Tại tỉnh Quảng Bình, 35 hộ dân với hơn 100 nhân khẩu ở các bản Bãi Dinh, K-Vi, Ba Loóc, K-Định, xã Dân Hóa, huyện miền núi Minh Hóa luôn sống trong phấp phỏng, lo sợ nguy cơ sạt lở, lũ ống, lũ quét đe dọa mỗi khi mưa bão.
Từ Quốc lộ 12A, men theo con đường nhỏ khúc khuỷu với nhiều đoạn bị nước lũ đào xới sẽ lên được gần đỉnh ngọn đồi có thể bao quát toàn bộ bản Bãi Dinh.
Theo ông Cao Tiến Quê, Phó bản Bãi Dinh, 22 hộ dân sống quần tụ quanh ngọn đồi này đều nằm trong diện cảnh báo nguy cơ sạt lở cao.
Nhiều gia đình ở những nơi khác bị sạt lở đe dọa nên đến đây dựng nhà tìm chốn yên thân. Tuy nhiên, vài ba năm nay, mưa lũ trút xuống liên tục khiến ngọn đồi bị đào xới, nhiều nơi xuất hiện vết nứt lớn và dài khiến mọi người luôn lo lắng.
Trong ngôi nhà gỗ tuyềnh toàng của gia đình, chị Đinh Thị Hải chia sẻ trước đây, gia đình chị ở gần Cửa khẩu Quốc tế Cha Lo nhưng do sạt lở đe dọa nên năm 2018 chuyển về đây dựng nhà để an cư.
Các năm trước không sao, gần đây, mưa lũ lớn liên tục xảy ra khiến cho phần đồi phía trước mặt nhà xuất hiện vết nứt dài như báo hiệu nguy cơ sạt lở có thể diễn ra bất kỳ lúc nào.
Không những vậy, ngay giữa nền ngôi nhà xuất hiện những vệt nứt kéo dài mà theo nhiều người đó có thể là dấu hiệu của sự không ổn định về mặt địa chất.
[Mưa lớn, lũ quét, sạt lở đất gây nhiều thiệt hại tại nhiều địa phương]
Ông Hồ Quang Ba, Phó Chủ tịch xã Dân Hóa cho biết đợt mưa lũ diễn ra ngày 25-26/9 đã làm ngập một số tuyến đường, nhà dân, chuồng trại chăn nuôi, hoa màu và gây hư hỏng đường giao thông.
Một số tuyến đường của xã bị nước ngập gây cô lập. Các bản Ba Loóc, Cha Lo xuất hiện tình trạng sạt lở nhẹ.
Đáng quan tâm và luôn thường trực nỗi lo của chính quyền, người dân ở xã Dân Hóa là nguy cơ sạt lở, lũ ống, lũ quét đe dọa 35 hộ bản Bãi Dinh, K-Định, Ba Loóc, K-Vi… mỗi khi mưa lũ.
Chính quyền xã luôn thường trực kiểm tra để theo dõi nguy cơ sạt lở, lũ ống, lũ quét ở các bản có nguy cơ cao, sẵn sàng di dời người dân đến nơi an toàn.
Tuy vậy, đó chỉ là phương án tạm thời. Về lâu dài để giúp người dân an cư, huyện Minh Hóa và tỉnh Quảng Bình cần nghiên cứu, có phương án khả thi chống sạt lở hoặc giúp người dân tái định cư ở những vùng an toàn, ít nguy cơ hơn.
Xã Dân Hóa đã từng xảy ra nhiều vụ sạt lở núi đe dọa tính mạng, tài sản của người dân và các cơ quan nhà nước đóng trên địa bàn. Điển hình nhất là tháng 10/2022, sạt lở, sụt lún lớn đe dọa an toàn của hàng chục gia đình ở bản Cha Lo và Đồn Biên phòng Cửa Khẩu Quốc tế Cha Lo.
Đến nay, Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Cha Lo đã được đầu tư xây dựng mới ở vị trí an toàn. 34 hộ dân ở bản Cha Lo (cũ) đã được đưa đến khu tái định cư mới vào cuối năm 2021.
Khu tái định cư mới được xây dựng trên diện tích 5ha với nguồn vốn đầu tư hàng tỷ đồng do Ngân hàng Phát triển châu Á tài trợ có nguồn vốn đối ứng của huyện miền núi Minh Hóa./.