Kyodo đưa tin, theo một báo cáo gần đây của Cơ quan An ninh Hạt nhân Quốc gia Mỹ (NNSA), chính quyền của Tổng thống Donald Trump có thể tăng cường khả năng sẵn sàng tái khởi động các vụ thử hạt nhân ngầm, vốn bị tạm hoãn từ năm 1992, trong bối cảnh gia tăng đe dọa hạt nhân từ Triều Tiên và leo thang căng thẳng với Nga.
Báo cáo của NNSA có nhan đề “Kế hoạch quản lý và kiểm soát kho hạt nhân (SSMP)” được công bố hồi tháng 11, đã đề xuất một khái niệm tương đối mới về các vụ thử hạt nhân.
Theo báo cáo, một "vụ thử đơn giản” sẽ được tiến hành trong vòng “6-10 tháng” một khi Tổng thống Trump quyết định nối lại hoạt động thử nghiệm hạt nhân.
NNSA, cơ quan chuyên trách của Bộ Năng lượng Mỹ, phụ trách việc phát triển và chế tạo vũ khí hạt nhân cũng như bảo dưỡng kỹ thuật cho những vũ khí này.
Thông qua “chương trình quản lý kho hạt nhân”, một gói toàn diện về công nghệ hạt nhân hiện đại bao gồm “các vụ thử hạt nhân chưa tới hạn,” NNSA đã chứng nhận các năng lực kỹ thuật của kho hạt nhân Mỹ trong vòng hơn 20 năm qua.
Hãng tin Kyodo dẫn lời một quan chức NNSA cho biết: “'Vụ thử đơn giản’ là ở đó đặc tính của nó sẽ là tối thiểu hoặc không tồn tại, ví dụ như một vụ thử hạt nhân ngầm được tiến hành vì các mục đích chính trị”.
Ông Linton Brooks, cựu quan chức NNSA dưới thời chính quyền Tổng thống George W.Bush, mới đây cho rằng mục đích tiến hành “vụ thử đơn giản” là để nhằm chứng tỏ “quyết tâm chính trị”.
Ông cũng nhấn mạnh các hoạt động hạt nhân quá đà của đối phương, ví dụ như việc mở rộng hạt nhân mạnh mẽ của Nga, có thể châm ngòi cho một 'vụ thử đơn giản'.
Trong khi đó, chuyên gia Andy Weber, cựu Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ phụ trách chương trình phòng thủ vũ khí hạt nhân, hóa học và sinh học tranh luận: “Dưới thời chính quyền (Tổng thống Barack) Obama không có cuộc thảo luận nào liên quan tới ‘vụ thử đơn giản’. Tôi nghĩ đây là một khái niệm mới”.
Trong bản báo cáo, NNSA quy định một “vụ thử đơn giản” được tiến hành với việc “bỏ qua các thủ tục thông thường và đơn giản hóa thủ tục”, như việc bỏ qua thủ tục rườm rà về môi trường và an toàn.
Tuy nhiên, theo ông John Harvey, một cựu quan chức cấp cao NNSA, điều này không có nghĩa vụ thử sẽ thiếu an toàn hoặc gây hại cho môi trường, giả dụ như đó là vụ thử hạt nhân ngầm.
Ông Harvey cho biết: “Nếu cần phải tiến hành nhanh một vụ thử, thì Tổng thống có thể được quyền thúc đẩy hoặc bỏ đi một số rào cản về thủ tục”./.