Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 35/2024/NĐ-CP quy định về xét tặng danh hiệu Nhà giáo nhân dân, Nhà giáo ưu tú thay thế Nghị định số 27/2015/NĐ-CP với nhiều điểm mới so với quy định hiện hành. Các điểm mới nhằm giải quyết các bất cập trong thực tiễn.
Cắt giảm thủ tục, rút gọn quy trình
Nghị định số 35/2024/NĐ-CP quy định các thành tích để xét tặng danh hiệu Nhà giáo nhân dân, Nhà giáo ưu tú phải đạt được trong thời gian công tác trong ngành giáo dục; không sử dụng thành tích đã được xét tặng các danh hiệu vinh dự Nhà nước để xét tặng danh hiệu Nhà giáo nhân dân, Nhà giáo ưu tú. Cá nhân được hưởng lương và bình xét thi đua, khen thưởng hàng năm tại đơn vị nào thì đề nghị xét tặng danh hiệu Nhà giáo nhân dân, Nhà giáo ưu tú tại đơn vị đó.
Nghị định chia thành 7 nhóm đối tượng thống nhất ở cả tiêu chuẩn Nhà giáo nhân dân và tiêu chuẩn Nhà giáo ưu tú để xây dựng tiêu chuẩn theo 7 nhóm đối tượng này, tạo sự mạch lạc trong văn bản cũng như sự tôn vinh của cấp học, bậc học đó và thuận lợi cho các cơ sở giáo dục khi triển khai thực hiện Nghị định.
Nghị định mới cũng cắt giảm thủ tục hành chính, rút gọn quy trình, thời gian, cụ thể hóa các tiêu chí theo hướng định lượng tiêu chuẩn, tạo thuận lợi cho các đối tượng được xét tặng, cũng như các cấp hội đồng.
Theo đó, quy trình xét tặng chỉ còn 3 cấp hội đồng gồm cấp cơ sở, cấp bộ/ban/ngành/tỉnh/đại học quốc gia, cấp Nhà nước. Việc lấy phiếu tín nhiệm, hướng dẫn khai hồ sơ, xác nhận hồ sơ, đánh giá uy tín, tầm ảnh hưởng của nhà giáo sẽ do Hội đồng Thi đua - Khen thưởng đơn vị thực hiện nhằm giảm bớt cấp hội đồng trong quá trình xét tặng. Hội đồng cấp tỉnh, Hội đồng đại học quốc gia đề nghị trình lên Hội đồng cấp Nhà nước, không qua Hội đồng chuyên ngành của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Thêm chính sách ưu tiên cho đối tượng đặc thù
Một điểm mới đặc biệt trong Nghị định số 35/2024/NĐ-CP là xây dựng tiêu chuẩn cho nhóm đối tượng đặc thù theo quy định của Luật Thi đua, khen thưởng năm 2022.
Cụ thể, thời gian công tác ở địa bàn biên giới, trên biển, hải đảo, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của Chính phủ được nhân hệ số 2 khi tính thời gian công tác để xét tặng danh hiệu Nhà giáo nhân dân, Nhà giáo ưu tú.
Nhà giáo, cán bộ quản lý cơ sở giáo dục hiện đang công tác tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn hoặc trường, lớp dành cho người khuyết tật, trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập được hưởng chế độ, chính sách ưu tiên khi đề nghị xét tặng danh hiệu Nhà giáo nhân dân, Nhà giáo ưu tú.
Nghị định bổ sung tiêu chuẩn đối với nhà giáo, cán bộ quản lý tại cơ sở giáo dục có 15 năm trở lên liên tục công tác tại các trường, điểm trường ở vùng xa xôi hẻo lánh thuộc thôn, xã có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn có nhiều đóng góp cho sự nghiệp giáo dục của địa phương, vận động được nhiều người học đến trường và duy trì sỹ số học sinh được cấp huyện khen thưởng thì hội đồng cấp huyện căn cứ đề xuất của cơ sở giáo dục để bình xét và lựa chọn không quá 1 nhà giáo hoặc cán bộ quản lý tại cơ sở giáo dục tiêu biểu cho mỗi đợt xét.
Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, thực tế cho thấy, qua 16 lần xét tặng, các nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục giảng dạy học sinh khuyết tật, công tác tại các vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn được phong tặng còn rất ít, chưa phản ánh hết những cống hiến, hy sinh thầm lặng của các thầy giáo, cô giáo công tác tại môi trường đặc thù. Việc điều chỉnh về tiêu chuẩn, thời gian trực tiếp giảng dạy thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với giáo dục vùng khó khăn; đồng thời tạo động lực để các nhà giáo tiếp tục phấn đấu vươn lên đạt thành tích cao hơn trong giảng dạy, giáo dục, góp phần đưa giáo dục vùng khó khăn chuyển biến tích cực.
Tương tự, việc chăm sóc học sinh khuyết tật đòi hỏi phải tốn nhiều thời gian, công sức và sự kiên trì hơn so với đối tượng học sinh bình thường nhưng trong 3 lần xét tặng các danh hiệu gần đây mới chỉ có hai cán bộ quản lý các cơ sở giáo dục học sinh khuyết tật được tặng danh hiệu nhà giáo ưu tú, chưa có giáo viên trực tiếp giảng dạy nào được phong tặng.
Nghị định cũng bổ sung quy định để bảo đảm quyền lợi cho nhà giáo, cán bộ quản lý cơ sở giáo dục đã nghỉ hưu theo chế độ bảo hiểm xã hội giữa hai lần xét tặng liền kề với năm xét tặng.
Bổ sung tiêu chuẩn đánh giá khả năng sư phạm
Nghị định số 35/2024/NĐ-CP bổ sung một số tiêu chuẩn mới để đánh giá tài năng sư phạm của nhà giáo. Cụ thể như biên soạn báo cáo chuyên đề tại hội nghị, hội thảo chuyên môn do bộ, ban, ngành, tỉnh, sở tổ chức hoặc chủ trì biên soạn tài liệu bồi dưỡng theo các chương trình bồi dưỡng… để thể hiện năng lực sư phạm, kỹ năng mềm, khả năng tổ chức các hoạt động chuyên môn và tính lan tỏa, ảnh hưởng của nhà giáo tại địa phương nơi công tác.
Ngoài danh hiệu giáo viên dạy giỏi, Nghị định bổ sung danh hiệu giáo viên Tổng phụ trách Đội giỏi, giáo viên chủ nhiệm lớp giỏi…
Điện Biên: Số giáo viên được trao tặng danh hiệu Nhà giáo Ưu tú tăng kỷ lục
Năm nay, Điện Biên có số lượng giáo viên được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Ưu tú nhiều kỷ lục với 43 thầy cô, nhiều hơn tổng số Nhà giáo Ưu tú của tỉnh trong cả 15 lần phong tặng trước cộng lại.
Đối với tiêu chuẩn đào tạo tiến sỹ, không phải trường đại học nào, ngành học nào cũng được giao nhiệm vụ đào tạo tiến sỹ, nhất là đối với các trường đại học tư thục, trường đại học trực thuộc địa phương. Vì vậy, Nghị định thay thế thành tích đào tạo tiến sỹ đối với các ngành, trường không được giao nhiệm vụ đào tạo thạc sỹ, tiến sỹ bằng thành tích hướng dẫn học viên cao học bảo vệ thành công luận văn thạc sỹ, bác sỹ chuyên khoa cấp II, bác sĩ nội trú hoặc hướng dẫn sinh viên, nhóm sinh viên đoạt giải sinh viên nghiên cứu khoa học cấp trường hoặc nhà giáo có đề tài nghiên cứu khoa học đoạt giải (hoặc khen thưởng) cấp trường trở lên… nhằm tạo điều kiện cho các nhà giáo thuộc trường đại học thuộc địa phương, tư thục có cơ hội tham gia xét tặng.
Nghị định cũng quy định rõ về sáng kiến để xét tặng danh hiệu Nhà giáo nhân dân, Nhà giáo ưu tú. Sáng kiến phải được áp dụng hiệu quả trong giảng dạy hoặc quản lý và có khả năng nhân rộng trong bộ, ban, ngành, tỉnh; bổ sung sáng kiến do Thủ trưởng Bộ Tổng tham mưu, Thủ trưởng Tổng cục Chính trị công nhận có phạm vi ảnh hưởng trong ngành tương đương sáng kiến được áp dụng hiệu quả trong giảng dạy hoặc quản lý và có phạm vi ảnh hưởng trong bộ, ban, ngành tỉnh./.
