Sáng 21/12, Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính cùng đoàn công tác đã có buổi làm việc và kiểm tra tại tỉnh Ninh Bình nhằm rà soát, đánh giá thực tiễn việc lập Đồ án Quy hoạch bảo quản, tu bổ và phục hồi Danh lam thắng cảnh quốc gia đặc biệt Tràng An-Tam Cốc-Bích Động đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính cùng đoàn công tác đã trực tiếp khảo sát các điểm: Bến thuyền Tràng An, khu vực Núi chùa Bái Đính, Cố đô Hoa Lư và khu danh thắng Tam Cốc-Bích Động. Đây là những địa điểm cốt lõi nằm trong phạm vi lập quy hoạch.
Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính ghi nhận sự nỗ lực của tỉnh Ninh Bình; Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cùng các bộ, ngành liên quan trong quá trình thẩm định, hoàn thiện hồ sơ quy hoạch bảo quản, tu bổ và phục hồi các giá trị di sản trên địa bàn tỉnh; đồng thời giao tỉnh Ninh Bình phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành Trung ương sớm hoàn thiện hồ sơ quy hoạch theo đúng quy định, bảo đảm đầy đủ căn cứ pháp lý, khoa học và thực tiễn để báo cáo, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trong thời gian sớm nhất.
Phó Thủ tướng yêu cầu việc xây dựng hồ sơ phải đặc biệt chú trọng cơ sở khoa học và cơ sở thực tiễn, làm rõ các giá trị nổi bật của di sản, bảo đảm tính chặt chẽ, nhất quán nhằm bảo vệ lâu dài các giá trị văn hóa, lịch sử và cảnh quan tự nhiên; đảm bảo nguyên tắc giữ nguyên hiện trạng, tuyệt đối không chuyển đổi mục đích sử dụng đất trồng lúa và đất nông nghiệp lâu năm sang đất ở, mục tiêu là giữ gìn cấu trúc cảnh quan tự nhiên vốn có của di sản; công tác bảo tồn phải được thực hiện nghiêm túc, không để xảy ra mai một, thiếu sót bất kỳ yếu tố nào của di sản.
Quy hoạch bảo quản, tu bổ và phục hồi Danh lam thắng cảnh quốc gia đặc biệt Tràng An-Tam Cốc-Bích Động đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được xác định là một bước chuyển tư duy hướng tới “Mô hình di sản sống,” nơi bảo tồn gắn liền giáo dục, du lịch, nghiên cứu và sinh kế bền vững. Mục tiêu đặt ra là đưa Tràng An trở thành trung tâm du lịch di sản hàng đầu Việt Nam, điểm đến quốc tế và là động lực tăng trưởng xanh của tỉnh Ninh Bình.
Chiến lược quy hoạch bảo tồn và phát huy hướng tới: phụng dưỡng thiên nhiên, phục dựng cảnh quan, phục sinh văn hóa, phục hồi di tích và phát triển bền vững.
Đối với vấn đề dân sinh trong vùng lõi, quy hoạch đề xuất phương án giữ nguyên hiện trạng các khu dân cư tập trung, đồng thời cho phép người dân chuyển đổi một phần diện tích đất vườn, ao thành đất ở để giải quyết nhu cầu thiết yếu.
Tuy nhiên, để bảo vệ tính toàn vẹn của di sản, quy hoạch sẽ kiểm soát chặt chẽ thông qua các chỉ tiêu về mật độ, chiều cao và kiểu dáng kiến trúc, kiên quyết hạn chế quá trình đô thị hóa tự phát.
Về sinh kế và hoạt động kinh tế, quy hoạch định hướng phát triển du lịch bền vững thông qua việc kiểm soát tải trọng khách và loại hình lưu trú.
Trong vùng lõi di sản, chỉ có loại hình homestay quy mô vừa và nhỏ được phép hoạt động, đảm bảo sự hài hòa với cảnh quan và giảm thiểu tác động môi trường. Đây là bước đi cần thiết để khắc phục tình trạng ô nhiễm cục bộ hay ùn tắc giao thông đường thủy từng xảy ra.
Đồ án cũng nêu rõ lộ trình hoàn thiện hệ thống hạ tầng kỹ thuật và không gian văn hóa. Bên cạnh việc tiếp tục bảo tồn các giá trị địa chất, địa mạo để lập hồ sơ hướng tới Công viên địa chất toàn cầu, tỉnh Ninh Bình định hướng phục hồi hệ sinh thái rừng đặc dụng và hệ thống thủy văn tự nhiên, liên kết dòng chảy sông Sào Khê-Hoàng Long-Đáy.
Hệ thống giao thông được quy hoạch bài bản với các bãi đỗ xe tập trung và phát triển giao thông công cộng nhằm giảm áp lực phương tiện cá nhân vào vùng lõi. Đồng thời, danh mục 14 di tích quốc gia và 29 di tích cấp tỉnh đã được đề xuất tu bổ, nâng hạng, khẳng định cam kết mạnh mẽ trong việc bảo tồn các giá trị lịch sử-văn hóa song hành cùng phát triển kinh tế-xã hội.
Hiện nay, Đồ án Quy hoạch bảo quản, tu bổ và phục hồi Danh lam thắng cảnh quốc gia đặc biệt Tràng An-Tam Cốc-Bích Động đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thẩm định và đang trong quá trình trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt.
Dịp này, Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính cùng đoàn công tác đến thăm, chúc mừng Giáng sinh tại Nhà thờ giáo xứ Ninh Bình, phường Hoa Lư và Tòa Giám mục Bùi Chu, xã Xuân Trường./.
Tràng An hướng tới hình mẫu toàn cầu về phát triển bền vững từ di sản
“Văn kiện Tràng An” được thông qua là cam kết thống nhất, tạo khuôn khổ hành động lâu dài cho tương lai của Tràng An cũng như các di sản thế giới tại Việt Nam và quốc tế.
