Thủ tướng Nhật Bản Abe và Tổng thống Iran Rouhani trong cuộc họp báo tại Tehran ngày 12/6. (Nguồn: AFP) Mỹ ủng hộ những nỗ lực của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe nhằm giúp giảm căng thẳng giữa Washington và Tehran.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ - bà Morgan Ortagus, đưa ra tuyên bố trên trong cuộc họp báo ngày 12/6 tại thủ đô Washington.
Phát biểu với báo giới, bà Morgan Ortagus cho biết: “Chúng tôi luôn ủng hộ mọi nỗ lực của Thủ tướng Nhật Bản." Ngoài ra, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ cũng cho biết Thủ tướng Abe và Tổng thống Donald Trump “có cam kết và liên kết toàn diện” trong chính sách về Iran.
Động thái của Mỹ được đưa ra chỉ vài giờ sau khi Thủ tướng Abe có cuộc hội đàm với Tổng thống Iran Hassan Rouhani nhân chuyến công du tới quốc gia Cộng hòa Hồi giáo này.
Theo Thủ tướng Abe, Iran cần thể hiện vai trò xây dựng trong duy trì an ninh và ổn định tại khu vực. Đây là điều rất quan trọng để giúp Trung Đông tránh rơi vào bất ổn hơn nữa, đồng thời ngăn chặn nguy cơ đụng độ trong bối cảnh căng thẳng leo thang.
Ông nhấn mạnh, khu vực Trung Đông cần ngăn chặn nguy cơ xung đột vũ trang bằng mọi giá. Hòa bình và an ninh là điều không thể thiếu cho sự thịnh vượng không chỉ của khu vực mà toàn bộ thế giới. Trong bối cảnh đó, Nhật Bản mong muốn giữ một vai trò quan trọng nhằm xoa dịu căng thẳng khu vực, đồng thời đây là ý niệm duy nhất đưa Tokyo xích lại gần hơn với Tehran.
[Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe coi trọng mối quan hệ với Iran]
Về phần mình, Tổng thống Rouhani đánh giá cao kết quả hội đàm với Thủ tướng Abe, đồng thời cho biết ông rất trông đợi sự thay đổi tích cực tại Trung Đông và thế giới nếu Mỹ ngừng gây sức ép kinh tế với Tehran thông qua các biện pháp trừng phạt.
Nhà lãnh đạo Iran cho rằng, cội nguồn căng thẳng khu vực bắt nguồn từ cuộc chiến tranh kinh tế mà Washington phát động nhằm vào Tehran. Do đó, một khi những sức ép kinh tế này chấm dứt, tình hình khu vực và thế giới sẽ chứng kiến sự thay đổi tích cực.
Tổng thống Rouhani khẳng định, cả Iran và Nhật Bản đều phản đối vũ khí hạt nhân. Do đó, Iran sẽ không châm ngòi cho xung đột trong khu vực, song nếu chiến tranh xảy ra thì nước Cộng hòa Hồi giáo này sẵn sàng có những động thái đáp trả bất kỳ hành vi gây hấn nào.
Ông Rouhani cũng thông báo rằng Nhật Bản đã thể hiện mong muốn tiếp tục mua dầu thô của Iran, coi đây như lời đảm bảo cho sự phát triển quan hệ hai nước. Bên cạnh đó, Tổng thống Rouhani khẳng định vẫn duy trì cam kết của nước này đối với thỏa thuận hạt nhân năm 2015, mang tên Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA), vốn là nhân tố rất quan trọng cho an ninh khu vực và thế giới.
Chuyến thăm mang tính biểu tượng của Thủ tướng Abe tới Iran diễn ra trong bối cảnh Washington để ngỏ cánh cửa đối thoại với Tehran, cho dù Mỹ hồi năm ngoái đã đơn phương rút khỏi JCPOA và tái áp đặt các biện pháp trừng phạt nước Cộng hòa Hồi giáo này. Trong khi đó, các nước còn lại tham gia ký kết vẫn đang tìm cách cứu vãn thỏa thuận hạt nhân lịch sử này.
Theo kế hoạch, Thủ tướng Abe sẽ hội kiến Đại giáo chủ Ayatollah Ali Khamenei Ali Khamenei trong ngày 13/6. Đây sẽ là cuộc gặp đầu tiên giữa một Thủ tướng Nhật Bản với lãnh tụ tinh thần tối cao của Iran./.
