Lực lượng người Kurd ở miền Bắc Iraq. (Nguồn: AP) Chính quyền Khu tự trị người Kurd ở Iraq đã bắt đầu các công tác chuẩn bị cho cuộc trưng cầu dân ý về độc lập, dự kiến diễn ra vào ngày 25/9 tới, bất chấp sự phản đối của Chính phủ Iraq cũng như các nước trong khu vực có cộng đồng người Kurd sinh sống.
Ủy ban Bầu cử và Trưng cầu dân ý Tối cao (IHERC) của khu vực người Kurd ngày 18/9 thông báo sẽ bãi bỏ yêu cầu về thẻ phân phối (ration card), được sử dụng như một thứ giấy tờ cần thiết của thành viên các cộng đồng người Kurd sinh sống bên ngoài lãnh thổ Iraq, để chuyển sang phương thức đăng ký bỏ phiếu điện tử.
Theo cơ quan này, việc đăng ký tham gia bỏ phiếu trong cuộc trưng cầu dân ý sắp tới sẽ được tiến hành cho tới ngày 25/9.
Người phát ngôn IHERC, ông Shirwan Zirar cho biết, sau khi có ý kiến đề nghị thay đổi từ nhiều người Kurd thuộc các cộng đồng phân tán bên ngoài khu vực người Kurd ở miền Bắc Iraq, điều kiện liên quan đến thẻ phân phối đã được sửa đổi.
Nhiều người Kurd sinh sống bên ngoài lãnh thổ Iraq phàn nàn rằng họ không có thẻ phân phối, khiến họ không thể đăng ký tham gia bỏ phiếu trong cuộc trưng cầu dân ý về độc lập của khu vực người Kurd.
[Tòa án Tối cao Iraq đình chỉ cuộc trưng cầu dân ý của người Kurd]
Trước đó ngày 7/6, chính quyền khu vực tự trị của người Kurd ở miền Bắc Iraq thông báo có kế hoạch tổ chức cuộc trưng cầu về độc lập của người Kurd vào ngày 25/9.
Ngày 15/9, cơ quan lập pháp của khu vực tự trị người Kurd đã nhóm họp lần đầu tiên trong 2 năm qua để bỏ phiếu thông qua kế hoạch tổ chức cuộc trưng cầu dân ý, bất chấp sự phản đối quyết liệt từ chính quyền Baghdad và một số nước trong khu vực.
Các nước láng giềng của Iraq là Iran, Syria và Thổ Nhĩ Kỳ cũng phản đối kế hoạch này do lo ngại một nhà nước độc lâp của người Kurd có thể kích động chủ nghĩa ly khai tại những quốc gia có người Kurd sinh sống.
Theo đề nghị của Ngoại trưởng Iraq Ibrahim al Gaafari, Liên đoàn Arab (AL) cũng đã nhất trí thông qua một nghị quyết bác bỏ cuộc trưng cầu dân ý về độc lập của khu vực người Kurd ở Iraq.
Trong khi Thổ Nhĩ Kỳ ngày 18/9 đã bắt đầu diễn tập quân sự tại khu vực biên giới giáp với khu vực người Kurd, Iran dọa đóng tất cả các cửa khẩu biên giới với khu vực người Kurd ở Iraq nếu chính quyền khu tự trị này thúc đẩy kế hoạch trưng cầu dân ý về độc lập vào cuối tháng này.
Tổng thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia Iran, ông Ali Shamkhani tuyên bố, với việc khu vực người Kurd ly khai khỏi Iraq, Iran sẽ rút khỏi và chấm dứt các thỏa thuận an ninh và quân sự với khu vực này, coi đây là tuyên bố đóng cửa tất cả các cửa khẩu biên giới giữa khu vực người Kurd ở miền Bắc Iraq và Iran.
Khu vực người Kurd được hình thành vào năm 1970 dựa trên một thỏa thuận với Chính phủ Iraq, chấm dứt nhiều năm xung đột.
Người Kurd đã có chính quyền tự trị theo hiến pháp năm 2005 nhưng khu vực này vẫn là một phần của Iraq.
Khu vực người Kurd ở Iraq được coi là vùng đất có trữ lượng khí đốt tự nhiên khổng lồ. Chính quyền khu tự trị này đã đạt được một thỏa thuận trị giá hơn 1 tỷ USD với tập đoàn năng lượng khổng lồ Rosneft của Nga để xây dựng một đường ống xuất khẩu khí đốt sang Thổ Nhĩ Kỳ.
Dự án xây dựng đường ống sẽ được khởi công trong năm 2019 và hoạt động xuất khẩu khí đốt qua đường ống này dự kiến được bắt đầu trong năm 2020. Đường ống có công suất 30 tỷ m3/năm./
