Ngày 10/8, Hội thảo “Những vấn đề lý luận và thực tiễn của văn học dịchhiện nay” được tổ chức tại Hà Nội. Sư kiện do Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức nhằmlàm rõ các vấn đề lý luận và thực tiễn của văn học dịch, từ đó đi đến thống nhấtvề quan niệm, yêu cầu và các nguyên tắc của dịch thuật văn học; đồng thời ghinhận nhiều đề xuất, giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dịch thuật văn học vàphát triển đội ngũ dịch giả.
Tham dự hội thảo, các đại biểu cùng nhau bàn luận, trao đổi trực tiếp cácvấn đề: Vị trí, vai trò của dịch thuật văn học; những yêu cầu và nguyên tắc củadịch thuật văn học là gì; tính sáng tạo trong dịch thuật phải được hiểu như thếnào; đánh giá chung về thành tựu, hạn chế của văn học Việt Nam trong mười nămqua; làm thế nào để phát triển đội ngũ dịch giả?
Ông Nguyễn Văn Dân, Chủ tịch Hội đồng Văn học dịch (Hội Nhà văn Việt Nam)cho rằng văn học dịch ở Việt Nam đã và đang phát triển sôi động, thu được nhữngthành tựu đáng ghi nhận, đóng góp tích cực vào nền văn học nước nhà, góp phầnthúc đẩy giao lưu và hội nhập quốc tế. Tuy nhiên văn học dịch thời gian qua đãlàm nảy sinh nhiều vấn đề gây tranh cãi. Đó là sức ép cho sáng tác văn học nóichung cho dịch thuật văn học nói riêng và cũng là cơ hội để các nhà văn, dịchgiả nâng cao trình độ chuyên môn.
Để văn học dịch tác động tích cực, hiệu quả hơn đến tiến trình cách tânđúng hướng của văn chương trong nước, Chủ tịch Hội Liên hiệp Văn học-Nghệ thuậtHà Nội, nhà thơ Bằng Việt kiến nghị: Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cần nắm lạitrách nhiệm với việc định hướng sách dịch hiện nay, tạo ra một quỹ để mua, thẩmđịnh các sách cần dịch, lập nên một trung tâm tư vấn hoặc một cơ quan thẩm địnhvề mặt dịch thuật. Nhà thơ Bằng Việt cho rằng song song với việc dịch tác phẩmnước ngoài, chúng ta cũng cần quan tâm đến việc giới thiệu hệ thống, có bài bảnvăn học trong nước ra nước ngoài…
Tạo cơ hội phát triển cho văn học dịch, Chủ tịch Hội Liên hiệp Vănhọc-Nghệ thuật Hà Nội nhấn mạnh vấn đề cấp bách nhất hiện nay liên quan đến cảitiến chất lượng dịch thuật và phân bổ đủ sức lực, chất xám… là phải quan tâm hếtsức đến việc bồi dưỡng, đào tạo đội ngũ những người dịch cao cấp của ít nhất 6ngoại ngữ được dùng nhiều nhất trên thế giới hiện nay là tiếng Anh, Pháp, Hoa,Nga, Tây Ban Nha, Arập.
Cùng chung quan điểm trên, dịch giả, Nhà giáo ưu tú Lê Đức Mẫn chia sẻ:Gần đây dịch thuật được quan tâm hơn. Chúng ta đã tổ chức “Hội nghị quốc tế giớithiệu về văn học Việt Nam”, thành lập Quỹ quảng bá văn học Việt Nam - văn họcNga. Ý tưởng về một trung tâm dịch thuật cũng đã được nhen nhóm… Song vấn đề màchúng tôi quan tâm hiện nay là tình trạng thiếu hụt người dịch. Giải quyết vấnđề trên, dịch giả Lê Đức Mẫn đưa ra câu hỏi: Chúng ta đã có trường đào tạo viếtvăn, tại sao lại không có trường đào tạo dịch giả?./.
Tham dự hội thảo, các đại biểu cùng nhau bàn luận, trao đổi trực tiếp cácvấn đề: Vị trí, vai trò của dịch thuật văn học; những yêu cầu và nguyên tắc củadịch thuật văn học là gì; tính sáng tạo trong dịch thuật phải được hiểu như thếnào; đánh giá chung về thành tựu, hạn chế của văn học Việt Nam trong mười nămqua; làm thế nào để phát triển đội ngũ dịch giả?
Ông Nguyễn Văn Dân, Chủ tịch Hội đồng Văn học dịch (Hội Nhà văn Việt Nam)cho rằng văn học dịch ở Việt Nam đã và đang phát triển sôi động, thu được nhữngthành tựu đáng ghi nhận, đóng góp tích cực vào nền văn học nước nhà, góp phầnthúc đẩy giao lưu và hội nhập quốc tế. Tuy nhiên văn học dịch thời gian qua đãlàm nảy sinh nhiều vấn đề gây tranh cãi. Đó là sức ép cho sáng tác văn học nóichung cho dịch thuật văn học nói riêng và cũng là cơ hội để các nhà văn, dịchgiả nâng cao trình độ chuyên môn.
Để văn học dịch tác động tích cực, hiệu quả hơn đến tiến trình cách tânđúng hướng của văn chương trong nước, Chủ tịch Hội Liên hiệp Văn học-Nghệ thuậtHà Nội, nhà thơ Bằng Việt kiến nghị: Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cần nắm lạitrách nhiệm với việc định hướng sách dịch hiện nay, tạo ra một quỹ để mua, thẩmđịnh các sách cần dịch, lập nên một trung tâm tư vấn hoặc một cơ quan thẩm địnhvề mặt dịch thuật. Nhà thơ Bằng Việt cho rằng song song với việc dịch tác phẩmnước ngoài, chúng ta cũng cần quan tâm đến việc giới thiệu hệ thống, có bài bảnvăn học trong nước ra nước ngoài…
Tạo cơ hội phát triển cho văn học dịch, Chủ tịch Hội Liên hiệp Vănhọc-Nghệ thuật Hà Nội nhấn mạnh vấn đề cấp bách nhất hiện nay liên quan đến cảitiến chất lượng dịch thuật và phân bổ đủ sức lực, chất xám… là phải quan tâm hếtsức đến việc bồi dưỡng, đào tạo đội ngũ những người dịch cao cấp của ít nhất 6ngoại ngữ được dùng nhiều nhất trên thế giới hiện nay là tiếng Anh, Pháp, Hoa,Nga, Tây Ban Nha, Arập.
Cùng chung quan điểm trên, dịch giả, Nhà giáo ưu tú Lê Đức Mẫn chia sẻ:Gần đây dịch thuật được quan tâm hơn. Chúng ta đã tổ chức “Hội nghị quốc tế giớithiệu về văn học Việt Nam”, thành lập Quỹ quảng bá văn học Việt Nam - văn họcNga. Ý tưởng về một trung tâm dịch thuật cũng đã được nhen nhóm… Song vấn đề màchúng tôi quan tâm hiện nay là tình trạng thiếu hụt người dịch. Giải quyết vấnđề trên, dịch giả Lê Đức Mẫn đưa ra câu hỏi: Chúng ta đã có trường đào tạo viếtvăn, tại sao lại không có trường đào tạo dịch giả?./.
Mỹ Bình (TTXVN)
