Tại Thái Nguyên, theo Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Thái Nguyên, hiện tỉnh có khoảng 30% diện tích lúa xuân đang bị hạn, cao hơn 20% sovới năm ngoái, tập trung ở các huyện Phú Lương, Phổ Yên, Phú Bình...
Bên cạnh đó, mực nước tại một số hồ chứa lớn trên địa bàn tỉnh cũngđang giảm dần như hồ Núi Cốc (huyện Đại Từ); hồ Bảo Linh, Bản Piềng,Làng Gầy (huyện Định Hóa); hồ Quán Chẽ (huyện Võ Nhai)...
Trước nguy cơlúa gặp hạn như hiện nay, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã chỉ đạo các địa phương hướngdẫn người dân bơm, tát nước từ các ao nhỏ vào ruộng; điều tiết nguồnnước ở các hồ lớn hợp lý cho nhân dân đưa nước vào ruộng dưỡng lúa,tránh tình trạng lãng phí nguồn nước; sử dụng nguồn nước từ các giếngkhoan tưới cho lúa...
Ngoài ra, thời tiết hiện nay cũng là điều kiệnthuận lợi cho các loại sâu bệnh phát triển, đặc biệt là rầy nâu, đạo ôncổ bông... Do đó, ngoài việc chống hạn cho lúa, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh cònchỉ đạo các huyện, thành phố, thị xã tăng cường công tác kiểm tra, giámsát và phòng trừ sâu bệnh hại kịp thời.
Hiện nay làthời điểm cây lúa đang trong giai đoạn làm đòng, rất cần lượng nướctưới lớn, vì vậy, theo nhận định của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Thái Nguyên,nếu tình trạng hạn hán tiếp tục kéo dài sẽ có nguy cơ ảnh hưởng đến năngsuất của vụ xuân.
Vụ Hè Thu năm nay, tỉnh BìnhThuận gieo trồng 50.000ha cây lương thực, trong đó diện tích lúa 37.000ha, bắp 13.000ha, phấn đấu đạt sản lượng lương thực 265.000 tấn.
Theo đánh giá của Sở Nông nghiệp & và Phát triển nông thôn tỉnh, năm nay tình hình sâu bệnh trên cây trồng diễn biếnrất phức tạp. Nguy cơ xảy ra bệnh vàng lùn và lùn xoắn lá trên cây lúatrong vụ Hè Thu rất cao. Cùng với đó, vụ lúa đông xuân 2011- 2012 thuhoạch chậm và thời tiết nắng nóng kéo dài… ảnh hưởng không nhỏ đến tiếnđộ gieo trồng vụ hè thu.
Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh BìnhThuận đã khuyến cáo các địa phương chuẩn bị tốt các điều kiện về giống,đất đai và theo dõi chặt chẽ tình hình diễn biến thời tiết, nguồn nướccác hệ thống tưới tiêu, công trình thuỷ lợi trên địa bàn… để có kế hoạchđiều tiết, bố trí, khoanh vùng, tập trung xuống giống lúa vụ hè thuđồng loạt, đúng thời vụ; kiên quyết không để trên cùng một cánh đồng cónhiều trà lúa nhằm né rầy, tránh hạn, hạn chế thấp nhất thiệt hại chocây trồng.
Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh BìnhThuận cũng lưu ý các địa phương, nhất là vùng trọng điểm lúaxây dựng phương án chủ động phòng, trừ sâu bệnh, đối phó với hạn đầu vụ.Nhằm giảm thiểu thiệt hại về sâu bệnh, ngành đã khuyến cáo, vận độngnông dân cày ải, phơi đất cách ly ít nhất 3 tuần trước khi xuống giốngđể tiêu diệt mầm mống sâu bệnh; sử dụng giống lúa chịu hạn, kháng rầy đểgieo trồng và thường xuyên thăm đồng, theo dõi chặt chẽ tình hình sâubệnh, phòng trừ kịp thời các đợt rầy nâu.
Vụ mùa năm 2012, Thanh Hoá quyết định mở rộng tối đa trà lúa mùa sớm lên112.000ha (chiếm 85% tổng diện tích lúa mùa) để né tránh mưa bão, sâubệnh cuối vụ, đảm bảo lúa trỗ và chín an toàn. Việc mở rộng diện tích vụmùa sớm cũng tạo quỹ đất cho sản xuất vụ Đông.
Theo dự báo, trong năm 2012, thời tiết diễn biến phức tạp, mùa mưa bãođến sớm hơn, lượng mưa lớn hơn và số cơn bão và áp thấp nhiệt đới đổ bộvào Thanh Hóa nhiều hơn trung bình nhiều năm, trong khi đó thời điểm thuhoạch cây trồng vụ chiêm xuân năm 2012 lại bị chậm khoảng 10 ngày.
Đểkhắc phục những bất lợi trên, ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn Thanh Hóa hướng dẫn các địa phương trong tỉnh giúp nôngdân lựa chọn và sử dụng bộ giống lúa mùa sớm (lúa lai, lúa thuần) thíchhợp cho từng vùng, ưu tiên các giống lúa có thời gian sinh trưởng ngắndưới 120 ngày. Với giống lúa lai có diện tích 40.000-50.000ha sẽ đượccơ cấu các giống TH3-3, VL20, Thanh ưu 3...Với nhóm lúa thuần gieo cấytrên diện tích 62.000 ha sẽ được sử dụng các giống khang dân đột biến,TBR1, TBR45...Các địa phương chỉ cơ cấu từ 1 đến 2 loại giống cho mỗivùng sản xuất, mỗi xã chỉ cơ cấu từ 3 đến 4 loại giống để tập trung chỉđạo đạt hiệu quả cao.
Ngành nông nghiệp tỉnhcùng các doanh nghiệp cung ứng giống đang khẩn trương chuẩn bị lượnggiống trên 7.500 tấn gồm các giống lúa lai, giống lúa chất lượng cao,lúa thuần đưa về cơ sở giúp nông dân chủ động gieo cấy.
Hiện nay, ở hai huyện đầu nguồn lũ là Tân Hưng và Vĩnh Hưng(Long An) có 63.800ha lúa Hè Thu; trong đó, có khoảng gần 50% diện tíchlúa thiếu nước tưới, do một số hệ thống kênh mương qua thời gian dài sửdụng, nước lũ hàng năm đổ về chảy làm sạt lở đã bị bồi lắng, nắng hạnkéo dài làm dòng chảy cạn kiệt.
Tại huyện TânHưng, một số tuyến kênh như KT 9 đi qua 2 xã Hưng Điền và Hưng Điền B,có chiều dài hơn 7 km phục vụ tưới tiêu cho hơn 10.000 ha ở 2 xã nóitrên và đã đào đắp gần 10 năm nay, nhưng không nạo vét, dòng chảy bồilắng thiếu nước bơm lên ruộng lúa. Tuyến kênh nông nghiệp 1 và nôngnghiệp 2 thuộc địa bàn 2 xã Vĩnh Lợi và Vĩnh Châu B và kênh KT 11 xãHưng Điền B, có tổng chiều dài hơn 10km cũng bị bồi lắng cạn kiệt thiếunước cho hơn 5.000ha lúa. Ở huyện Vĩnh Hưng, kênh Cái Cỏ, kênh LongKhốt cũng cạn kiệt, gần 7.000ha lúa đang ở giai đoạn bón phân chăm sócthiếu nước để bơm lên ruộng lúa.
Tuy nhiên hiệnnay ở huyện, tỉnh cũng chưa có kinh phí để nạo vét những tuyến kênh bịbồi lắng thiếu nước sản xuất Hè Thu. Hai huyện chủ yếu vận động bà conkhắc phục bằng cách mua thêm ống đưa máy xuống sát lòng kênh và canh chờnước lớn bơm chuyền lên ruộng lúa để chăm sóc lúa Hè Thu và nếu tìnhtrạng nắng kéo dài sẽ ảnh hưởng đến năng suất lúa./.