Tân Tổng thống Mỹ Donald Trump (Nguồn: Independent) Tân Tổng thống Mỹ Donald Trump đang hút hết hỏa lực từ cả phe Cộng hòa lẫn phe Dân chủ sau khi bày tỏ thái độ thân tình với Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Theo AFP, trong một trích đoạn cuộc trả lời phỏng vấn trên kênh Fox News được phát sóng ngày 5/2, ông Trump nói: “Tôi kính trọng ông ấy (Putin). Vâng, tôi kính trọng nhiều người song điều đó không có nghĩa là tôi sẽ thân thiết với họ.”
Khi bị dồn hỏi về các cáo buộc nhắm vào Nga, ông Trump trả lời: “Anh nghĩ nước chúng ta vô tội à? Cũng nên xem những gì chúng ta đã làm. Chúng ta đã mắc nhiều sai lầm.”
Các đồng sự của ông Trump trong đảng Cộng hòa, gồm Chủ tịch Thượng viện Mitch McConnell, đã nhanh chóng lên tiếng chỉ trích các phát biểu của tân Tổng thống. Ông McConnell nói trên kênh CNN: “Tôi không nghĩ lại có sự giống nhau nào trong cách hành xử của người Nga với cách hành xử của Mỹ.”
Ông Michael McFaul, cựu Đại sứ tại Nga và cố vấn cho cựu Tổng thống Barack Obama, cũng lên tiếng chỉ trích những phát biểu của ông Trump là “gây phẫn nộ”. Ông viết trên Twitter: “Sự tương đồng về mặt đạo đức mà ông Trump cứ tiếp tục tô vẽ giữa Mỹ và Nga đang gây phẫn nộ (và không hề đúng)”.
Các thành viên chủ chốt của phe Cộng hòa đã nhiều lần kêu gọi ông Trump nên giữ thái độ cách biệt với ông Putin, song không mấy hiệu quả. Suốt thời kỳ tranh cử, ông Trump đã từ chối chỉ trích nhà lãnh đạo Nga, và nói rằng mối quan hệ tốt đẹp hơn với Kremlin sẽ phù hợp với lợi ích của Mỹ.
Tân Tổng thống tán thành việc phối hợp với Nga chống lại nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) ở Syria. Ông Trump nói trên kênh Fox News: “Nếu Nga giúp chúng ta trong cuộc chiến chống IS, hiện là cuộc chiến chủ yếu, và chống chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo trên khắp thế giới, cũng là cuộc chiến lớn, thì thật tốt.”
Tháng 12/2016, các cơ quan tình báo Mỹ công khai quan điểm của mình rằng Nga đã tiến hành một chiến dịch tin tặc nhằm tác động vào cuộc bầu cử Mỹ theo hướng có lợi cho ông Trump.
Những chỉ trích liên tục của ông Trump nhằm vào Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương NATO – chỉ càng làm tăng thêm nghi ngờ rằng ông Trump sẵn sàng đứng về phe với Nga đối phó với các đồng minh ở châu Âu. Ngày càng có nhiều quan ngại trên khắp châu Âu rằng khu vực này có thể bị chia rẽ thành phe thù địch Nga và phe thù địch Mỹ.
AFP cho biết, quan điểm của ông Trump về Ukraine cũng khiến nhiều người ngạc nhiên. Sau cuộc điện đàm của ông với Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko ngày 4/2, Nhà Trắng cho biết hai bên đã đề cập tới “cuộc xung đột kéo dài với Nga.”
Cựu cố vấn an ninh quốc gia Susan Rice đã công khai chỉ trích ông Trump "làm sai lệch tình hình."
Phó Tổng thống Mike Pence đã cố gắng giải thích cách tiếp cận của chính phủ mới đối với cuộc xung đột ở Đông Ukraine, hiện đang bùng phát sau cuộc điện đàm giữa ông Trump và ông Putin hồi tuần trước. Ông Pence nói trong chương trình “Tuần này” của kênh ABC: “Chúng tôi đang theo dõi, và rất lo ngại trước sự gia tăng thù địch trong tuần qua ở Đông Ukraine.”
Điện Kremlin cho biết trong cuộc điện đàm, hai lãnh đạo đã thảo luận việc cải thiện quan hệ kinh tế, một tín hiệu cho thấy có khả năng ông Trump sẵn sàng dỡ bỏ các lệnh trừng phạt Nga.
Khi được hỏi liệu chính quyền mới có sẵn sàng nới lỏng lệnh trừng phạt mặc dù Nga đang vi phạm các thỏa thuận ngừng bắn hay không, ông Pence ngập ngừng: “Tôi nghĩ rằng đó là câu hỏi sẽ được trả lời trong các tháng tới. Và nó đơn thuần còn phụ thuộc vào nhiều thứ.”
Ông nói tiếp: “Nếu chúng tôi có cơ hội cùng phối hợp với nhau, tôi cho rằng Tổng thống đang tìm cơ hội bắt đầu lại mối quan hệ đó một lần nữa. Song đừng lầm lẫn về điều này – những quyết định như thế còn phải chờ tới lúc hành động. Và chúng sẽ phụ thuộc nhiều vào cách người Nga đáp lại trong những ngày tới”./.
