Người dân di chuyển dưới thời tiết nắng nóng tại Phúc Kiến, Trung Quốc. (Ảnh: AFP/TTXVN) Trong năm 2022, Trung Quốc đã trải qua 16,4 ngày có nhiệt độ trung bình trên 35 độ C - số ngày nắng nóng trong năm nhiều nhất kể từ năm 1961.
Dữ liệu thống kê của Cục Khí tượng Trung Quốc, công bố ngày 9/1, cho thấy nền nhiệt độ trung bình trong năm ngoái tại nước này ở mức 10,5 độ C, chỉ sau nền nhiệt trung bình ghi nhận trong năm 2021.
Miền Trung và miền Đông nước này đã trải qua đợt nắng nóng kéo dài 79 ngày vào năm ngoái, cụ thể là từ ngày 13/6 đến ngày 30/8, trong đó khoảng 15% số các trạm khí tượng của Trung Quốc báo cáo nhiệt độ cao nhất theo ngày đạt mức kỷ lục.
Dữ liệu thống kê cũng cho thấy lượng mưa trung bình năm ngoái tại Trung Quốc là 606,1 mm, mức thấp nhất kể từ năm 2012.
Chịu ảnh hưởng thời tiết nắng nóng và khô hạn, nhiều khu vực ở Trung Quốc đã chứng kiến hạn hán kéo dài từ mùa Hè sang mùa Thu hoặc từ mùa Xuân sang mùa Hè trong năm 2022.
Theo Trung tâm Khí hậu quốc gia Trung Quốc (NCC), nước này đã trải qua mùa Hè nóng nhất kể từ khi bắt đầu lưu giữ đầy đủ dữ liệu về khí tượng năm 1961.
Tổng cộng 17 tỉnh thành, trong đó có tỉnh Hồ Nam (miền Trung) và thành phố Trùng Khánh (Tây Nam), ghi nhận mùa Hè nóng kỷ lục.
Cũng theo NCC, số ngày trung bình với nhiệt độ cao nhất từ 35 độ C trở lên trong ngày là 14,3 ngày, mức cao kỷ lục kể từ năm 1961 và nhiều hơn 6,3 ngày so với cùng kỳ của những năm trước.
Bên cạnh đó, 366 trạm khí tượng cấp quốc gia của Trung Quốc báo cáo nhiệt độ bằng hoặc vượt mức nhiệt cao kỷ lục trước đó. Tổng cộng 15 trạm ghi nhận nhiệt độ lên tới 44 độ C.
Trung tâm trên cũng cho biết lượng mưa trung bình trên cả nước giảm xuống mức thấp thứ hai trong cùng kỳ kể từ năm 1961.
Đến tháng 8/2022, NCC đã ban bố cảnh báo đỏ về nhiệt độ cao - mức cảnh báo nghiêm trọng nhất trong thang cảnh báo thời tiết gồm 4 cấp, khi nắng nóng gay gắt tiếp tục diễn ra tại nhiều khu vực của nước này.
[Trung Quốc tiếp tục ra cảnh báo đỏ về tình trạng nắng nóng]
Cơ quan trên dự báo nhiệt độ trung bình ban ngày trong ngày 21/8/2022 tại một số khu vực như Cam Túc, Thiểm Tây, Hà Nam, An Huy và nhiều tỉnh khác của Trung Quốc sẽ dao động ở mức 35-39 độ C. Đặc biệt, nhiệt độ tại Thiểm Tây, Tứ Xuyên, Trùng Khánh, Hồ Bắc, Hồ Nam, An Huy, Giang Tây và Chiết Giang có thể vượt ngưỡng 40 độ C.
Trong bối cảnh đợt nắng nóng kỷ lục gây thiệt hại lớn về cây trồng và vật nuôi, Trung Quốc đang nỗ lực triển khai các biện pháp khẩn cấp để tiếp thêm nước đến lưu vực bị hạn hán của sông Dương Tử, triển khai quỹ cứu trợ, làm mưa nhân tạo và phát triển các nguồn cung cấp nước mới.
NCC đã khuyến nghị chính quyền các địa phương nêu trên triển khai biện pháp khẩn cấp chống nắng nóng, khuyến cáo người dân tạm dừng các công việc ngoài trời để tránh tiếp xúc nhiệt độ cao, đề phòng cháy nổ và đặc biệt là quan tâm tới những nhóm dễ bị tổn thương.
Các chuyên gia cho biết đợt nắng nóng ở châu Á cũng là hậu quả của hiện tượng biến đổi khí hậu. Các hoạt động do con người gây ra đang khiến các đợt nắng nóng trong khu vực kéo dài hơn và với cường độ cao hơn. Bản chất khắc nghiệt của những đợt nắng nóng này đang trở nên trầm trọng hơn.
Theo Diplomat, hiện tượng El Nino là một trong những yếu tố khiến thời tiết ngày một nóng hơn. El Nino là hiện tượng nóng lên dị thường của lớp nước biển bề mặt ở khu vực xích đạo trung tâm và Đông Thái Bình Dương, kéo dài 8-12 tháng, thường xuất hiện mỗi 3-4 năm.
El Nino có khả năng làm cho mọi thứ tồi tệ hơn. Năm Trái Đất hứng chịu nhiệt độ nóng nhất từng được ghi nhận cho đến nay là năm 2016, trùng với hiện tượng El Nino mạnh.
Nếu El Nino phát triển, rất có thể năm 2023 sẽ còn nóng hơn năm 2016, khi thế giới tiếp tục ấm lên và khi con người tiếp tục đốt nhiên liệu hóa thạch.
Các chuyên gia cũng cho rằng nắng nóng kỷ lục năm nay ở Trung Quốc và một số nước châu Á là một xu hướng rõ ràng và sẽ gây ra những thách thức về sức khỏe cộng đồng trong nhiều năm tới./.
