Ảnh chỉ có tính minh họa. (Ảnh: Phương Vy/TTXVN) Ngày 16/3, phát biểu tại Hội nghị Tăng cường năng lực quản lý chất lượng xét nghiệm do Bộ Y tế tổ chức, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Xuyên nhấn mạnh chất lượng xét nghiệm gắn liền với chất lượng chẩn đoán, điều trị, tiên lượng bệnh, phòng bệnh qua đó gắn liền với chất lượng dịch vụ chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe nhân dân.
Thời gian qua, Bộ Y tế đã triển khai nhiều biện pháp để chuẩn hóa chất lượng xét nghiệm, tiến tới liên thông kết quả xét nghiệm như ban hành Chương trình hành động quốc gia về nâng cao năng lực quản lý phòng xét nghiệm y học từ nay đến năm 2020, xây dựng ba trung tâm kiểm chuẩn xét nghiệm y học, ban hành Thông tư số 01/TT-BYT về hướng dẫn thực hiện quản lý chất lượng xét nghiệm tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh...
Hiện nay, Bộ Y tế đang xây dựng Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, trong đó có Quy chuẩn về phòng xét nghiệm và có lộ trình để tất cả các phòng xét nghiệm cận lâm sàng phải đạt quy định này.
Bộ từng bước xây dựng hệ thống phòng xét nghiệm tham chiếu để tham gia thực hiện việc ngoại kiểm tra nhằm bảo đảm chất lượng của các phòng xét nghiệm, khẳng định chất lượng xét nghiệm của các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh. Đây cũng là cơ sở bảo đảm kết quả xét nghiệm của các phòng xét nghiệm được chuẩn hóa, có giá trị và độ tin cậy cũng tương đương nhau.
Mặc dù vậy, công tác kiểm chuẩn chất lượng xét nghiệm vẫn còn khó khăn. Theo thạc sỹ Nguyễn Trọng Khoa, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, hiện cả nước có ba trung tâm kiểm chuẩn chất lượng xét nghiệm, nhưng với số lượng các cơ sở y tế là trên 1.300 bệnh viện, thì số Trung tâm kiểm chuẩn chất lượng xét nghiệm không thấm vào đâu.
Thạc sỹ Khoa cũng thừa nhận hiện trong công tác quản lý chất lượng xét nghiệm vẫn tồn tại nhiều khó khăn như nhận thức của lãnh đạo các cơ sở y tế còn hạn chế, chưa đánh giá đúng vai trò, tầm quan trọng của công tác xét nghiệm, chưa nhận thức được xét nghiệm là khâu rất quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến công tác khám chữa bệnh nên chưa chú trọng đầu tư phát triển để nâng cao chất lượng.
Cũng theo thạc sỹ Nguyễn Trọng Khoa, bên cạnh chất lượng nguồn nhân lực chưa cao, việc trang bị máy móc phục vụ cho công tác xét nghiệm ở các cơ sở y tế còn khá manh mún, với phần lớn trang thiết bị đã khá cũ kỹ...
Đồng quan điểm trên, thạc sỹ Nguyễn Minh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và công trình y tế, cho biết thời gian qua, ở một số cơ sở y tế xảy ra nhiều vụ việc liên quan đến việc trang thiết bị y tế chưa đảm bảo chất lượng khiến cho người dân mà cụ thể là người bệnh bất an. Trách nhiệm này trước hết thuộc về người đứng đầu các đơn vị.
Một trong những bất cập trong quản lý xét nghiệm y khoa hiện nay là chất lượng trang thiết bị, máy móc xét nghiệm chưa được kiểm tra thường xuyên; người phụ trách phòng xét nghiệm ở tuyến tỉnh trở xuống cũng như cơ sở y tế tư nhân còn yếu về năng lực và trình độ chuyên môn.
Ông Khương Thành Vinh, Phó Giám đốc Sở Y tế Nam Định, chia sẻ trong số 43 cán bộ làm về công tác xét nghiệm tại địa phương chỉ có 11 cán bộ (tức là khoảng 30%) được đào tạo chuyên về xét nghiệm, còn lại là từ các chuyên ngành khác chuyển ngang. Điều này dẫn đến hiện tại địa phương đang tồn tại tình trạng thiếu và yếu trong nguồn nhân lực thực hiện công tác xét nghiệm./.
