Theo nhận địnhcủa VSA, việc các sản phẩm thép giá rẻ và thép hợp kim chứa Bo từ TrungQuốc tràn về Việt Nam ngày một tăng đã và đang ảnh hưởng xấu đến kết quảsản xuất kinh doanh của các nhà sản xuất thép xây dựng trong nước khiếnsức tiêu thụ sản phẩm của các doanh nghiệp giảm, tồn kho ngày một tăng,sản xuất cầm chừng, thậm chí là đình đốn sản xuất và làm lũng đoạn thịtrường trong nước.
Chính vì vậy, việc cạnh tranh gay gắt, quyết liệttheo hướng giảm giá bán để giành thị phần của các đối thủ sẽ chỉ làm chonhiều doanh nghiệp càng rơi vào tình cảnh thua lỗ và triệt tiêu lẫnnhau.
Phó Chủ tịch VSA Nguyễn Tiến Nghi cho biết, tìnhhình kinh tế khó khăn, thị trường bất động sản trầm lắng, để tiêu thụsản phẩm các nhà sản xuất thép đã giảm giá bán là điều dễ hiểu. Tuynhiên, để giành giật thị phần có những doanh nghiệp không chỉ giảm giánhiều lần lên đến cả triệu đồng/tấn mà còn giảm dưới giá sản xuất. Điềunày đang làm méo mó thị trường và gây trở ngại cho nhiều doanh nghiệptrong ngành thép.
Theo VSA, hiện nay cả nước có khoảng30 đơn vị sản xuất thép, mỗi đơn vị có lĩnh vực hoạt động khác nhau,như có đơn vị nhập thép phế liệu, đơn vị thì nhập phôi, đơn vị lại ápdụng công nghệ cao, có đơn vị còn áp dụng công nghệ lạc hậu… dẫn tới giáthành rất khác nhau. Từ việc sản xuất theo điều kiện của mỗi đơn đã vịkhác nhau, dẫn tới giá thành khác nhau, nhất là trong điều kiện thịtrường hiện nay khó khăn, tiêu thụ thép chậm, vì thế dễ dẫn tới cạnhtranh không lành mạnh.
Tại cuộc họp, đại diện nhiềudoanh nghiệp thép cho biết, hiện nay cả nước có khoảng 30 đơn vị sảnxuất thép nhưng có thực tế là vẫn còn tình trạng doanh nghiệp sản xuấtthép dùng nguyên liệu đầu vào không chuẩn, chi phí sản xuất thấp hơn sovới các lò đúng tiêu chuẩn quy định nên nhà sản xuất không phải chi phícho việc tinh luyện và làm sạch thép ở mức độ cho phép nên cho sản phẩmphôi rất rẻ, chênh lệch lên đến triệu đồng/tấn.
Tuy nhiên, với công nghệsản xuất như vậy, chất lượng thép cũng không đảm bảo, người tiêu dùngrất khó phân biệt đâu là sản phẩm kém chất lượng nên doanh nghiệp vẫnbán được hàng. Ngược lại, với doanh nghiệp đầu tư thiết bị công nghệhiện đại cho ra những sản phẩm đảm bảo chất lượng, nhưng giá thành caohơn lại rất khó tiêu thụ sản phẩm và không thể chạy đua được với nhữngđợt giảm giá của các doanh nghiệp trên.
Cạnh tranh trongnước đã khó, các doanh nghiệp sản xuất trong nước còn phải cạnh tranhvới thép nhập khẩu giá rẻ từ Trung Quốc tràn về Việt Nam ngày càngnhiều. Bên cạnh đó, thị trường còn xuất hiện tình trạng thép cuộn cóchứa hàm lượng Bo cũng nhập khẩu từ Trung Quốc trà trộn và đội lốt théphợp kim để được ưu đãi thuế khi nhập về Việt Nam có giá rẻ hơn càngkhiến doanh nghiệp sản xuất trong nước khó khăn hơn.
Thống kê của VSAcho thấy, năm 2012 các doanh nghiệp thương mại đã nhập thép xây dựng(cuộn, thanh, hình) có chứa Bo khoảng 427.000 tấn từ Trung Quốc, tăng331% so với năm trước và trong 5 tháng đầu năm 2013, lượng thép này nhậpvề lên đến 270.000 tấn, cao hơn con số 248.000 tấn thép cuộn nhập về cảnăm 2012.
Tại cuộc họp này, đại diện nhiều doanh nghiệpcũng như VSA khẳng định, trong bối cảnh kinh tế khó khăn, thị trườngtiêu thụ chậm, đặc biệt là cung vượt xa cầu và phải cạnh tranh với thépnhập khẩu giá rẻ, việc cạnh tranh, giành giật nhau thị phần và giảm giáchỉ khiến chính các doanh nghiệp trong nước chịu thiệt, thậm chí là lỗvà khó có khả năng nâng cao cạnh tranh sản phẩm trên thương trường cũngnhư việc tái đầu tư sản xuất của doanh nghiệp.
Hiện nay, chi phí chođầu vào sản xuất thép không giảm mà một số mặt hàng còn tăng giá, khiếncho giá thành sản xuất thép cũng tăng theo. Do đó, hàng sản xuất rabán không có lãi thì cũng phải bán bằng giá thành sản xuất, không nênbán lỗ, nếu bán lỗ thì doanh nghiệp khó tồn tại trong bối cảnh thịtrường khó khăn kéo dài như hiện nay.
Cùng với đó,các doanh nghiệp cũng cần đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại, tìmthị trường xuất khẩu ngoài những thị trường truyền thống vốn có củamình đồng thời sớm áp dụng “Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về thép làmcốt bêtông - Quy chuẩn Việt Nam 07:2011/BKHCN” theo công bố đểtăng khả năng cạnh tranh của sản phẩm hạn chế tối đa thép nhập khẩu, đặcbiệt là thép kém chất lượng trà trộn trên thị trường.
Bên cạnh đó,các doanh nghiệp cũng cần từng bước thay đổi thiết bị công nghệ, nângcao sức cạnh tranh sản phẩm trên thị trường đồng thời cần nâng cao côngtác quản trị điều hành, giảm tối đa các loại chi phí để hạ giáthành sản phẩm, nâng cao sức cạnh tranh, đặc biệt là không sản xuấttràn lan để tồn kho nhiều. Ngoài ra, Chính phủ cũng cần tạocơ chế, chính sách hơn nữa để kích thích thị trường bất động sản, xâydựng để thúc đẩy tiêu thụ thép ; đồng thời giảm thuế giá trị giatăng từ 10% xuống 5% để kích thích tiểu thụ.../.