Dự thảo Luật Viễn thông (sửa đổi) tập trung quy định các vấn đề mới để thúc đẩy phát triển viễn thông. (Ảnh minh hoạ: PV/Vietnam+) Sáng nay 2/6, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình về dự án Luật Viễn thông (sửa đổi).
Có cơ chế quản lý với mô mình viễn thông mới
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết sau hơn 12 năm áp dụng, Luật Viễn thông đã bộc lộ những hạn chế, bất cập, không phù hợp với bối cảnh mới có nhiều thay đổi, đặt ra yêu cầu cần phải sửa đổi toàn diện luật để xây dựng hành lang pháp lý phù hợp với yêu cầu mới và khắc phục các vướng mắc trong công tác thực thi, quản lý nhà nước thời gian qua.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, việc xây dựng luật nhằm thể chế hóa đầy đủ, đúng chủ trương của Đảng về phát triển kinh tế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước trong hoạt động viễn thông, phát triển hạ tầng viễn thông và các hạ tầng khác tạo nền tảng cho phát triển kinh tế số, xã hội số.
Luật Viễn thông sửa đổi đã bổ sung quy định đối với các nội dung mới, phù hợp với xu thế phát triển viễn thông, xu thế hội tụ, hình thành hạ tầng số, hạ tầng của nền kinh tế số.
Về nội dung cụ thể, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho biết dự thảo luật gồm 10 chương, 74 điều. Theo đó, dự thảo luật quy định hình thức cấp phép và các điều kiện cấp phép theo hướng: Đơn giản hóa thủ tục, khuyến khích gia nhập thị trường đối với một số dịch vụ viễn thông không có hạ tầng mạng; quy định điều kiện cấp phép chặt chẽ đối với các trường hợp cung cấp dịch vụ có hạ tầng mạng, sử dụng tài nguyên viễn thông và mạng vệ tinh để bảo đảm an toàn, an ninh.
Dự thảo cũng tập trung quy định các vấn đề mới để thúc đẩy phát triển viễn thông như: Xác định hạ tầng trung tâm dữ liệu, điện toán đám mây là một phần quan trọng của hạ tầng số; điều chỉnh hoạt động cung cấp dịch vụ viễn thông qua vệ tinh theo nguyên tắc quản lý chặt, đảm bảo an ninh, chủ quyền quốc gia, phù hợp với cam kết quốc tế; điều chỉnh hoạt động bán buôn trong viễn thông để đảm bảo thúc đẩy thị trường viễn thông cạnh tranh lành mạnh, bền vững.
Đặc biệt, dự thảo cũng bổ sung quy định quản lý dịch vụ viễn thông cơ bản trên Internet (dịch vụ OTT viễn thông) theo nguyên tắc tạo thuận lợi cho phát triển nhưng có quản lý để bảo đảm quyền lợi của người sử dụng, an toàn, an ninh.
“Đối với các nội dung mới có thể phát sinh trong tương lai như Internet thế hệ mới, mô hình hoạt động viễn thông mới, dự thảo luật bổ sung quy định giao thẩm quyền cho Chính phủ ban hành các quy định điều chỉnh mới theo nguyên tắc phù hợp với quy định chung đã có của luật,” Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết.
Ngoài ra, dự thảo Luật kế thừa các quy định của Luật hiện hành về việc duy trì quỹ Dịch vụ viễn thông công ích Việt Nam theo hướng xác định rõ mục tiêu hỗ trợ của quỹ, các quy định về đóng góp và giải ngân thực hiện theo nguyên tắc thu và chi tương ứng, chưa có nhiệm vụ chi thì không thu để tránh tồn dư quỹ.
Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng trình bày Tờ trình về dự án Luật Viễn thông (sửa đổi). (Ảnh: Phạm Kiên/TTXVN) Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, trên cơ sở rà soát các nội dung sửa đổi, bổ sung, dự thảo luật quy định hiệu lực thi hành riêng đối với quy định quản lý các dịch vụ mới và quy định chuyển tiếp đối với các giấy phép đã được cấp theo Luật Viễn thông 2009.
Quy định đảm bảo tính linh hoạt trong thực tế
Báo cáo thẩm tra dự án Luật Viễn thông sửa đổi chỉ ra rằng việc dự thảo luật bổ sung các nội dung quản lý trung tâm dữ liệu, dịch vụ điện toán đám mây và quản lý dịch vụ viễn thông cơ bản trên Internet vào đối tượng điều chỉnh và quản lý như dịch vụ viễn thông có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của các loại hình dịch vụ mới này.
Dịch vụ OTT viễn thông được cung cấp dựa trên kết nối Internet đồng thời có những khác biệt với dịch vụ viễn thông (không có cơ sở hạ tầng, băng tần, cung cấp dịch vụ đa dạng, phong phú…). Việc áp dụng các nghĩa vụ của nhà cung cấp dịch vụ viễn thông đối với các loại hình dịch vụ này có thể sẽ làm tăng chi phí, ảnh hưởng đến những lợi ích mà dịch vụ đó có thể mang lại đối với nền kinh tế và tác động tiêu cực đến thu hút đầu tư nước ngoài vào việc phát triển các trung tâm dữ liệu hay cung cấp dịch vụ điện toán đám mây tại Việt Nam.
Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy cho biết Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm lập pháp của các nước trên thế giới, nhất là các nước trong khu vực, phân tích, làm rõ hơn, thuyết phục hơn về việc mở rộng phạm vi điều chỉnh của dự án luật.
Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cũng lưu ý cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu chỉnh lý các quy định nêu trên để bảo đảm chặt chẽ, khả thi; cân nhắc, chỉ nên luật hóa những nội dung đã được thống nhất, đánh giá tác động kỹ lưỡng; đối với những nội dung còn ý kiến khác nhau chỉ nên quy định mang tính nguyên tắc và sẽ được cụ thể hóa tại văn bản hướng dẫn để bảo đảm tính linh hoạt trên thực tế.
Về Quỹ Dịch vụ viễn thông công ích, Quỹ trong thời gian qua đã thực hiện chính sách của Nhà nước hỗ trợ cung cấp dịch vụ viễn thông công ích ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, các khu vực kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn; nhằm giảm bớt sự chênh lệch về khoảng cách số giữa các vùng miền. Đa số ý kiến Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường thấy rằng nên tiếp tục duy trì Quỹ theo như đề nghị của Chính phủ. Tuy nhiên, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cho rằng cần cân nhắc để để bảo đảm tính minh bạch, rõ ràng, cụ thể và tăng tính hiệu quả trong hoạt động của quỹ.
Về việc sử dụng chung hạ tầng kỹ thuật, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cho biết đây là một chính sách đang được Nhà nước khuyến khích nhằm tránh việc các đơn vị thi công rải rác, không đồng bộ, ảnh hưởng đến quy hoạch, cảnh quan không gian. Tuy nhiên, qua nghiên cứu, khảo sát cho thấy việc kết nối và chia sẻ cơ sở hạ tầng viễn thông đang gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc từ khâu quy hoạch cho đến tổ chức thực hiện (nhất là vấn đề đơn giá cho thuê hạ tầng kỹ thuật sử dụng chung). Do đó, một số ý kiến đề nghị nên giao cơ quan quản lý Nhà nước chuyên ngành ở địa phương là chủ đầu tư các công trình viễn thông và quản lý đơn giá cho thuê hạ tầng kỹ thuật viễn thông thụ động dùng chung.
Đối với đấu giá quyền sử dụng kho số viễn thông, tài nguyên Internet, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường đề nghị chỉ nên quy định những vấn đề mang tính nguyên tắc, những vấn đề cụ thể có thể dẫn chiếu đến quy định của Luật Đấu giá tài sản hoặc giao Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông quy định chi tiết để bảo đảm tính linh hoạt, tạo điều kiện thuận lợi để tổ chức thực hiện phù hợp với thực tiễn.
Dự thảo luật quy định công trình viễn thông được lắp đặt trên đất công, trụ sở công, công trình công, địa điểm công và các tài sản công khác; ưu tiên sử dụng không gian, mặt đất, lòng đất, đáy sông, đáy biển. Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường đề nghị rà soát các luật liên quan (như Luật Đất đai, Luật Quản lý sử dụng tài sản công) để thống nhất các quy định, khái niệm liên quan như đất công, trụ sở công, công trình công, địa điểm công./.
