Cứ 2 năm một lần, Nhà nước lại thực hiện xét tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân và Nhà giáo ưu tú này. Năm 2012, thực hiện theo đúng Luật Thi đua khen thưởng, việc xét tặng có những điều chỉnh so với trước nhất là liên quan tới đối tượng các nhà giáo đã nghỉ hưu. Để làm rõ vấn đề này, phóng viên TTXVN đã có cuộc trao đổi với Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Trần Quang Quý.
- Xin Thứ trưởng cho biết kết quả việc xét tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân, Nhà giáo ưu tú thời gian qua?
Thứ trưởng Trần Quang Quý: Đến nay, qua 26 năm với 11 lần xét tặng, Bộ Giáo dục Đào tạo đã đề nghị và được Chủ tịch nước phong tặng 488 Nhà giáo Nhân dân, 6166 Nhà giáo ưu tú. Đó là những nhà giáo thực sự tiêu biểu; có tài năng sư phạm xuất sắc; có công lao to lớn trong sự nghiệp giáo dục nước nhà.
Riêng trong 2 đợt xét năm 2008 và 2010, xuất phát từ điều kiện thực tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã xin ý kiến và được sự thống nhất của các bộ, ngành trung ương ban hành Thông tư số 22/2008/TT-BGDĐT hướng dẫn tiêu chuẩn, quy trình, thủ tục, hồ sơ xét tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân, Nhà giáo ưu tú, trong đó, các nhà giáo nghỉ hưu vẫn thuộc diện được xét danh hiệu.
Đó là những nhà giáo lão thành trên 70 tuổi có công lao to lớn, tiêu biểu được xã hội tôn vinh; được giáo giới trong ngành tín nhiệm được đề nghị xét đặc cách (đặc cách vì quá trình công tác và thời gian công tác trong giai đoạn chống Mỹ cứu nước có thể bị thất lạc hồ sơ, không đủ các thủ tục hành chính chứng minh thời gian công tác trong ngành,… song được địa phương tôn vinh; được giáo giới trong ngành tín nhiệm qua đủ quy trình 4 bước của Hội đồng; đủ số phiếu của Hội đồng xét tặng các cấp).
Quy định về việc xét tặng trên từ năm 2008 được phổ biến rộng rãi đến các nhà giáo nghỉ hưu nhưng không tiếp tục tham gia công tác và các nhà giáo diện xét đặc cách nên hầu hết nhà giáo diện này đã làm hồ sơ đề nghị xét tặng trong hai đợt xét 10 và 11. Qua 2 lần xét tặng năm 2008 (lần thứ 10) và năm 2010 (lần thứ 11) đã có 466 nhà giáo diện nghỉ hưu được Chủ tịch nước phong tặng với 166 Nhà giáo Nhân dân, 300 Nhà giáo ưu tú (có 312 nhà giáo diện đặc cách trong đó: 114 Nhà giáo Nhân dân, 198 Nhà giáo ưu tú).
- Năm 2012, quy trình và thủ tục xét tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân, Nhà giáo ưu tú có gì khác biệt, thưa Thứ trưởng?
Thứ trưởng Trần Quang Quý: Ngày 15/4/2010, Chính phủ ban hành Nghị định số 42/2010/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Thi đua, Khen thưởng năm 2003 và Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Thi đua, Khen thưởng năm 2005; thay thế Nghị định số 121/2005/NĐ-CP của Chính phủ. Luật Thi đua, Khen thưởng tại Khoản 1 Điều 62 quy định "Đối tượng được xét tặng danh hiệu "Nhà giáo Nhân dân," "Nhà giáo Ưu tú" là những nhà giáo trong các nhà trường, các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và cán bộ quản lý giáo dục."
Vì vậy, về đối tượng Bộ Giáo dục và Đào tạo không thể quy định trái với Luật Thi đua, Khen thưởng, nên các nhà giáo đã nghỉ hưu không tiếp tục tham gia công tác tại các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân không thể đưa vào diện xét tặng. Chuẩn bị cho kỳ xét tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân-Nhà giáo ưu tú lần thứ 12 (năm 2012), Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Thông tư số 07/2012/TT-BGDĐT hướng dẫn tiêu chuẩn, quy trình, thủ tục, hồ sơ xét tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân, Nhà giáo Ưu tú.
Tại mục C Điều 1 của Thông tư có quy định: Nhà giáo của các trường công lập đã nghỉ hưu vẫn tiếp tục tham gia công tác giảng dạy, quản lý (cán bộ, giáo viên, giảng viên cơ hữu) tại các cơ sở giáo dục ngoài công lập là đối tượng xét tặng.
Theo đó, chỉ các nhà giáo công tác ở các cơ sở giáo dục đại học đã nghỉ hưu nhưng vấn tiếp tục giảng dạy, nghiên cứu khoa học, hướng dẫn nghiên cứu sinh và học viên cao học theo hợp động làm việc với nhà trường công lập nơi nhà giáo công tác trước khi nghỉ hưu, thực hiện nhiệm vụ công tác đúng như giảng viên của nhà trường được đưa vào đối tượng xét tặng, hồ sơ đăng ký xét tặng tại nhà trường đang công tác.
- Việc xét tặng danh hiệu tiến hành 2 năm/lần. Vậy những nhà giáo nghỉ hưu trong khoảng thời gian giữa 2 lần xét tặng có được tính đến không, thưa Thứ trưởng?
Thứ trưởng Trần Quang Quý: Được sự nhất trí của Ban Thi đua-Khen thưởng Trung ương thuộc Bộ Nội vụ, ngày 29 tháng 3 năm 2012 Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành văn bản số 1804/BGDĐT-VP gửi các cơ sở giáo dục bổ sung đối tượng các nhà giáo nhận quyết định nghỉ hưu trong khoảng thời gian từ 5/4/2010 đến 05/5/2012 đưa vào diện xét tặng lần thứ 12 và hồ sơ của các nhà giáo này đăng ký xét tặng tại đơn vị khi nhà giáo nhận quyết định nghỉ hưu./.
- Xin Thứ trưởng cho biết kết quả việc xét tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân, Nhà giáo ưu tú thời gian qua?
Thứ trưởng Trần Quang Quý: Đến nay, qua 26 năm với 11 lần xét tặng, Bộ Giáo dục Đào tạo đã đề nghị và được Chủ tịch nước phong tặng 488 Nhà giáo Nhân dân, 6166 Nhà giáo ưu tú. Đó là những nhà giáo thực sự tiêu biểu; có tài năng sư phạm xuất sắc; có công lao to lớn trong sự nghiệp giáo dục nước nhà.
Riêng trong 2 đợt xét năm 2008 và 2010, xuất phát từ điều kiện thực tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã xin ý kiến và được sự thống nhất của các bộ, ngành trung ương ban hành Thông tư số 22/2008/TT-BGDĐT hướng dẫn tiêu chuẩn, quy trình, thủ tục, hồ sơ xét tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân, Nhà giáo ưu tú, trong đó, các nhà giáo nghỉ hưu vẫn thuộc diện được xét danh hiệu.
Đó là những nhà giáo lão thành trên 70 tuổi có công lao to lớn, tiêu biểu được xã hội tôn vinh; được giáo giới trong ngành tín nhiệm được đề nghị xét đặc cách (đặc cách vì quá trình công tác và thời gian công tác trong giai đoạn chống Mỹ cứu nước có thể bị thất lạc hồ sơ, không đủ các thủ tục hành chính chứng minh thời gian công tác trong ngành,… song được địa phương tôn vinh; được giáo giới trong ngành tín nhiệm qua đủ quy trình 4 bước của Hội đồng; đủ số phiếu của Hội đồng xét tặng các cấp).
Quy định về việc xét tặng trên từ năm 2008 được phổ biến rộng rãi đến các nhà giáo nghỉ hưu nhưng không tiếp tục tham gia công tác và các nhà giáo diện xét đặc cách nên hầu hết nhà giáo diện này đã làm hồ sơ đề nghị xét tặng trong hai đợt xét 10 và 11. Qua 2 lần xét tặng năm 2008 (lần thứ 10) và năm 2010 (lần thứ 11) đã có 466 nhà giáo diện nghỉ hưu được Chủ tịch nước phong tặng với 166 Nhà giáo Nhân dân, 300 Nhà giáo ưu tú (có 312 nhà giáo diện đặc cách trong đó: 114 Nhà giáo Nhân dân, 198 Nhà giáo ưu tú).
- Năm 2012, quy trình và thủ tục xét tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân, Nhà giáo ưu tú có gì khác biệt, thưa Thứ trưởng?
Thứ trưởng Trần Quang Quý: Ngày 15/4/2010, Chính phủ ban hành Nghị định số 42/2010/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Thi đua, Khen thưởng năm 2003 và Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Thi đua, Khen thưởng năm 2005; thay thế Nghị định số 121/2005/NĐ-CP của Chính phủ. Luật Thi đua, Khen thưởng tại Khoản 1 Điều 62 quy định "Đối tượng được xét tặng danh hiệu "Nhà giáo Nhân dân," "Nhà giáo Ưu tú" là những nhà giáo trong các nhà trường, các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và cán bộ quản lý giáo dục."
Vì vậy, về đối tượng Bộ Giáo dục và Đào tạo không thể quy định trái với Luật Thi đua, Khen thưởng, nên các nhà giáo đã nghỉ hưu không tiếp tục tham gia công tác tại các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân không thể đưa vào diện xét tặng. Chuẩn bị cho kỳ xét tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân-Nhà giáo ưu tú lần thứ 12 (năm 2012), Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Thông tư số 07/2012/TT-BGDĐT hướng dẫn tiêu chuẩn, quy trình, thủ tục, hồ sơ xét tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân, Nhà giáo Ưu tú.
Tại mục C Điều 1 của Thông tư có quy định: Nhà giáo của các trường công lập đã nghỉ hưu vẫn tiếp tục tham gia công tác giảng dạy, quản lý (cán bộ, giáo viên, giảng viên cơ hữu) tại các cơ sở giáo dục ngoài công lập là đối tượng xét tặng.
Theo đó, chỉ các nhà giáo công tác ở các cơ sở giáo dục đại học đã nghỉ hưu nhưng vấn tiếp tục giảng dạy, nghiên cứu khoa học, hướng dẫn nghiên cứu sinh và học viên cao học theo hợp động làm việc với nhà trường công lập nơi nhà giáo công tác trước khi nghỉ hưu, thực hiện nhiệm vụ công tác đúng như giảng viên của nhà trường được đưa vào đối tượng xét tặng, hồ sơ đăng ký xét tặng tại nhà trường đang công tác.
- Việc xét tặng danh hiệu tiến hành 2 năm/lần. Vậy những nhà giáo nghỉ hưu trong khoảng thời gian giữa 2 lần xét tặng có được tính đến không, thưa Thứ trưởng?
Thứ trưởng Trần Quang Quý: Được sự nhất trí của Ban Thi đua-Khen thưởng Trung ương thuộc Bộ Nội vụ, ngày 29 tháng 3 năm 2012 Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành văn bản số 1804/BGDĐT-VP gửi các cơ sở giáo dục bổ sung đối tượng các nhà giáo nhận quyết định nghỉ hưu trong khoảng thời gian từ 5/4/2010 đến 05/5/2012 đưa vào diện xét tặng lần thứ 12 và hồ sơ của các nhà giáo này đăng ký xét tặng tại đơn vị khi nhà giáo nhận quyết định nghỉ hưu./.
Huy Bình (TTXVN)
