tại Việt Nam được cấp phép phải có bằng đại học. Trong khiđó, có cô có bằng trung cấp sư phạm mầm non hoặc chứng chỉ Montessori (chứng chỉquốc tế về mầm non được công nhận trên thế giới) nhưng vẫn không xin được giấyphép.
Bà Nguyễn Kim Thanh, Trưởng phòng Giáo dục Mầm non, Sở Bộ Giáodục-Đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh cho biết Sở sẽ tham mưu và kiến nghịvới Sở Lao động, Thương binh-Xã hội cấp phép lao động cho những giáo viên ngườinước ngoài có trình độ trung cấp sư phạm hoặc chứng chỉ Montessori vì đây làchứng chỉ mầm non đã được công nhận trên thế giới mà không cần bằng đại học.
Trên thực tế, các trường công lập có giáo viên bằng cao đẳng,trung cấp sư phạm mầm non là đã đạt chuẩn.
Tuy nhiên, nghịch lý hiện nay là hầu hết các trường mầm non quốctế ở Thành phố Hồ Chí Minh lại không dạy tiếng mẹ đẻ cho học sinh Việt Nam.
Khi trẻ không biết nói tiếng Việt
Theo báo cáo, toàn thành phố có 36 trường mầm non có yếu tố nướcngoài; trong đó có những trường do Ủy ban Nhân dân thành phố cấp phép, cũng cónhững trường do Bộ Bộ Giáo dục-Đào tạo và các bộ, ngành khác cấp phép. Thậmchí có cả những trường do Ủy ban Nhân dân quận, huyện cấp phép.
Ông Nguyễn Tiến Đạt, Phó Giám đốc Sở Bộ Giáo dục-Đào tạoThành phố Hồ Chí Minh cho biết có trường hợp một học sinh năm tuổi khi thamgia khảo sát trình độ tiếng Anh của Đại học Cambrige đã đạt đến trình độ PET(tương đương trình độ B). Thế nhưng khi bảo em viết tên mình, em lại không viếtđược vì ngay từ nhỏ em đã được cho học trường quốc tế, chỉ giao tiếp bằng tiếngAnh. Do đó, tên của em bằng tiếng Việt phải nhờ người lớn viết giùm.
Với 36 trường mầm non có yếu tố quốc tế, trong đó có nhữngtrường do Ủy ban Nhân dân thành phố, Bộ Giáo dục-Đào tạo và các bộ, ngànhkhác cấp phép; thậm chí có trường do các quận, huyện cấp phép đã làm đa dạng cáctrường mầm non trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, đáp ứng phần nào nhu cầucủa một bộ phận người dân có điều kiện kinh tế khá giả mà ngành giáo dục-đàotạo thành phố chưa đáp ứng hết.
Tuy nhiên, theo bà Lê Thị Liên Hoan, Phó trưởng phòng Giáo dụcMầm non Thành phố Hồ Chí Minh, do các trường mầm non nước ngoài chỉ trútrọng dạy ngoại ngữ mà không dạy tiếng mẹ đẻ cho học sinh Việt Nam đã làm một bộphận trẻ rành tiếng nước ngoài hơn nói tiếng Việt.
Tại Trường mầm non, tiểu học quốc tế Anglophone, số trẻ quốctịch Việt Nam so với số trẻ có quốc tịch nước ngoài chiếm tỷ lệ 50/50; trong khichương trình học ở đây hoàn toàn là chương trình bằng tiếng Anh.
Còn tại Trườngmầm non, tiểu học quốc tế Fosco, theo hiệu trưởng La Ánh Mai, trường này dạyhoàn toàn theo chương trình nước ngoài. Chỉ đến dịp Tết Trung thu, Tết Thiếunhi... nhà trường mới tổ chức để các em hiểu về lễ hội Việt Nam. Văn hóa ứng xử,mối quan hệ ông bà, cha mẹ... của người Việt được dạy theo chuyên đề.
Bà Nguyễn Thị Kim Nhung, Hiệu trưởng Trường mầm non tư thục Banhvà Bi (dạy chương trình tiếng Pháp) cho biết trong thực tế, nhiều phụ huynh dùmong muốn con giỏi ngoại ngữ nhưng vẫn muốn con rành tiếng mẹ đẻ. Vì vậy, có phụhuynh mỗi ngày vẫn đưa con qua trường Việt Nam để học từ một đến hai tiếtTiếng Việt.
Theo ông Nguyễn Tiến Đạt, ở các nước trên thế giới (trừ một sốnước lấy tiếng Anh làm tiếng bản xứ) họ đều buộc trẻ em nước họ phải được họctiếng bản xứ trước hoặc song song với ngôn ngữ khác.
“Vì vậy, các trường nên dạythêm chương trình tiếng Việt cho các cháu là người Việt, không nên dạy hoàn toànbằng ngôn ngữ nước ngoài. Trường nào chỉ được phép nhận học sinh Việt Nam, dạychương trình Việt Nam mà đưa chương trình nước ngoài vào dạy, không được BộGiáo dục-Đào tạo cho phép thì Sở sẽ kiểm tra và xử phạt. Trong đó, biện phápcuối cùng sẽ là đình chỉ hoạt động,” ông Đạt nhấn mạnh.
Chất lượng chưa xứng tầm quốc tế
Một thực tế khác khiến nhiều người không khỏi giật mình là chấtlượng của các trường mầm non nước ngoài vẫn chưa đạt chuẩn. Cụ thể, cơ sở vậtchất không rộng thoáng, đội ngũ giáo viên thiếu nghiệp vụ sư phạm, học phí caonhưng chương trình học bình thường, chưa thể gọi là trường quốc tế.
Đại diện Trường mầm non nước ngoài Việt Thanh thừa nhận rằng vìtrường sử dụng chương trình nước ngoài nên phải tuyển giáo viên nước ngoài.Những giáo viên này chỉ có một số bằng cấp về ngoại ngữ, được cấp phép lao độngở Việt Nam nhưng thiếu phương pháp sư phạm mầm non.
Theo Sở Bộ Giáo dục-Đào tạo Thành phố Hồ chí Minh, quakiểm tra các trường mầm non nước ngoài trên địa bàn thành phố, các trường do cácquận, huyện cấp phép đều đang sử dụng các giáo viên nước ngoài nhưng không cónghiệp vụ sư phạm mầm non.
“Tệ hơn có trường còn sử dụng giáo viên ngườiPhilippines dạy tiếng Anh cho trẻ, điều này có thể ảnh hưởng đến phát âm tiếngAnh cho trẻ. Nếu trẻ phát âm sai từ nhỏ thì lớn lên rất khó sửa,” ông Đạt lolắng.
Bà Hoàng Thị Anh Minh, Trường Mầm non tư thục Montessori thừanhận rằng nhu cầu mở trường quốc tế hiện nay rất đông, tuy nhiên hiện chúng tôirất khó khăn trong việc tuyển và giữ chân giáo viên.
Theo các trường, nguyên nhân là do xin giấy phép lao động chogiáo viên mầm non người nước ngoài hầu như không thể xin được vì theo quy địnhcủa Sở Lao động, Thương binh-Xã hội Thành phố Hồ Chí Minh, giáo viên ngườinước ngoài dạy học tại Việt Nam được cấp phép phải có bằng đại học. Trong khiđó, có cô có bằng trung cấp sư phạm mầm non hoặc chứng chỉ Montessori (chứng chỉquốc tế về mầm non được công nhận trên thế giới) nhưng vẫn không xin được giấyphép.
Bà Nguyễn Kim Thanh, Trưởng phòng Giáo dục Mầm non, Sở Bộ Giáodục-Đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh cho biết Sở sẽ tham mưu và kiến nghịvới Sở Lao động, Thương binh-Xã hội cấp phép lao động cho những giáo viên ngườinước ngoài có trình độ trung cấp sư phạm hoặc chứng chỉ Montessori vì đây làchứng chỉ mầm non đã được công nhận trên thế giới mà không cần bằng đại học.
Trên thực tế, các trường công lập có giáo viên bằng cao đẳng,trung cấp sư phạm mầm non là đã đạt chuẩn.
Sở Giáo dục-Đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh vừa có văn bảngửi các trường mầm non quốc tế, trường mầm non dạy chương trình nước ngoài.
| Theo văn bản, Sở yêu cầu các trường phải báo cáo hoạt động giáo dục trong trường như số lượng giáo viên (nếu là giáo viên nước ngoài phải ghi rõ quốc tịch, đã được cấp giấy phép lao động chưa); số học sinh Việt Nam; học phí. Về cơ sở vật chất phải ghi rõ diện tích phòng học, diện tích sân chơi, phòng chức năng. Đặc biệt, đối với chương trình giảng dạy phải báo cáo tên chương trình, tên cơ quan kiểm định chương trình (nếu có), giấy phép sử dụng chương trình... “Sở Bộ Giáo dục-Đào tạo phải được biết về chương trình của các trường nước ngoài để thẩm định xem nội dung có vi phạm các quy định của Việt Nam không,” bà Lê Thị Liên Hoan, Phó trưởng phòng Giáo dục mầm non, Sở Giáo dục-Đào tạo thành phố nhấn mạnh. |
Hải Yên (Báo Tin tức/Vietnam+)
