Romeo là người Shiite, Juliet là người Sunni, và họ không chỉ phải đươngđầu với hai gia đình đang chiến đấu với nhau mà còn phải sống trong một đất nướcđang bị giằng xé bởi xung đột và bạo lực tôn giáo. Đó là nội dung câu chuyện"Romeo và Juliet ở Baghdad".
Những khẩu súng ngắn đã thay thế cho các thanh kiếm. Một số nhân vật mặctrang phục dishdasha và abaya truyền thống, đầu đội khăn choàng keffiyah. Nhưngcác thay đổi so với bản Romeo và Juliet gốc cũng chỉ đi không quá xa phần phụctrang.
Vở kịch là một phiên bản Iraq hóa tác phẩm cổ điển của William Shakespearetạo ra trong thế kỷ 16. Nó được diễn dưới ngôn ngữ Arab của Iraq, với dàn diễnviên bản địa và một đạo diễn bản địa đã chuyển thể kịch bản. Ông cũng thêm vàovở kịch cuộc xung đột và những khổ đau mà người dân Iraq đã phải chịu đựng trong9 năm qua.
Một trong những cảnh cuối của vở kịch bao gồm cảnh tượng kinh hoàng saucác vụ đánh bom tự sát ở Iraq, trong đó có nói tới vụ tấn công xảy ra vào ngày31/10/2010 khi các chiến binh bắn chết 44 tín đồ và 2 linh mục tại nhà thờ OurLady of Salvation ở Baghdad.
Trong vở kịch, Romeo đã trốn tới nhà thờ sau khi giết chết Tybalt, và đãgặp Juliet ở đây. Tại phiên bản chuyển thể của Iraq, nhân vật theo đuổi Julietlà Paris đã tiến vào nhà thờ này, trên người đeo bom. Anh ta đã cho nổ tung thânmình trong nhà thờ, giết chết cả Romeo lẫn Juliet.
Monadhil Daood, 52 tuổi, người chuyển thể tác phẩm của Shakespeare, nóirằng Paris là thành viên Al Qaeda và không phải là người Iraq - ý ông ám chỉ đâylà một chiến binh nước ngoài đã lọt vào Iraq sau cuộc xâm lược của Mỹ hồi năm2003.
Tình hình thực tế ở Iraq và đặc biệt là tình trạng bạo lực tôn giáo ở đây,đã cung cấp nhiều bối cảnh bi kịch hơn cho câu chuyện tình vốn có gốc ở Verona,Italia.
Năm 2006, các chiến binh đã đánh bom thánh đường Al-Askari của người Hồigiáo Shiite ở Samarra, mở đường cho làn sóng đánh bom tự sát và giết người liênquan tới tôn giáo, vốn đã khiến hàng chục ngàn người Iraq thiệt mạng và nhiềungười khác phải bỏ chạy khỏi nhà.
Làn sóng bạo lực đó hiện đã bị kiểm soát, nhưng các vụ tấn công vẫn diễnra cho tới tận ngày nay. Ngoài ra nhiều người Iraq đã phải đối mặt với các vấnđề khác như thiếu trầm trọng điện, nước cùng các dịch vụ cơ bản phục vụ sinhhoạt.
Chính hiện thực cuộc sống ở đây là những gì vở kịch chuyển thể muốn thểhiện. "Romeo và Juliet ở Baghdad nói về một vấn đề của Iraq, 100%. Vì thế Romeosẽ đau nỗi đau người Iraq đang phải chịu đựng" - Ahmed Salah Moneka, 23 tuổi,người thủ vai Romeo cho biết - "Tôi muốn truyền tải các thông điệp về nỗi đautrong thế hệ này gửi tới các thế hệ tiếp theo, bên cạnh nỗi đau của tình yêu".
"Có hai giáo phái ở Iraq và đã bao lần có những người từ hai bên giáo pháiyêu nhau, nhưng rồi họ không thể tiếp tục cuộc tình." - Sarwa Rasool, 23 tuổi,người thủ vai Juliet, nói rằng vở kịch không chỉ đúng với trường hợp của ngườiSunni và người Shiites mà còn áp dụng với cả người Arab và Kurd. Cô nói rằng bấtkỳ ai "có mục đích sống không nên để bạo lực tôn giáo đứng trước mục đích đó,hay để cho các vấn đề liên quan tới dòng tộc cản trở tình yêu."
Cả Moneka và Rasool đều có những nỗi đau cá nhân liên quan tới bi kịch tôngiáo. "Bạn tôi đã tự sát vì người yêu cô ấy là dân Arab, còn cô là người Kurdnên gia đình đã không chấp nhận anh ấy" - Rasool, bản thân cô là người Kurd, chobiết. Khu vực Urr nơi cô sinh sống ở Bắc Baghdad cũng từng bị bạo lực sắc tộctấn công. "Trong thời kỳ Saddam, khu vực nơi tôi sống chủ yếu là người Sunni.Nhưng sau khi chính quyền Saddam sụp đổ, người Shitte lại chiếm đa số và họ bắtđầu giết hại lẫn nhau" - cô nói.
Cô kể rằng có một người đàn ông cao tuổi là chủ một cửa hàng nằm ở khu côsống. Nhưng chỉ vì ông là người Sunni, ông đã bị quân đội Mahdi sát hại. "Họ tớivà giết ông ngay trước mắt tôi. Đó là ví dụ đơn giản nhất về những gì chúng tôiđã chứng kiến" - cô cho biết.
Moneka thì nói rằng thế hệ của anh đã lớn lên trong chiến tranh và cấmvận. "Tôi có những người bạn đã bị thương trong các vụ nổ. Tôi mất hai người bạnvì bạo lực sắc tộc. Những điều đó khiến tôi có thể diễn xuất mạnh mẽ hơn, sâusắc hơn và nghiêm túc hơn" - anh nói.
Vở kịch, vốn đã trình diễn tại Nhà hát Quốc gia Iraq từ ngày 16/4 vừa qua,được dàn dựng cho Liên hoan Shakespeare thế giới. Liên hoan này nằm trong cácchương trình văn hóa nhân Olympic London 2012. Nó sẽ được trình diễn tạiStratford-upon-Avon từ ngày 26/4 tới ngày 5/5 và tại London từ ngày 28/6 tớingày 30/6.
Đạo diễn Daood nói rằng do vở kịch được thiết kế dành riêng cho người Iraqnên sau khi trình diễn ở Anh xong, nó sẽ quay trở lại quê hương. Ông cho hay: "Tôi cần giúpđỡ nhân dân mình. Tôi cần phải nói với họ rằng hãy tới mà xem,bởi đây là tấm gương phản chiếu chính họ"./.
Linh Vũ (Vietnam+)