"Trọng tài là cha, là mẹ." Câu nói này luôn đúng bởi mỗi một trận đấu bóng đá chắc chắn sẽ không thể diễn ra nếu thiếu hình ảnh của một người "cầm cân nẩy mực" với những quyết định có thể làm thay đổi kết cục của cả 90 phút thi đấu. Và tất nhiên, trọng tài cũng là con người nên chuyện họ mắc sai lầm là khó có thể tránh khỏi.
Tại Vòng chung kết World Cup 2010, FIFA đã chọn lựa và đặt niềm tin vào 30 tổ trọng tài (mới đây được rút xuống còn 28). Đây đều là những vị "vua áo đen" được đánh giá là những người cầm còi tốt nhất của bóng đá thế giới hiện nay. Song khi tất cả các giới hạn chỉ là tương đối, những quyết định có phần chủ quan và cảm tính đều khó có thể tránh khỏi. Hãy thử điểm mặt những trọng tài nhiều khả năng sẽ bị "soi" nhiều nhất tại Nam Phi sắp tới.
Martin Hansson (Thụy Điển)
Tên tuổi của Hansson chỉ thực sự "nổi" sau trận play-off lượt về giữa Pháp và Ireland tại vòng loại World Cup 2010 khu vực châu Âu. Trong khi người Pháp thầm cảm ơn vị trọng tài người Thụy Điển thì người Ireland phẫn uất thầm "nguyền rủa" số phận đã quá bạc bẽo với mình. Quyết định "làm ngơ" với pha dùng tay chơi bóng lộ liệu trong vòng cấm của Thierry Henry đã dẫn đến pha ghi bàn của Gallas sau đó đã giúp Pháp vượt qua Ireland để giành vé tới Nam Phi.
Quay ngược lại với thời gian trước đó, Hansson cũng chính là người đã điều khiển trận đấu giữa Porto và Arsenal tại lượt đi vòng 1/8 Champions League. Khi trận đấu đang là 1-1, Hansson đã cho phép các cầu thủ Porto được thực hiện một quả đá phạt nhanh trong khi phía Arsenal còn chưa kịp có phản ứng và Porto có chiến thắng 2-1. Sau pha làm bàn được lợi từ trọng tài này, nhiều cổ động viên của Arsenal vẫn còn cảm thấy chưa hết "cay cú."
Trong trận chung kết FIFA Confederations Cup 2009 giữa Brazil và Mỹ, cũng chính Hansson là người đã điều khiển trận đấu này. Bên cạnh việc đã có những quyết định tương đối chính xác, Hansson vẫn mắc một sai lầm khá cơ bản khi ông quyết định không công nhận pha ghi bàn của Kaka dù cho cú dứt điểm bằng đầu của tiền vệ Brazil đã đưa bóng đi qua vạch vôi.
Jorge Larrionda (Uruguay)
Dù là một trọng tài đạt đẳng cấp quốc tế nhưng "vua áo đen" người Uruguay không được lựa chọn tại vòng chung kết World Cup 2002. Đến World Cup 2006, Larrionda được phân điều khiển trận đấu giữa Italy và Mỹ tại vòng bảng.
"Vua áo đen" người Uruguay đã để lại một dấu ấn đáng nhớ khi rút ta tới 3 chiếc thẻ đỏ để truất quyền thi đấu của các cầu thủ với hai của Mỹ (Paolo Mastroeni và Eddie Pope) và một thuộc về Italy (De Rossi). Tại trận bán kết FIFA Confederations Cup 2009 giữa Mỹ và Tây Ban Nha, cũng chính Larrionda là người đã truất quyền thi đấu tiền vệ trẻ Michael Bradley sau pha phạm lỗi không thực sự quá nguy hiểm với Xabi Alonso. Nếu như Bradley không bị truất quyền thi đấu và chơi ở trận chung kết, có thể Mỹ đã không thất bại trước Brazil.
Howard Webb (Anh)
Howard Webb, vị "vua áo đen" người Anh đã khá nổi danh khi thường xuyên cầm còi ở các trận đấu tại Premier League, một trong những giải đấu hấp dẫn nhất hành tinh. Cũng chính ông là người đã điều khiển khá thành công trong trận chung kết Champions League 2009/2010 giữa Bayern Munich và Inter Milan hôm 22/5 vừa qua. Nhưng trước đó, những sai lầm của Webb cũng nhiều lần khiến cho các câu lạc bộ phải khốn đốn.
Năm ngoái, chính ông Howard Webb là người đã phải công khai xin lỗi các cầu thủ Birmingham sau khi không công nhận một quả 11m rõ ràng của The Blue trong trận đấu với Wolves thuộc khuôn khổ FA Cup. Quyết định này đã giúp Wolves có chiến thắng và đi tiếp vào vòng trong. Cũng trong năm 2009, Webb đã cho Manchester United hưởng quả phạt đền gây tranh cãi trong trận đấu với Tottenham bất chấp việc tthủ thành Gomes chưa hề phạm lỗi với Michael Carrick. Manchester United thắng 2-0 chung cuộc và tiến một bước dài đến ngôi vương ở cuối mùa giải.
Wolfgang Stark (Đức)
Nỗi ám ảnh lớn nhất của Chelsea tại Champions League luôn là trọng tài. Những ai từng theo dõi những bước đi của đội bóng thành London đều sẽ không quên được những quyết định "bất bình thường" của trọng tài người Áo, Tom Henning Ovrebo trong trận bán kết lượt về Champions League mùa giải 2008/2009 với Barcelona.
Mùa giải năm nay, đội quân của huấn luyện viên Carlo Ancelotti cũng bị trọng tài người Đức, Stark từ chối những quả 11m sau khi Drogba và Ivanovic đã hai lần bị kéo ngã trong vòng cấm. Ngược dòng thời gian, năm 2007 tại giải vô địch thế giới U20 tổ chức tại Canada, "vua áo đen" người Đức đã sử dụng tới 11 chiếc thẻ với 9 giành cho Chile (gồm cả 2 thẻ đỏ) và 2 thuộc về Argentina. Cho đến hiện tại, đây vẫn là một kỷ lục về số thẻ phạt trong một trận đấu thuộc các giải bóng đá trẻ.
Eddy Maillet (Seychelles)
Nhờ có Eddy Maillet, quốc gia Seychelles có dân số 90.000 người thuộc châu Phi đã được biết đến trên bản đồ bóng đá thế giới. Điều khiển các trận đấu tương đối tốt và có những quyết định khá công tâm, Maillet được đánh giá khá cao trong số các trọng tài đạt tiêu chuẩn FIFA. Sở dĩ, "vua áo đen" 42 tuổi này bị liệt kê vào danh sách những trọng tài bị "soi" nhiều nhất là do ông đến từ một quốc gia còn quá xa lạ. Tuy nhiên, sau khi đã từng bắt khá tốt tại các kì CAN (2004, 2006, 2008) và FIFA Confederations Cup 2009, niềm tin vào khả năng của Maillet tại vòng chung kết World Cup 2010 là rất lớn./.
Tại Vòng chung kết World Cup 2010, FIFA đã chọn lựa và đặt niềm tin vào 30 tổ trọng tài (mới đây được rút xuống còn 28). Đây đều là những vị "vua áo đen" được đánh giá là những người cầm còi tốt nhất của bóng đá thế giới hiện nay. Song khi tất cả các giới hạn chỉ là tương đối, những quyết định có phần chủ quan và cảm tính đều khó có thể tránh khỏi. Hãy thử điểm mặt những trọng tài nhiều khả năng sẽ bị "soi" nhiều nhất tại Nam Phi sắp tới.
Martin Hansson (Thụy Điển)
Tên tuổi của Hansson chỉ thực sự "nổi" sau trận play-off lượt về giữa Pháp và Ireland tại vòng loại World Cup 2010 khu vực châu Âu. Trong khi người Pháp thầm cảm ơn vị trọng tài người Thụy Điển thì người Ireland phẫn uất thầm "nguyền rủa" số phận đã quá bạc bẽo với mình. Quyết định "làm ngơ" với pha dùng tay chơi bóng lộ liệu trong vòng cấm của Thierry Henry đã dẫn đến pha ghi bàn của Gallas sau đó đã giúp Pháp vượt qua Ireland để giành vé tới Nam Phi.
Quay ngược lại với thời gian trước đó, Hansson cũng chính là người đã điều khiển trận đấu giữa Porto và Arsenal tại lượt đi vòng 1/8 Champions League. Khi trận đấu đang là 1-1, Hansson đã cho phép các cầu thủ Porto được thực hiện một quả đá phạt nhanh trong khi phía Arsenal còn chưa kịp có phản ứng và Porto có chiến thắng 2-1. Sau pha làm bàn được lợi từ trọng tài này, nhiều cổ động viên của Arsenal vẫn còn cảm thấy chưa hết "cay cú."
Trong trận chung kết FIFA Confederations Cup 2009 giữa Brazil và Mỹ, cũng chính Hansson là người đã điều khiển trận đấu này. Bên cạnh việc đã có những quyết định tương đối chính xác, Hansson vẫn mắc một sai lầm khá cơ bản khi ông quyết định không công nhận pha ghi bàn của Kaka dù cho cú dứt điểm bằng đầu của tiền vệ Brazil đã đưa bóng đi qua vạch vôi.
Jorge Larrionda (Uruguay)
Dù là một trọng tài đạt đẳng cấp quốc tế nhưng "vua áo đen" người Uruguay không được lựa chọn tại vòng chung kết World Cup 2002. Đến World Cup 2006, Larrionda được phân điều khiển trận đấu giữa Italy và Mỹ tại vòng bảng.
"Vua áo đen" người Uruguay đã để lại một dấu ấn đáng nhớ khi rút ta tới 3 chiếc thẻ đỏ để truất quyền thi đấu của các cầu thủ với hai của Mỹ (Paolo Mastroeni và Eddie Pope) và một thuộc về Italy (De Rossi). Tại trận bán kết FIFA Confederations Cup 2009 giữa Mỹ và Tây Ban Nha, cũng chính Larrionda là người đã truất quyền thi đấu tiền vệ trẻ Michael Bradley sau pha phạm lỗi không thực sự quá nguy hiểm với Xabi Alonso. Nếu như Bradley không bị truất quyền thi đấu và chơi ở trận chung kết, có thể Mỹ đã không thất bại trước Brazil.
Howard Webb (Anh)
Howard Webb, vị "vua áo đen" người Anh đã khá nổi danh khi thường xuyên cầm còi ở các trận đấu tại Premier League, một trong những giải đấu hấp dẫn nhất hành tinh. Cũng chính ông là người đã điều khiển khá thành công trong trận chung kết Champions League 2009/2010 giữa Bayern Munich và Inter Milan hôm 22/5 vừa qua. Nhưng trước đó, những sai lầm của Webb cũng nhiều lần khiến cho các câu lạc bộ phải khốn đốn.
Năm ngoái, chính ông Howard Webb là người đã phải công khai xin lỗi các cầu thủ Birmingham sau khi không công nhận một quả 11m rõ ràng của The Blue trong trận đấu với Wolves thuộc khuôn khổ FA Cup. Quyết định này đã giúp Wolves có chiến thắng và đi tiếp vào vòng trong. Cũng trong năm 2009, Webb đã cho Manchester United hưởng quả phạt đền gây tranh cãi trong trận đấu với Tottenham bất chấp việc tthủ thành Gomes chưa hề phạm lỗi với Michael Carrick. Manchester United thắng 2-0 chung cuộc và tiến một bước dài đến ngôi vương ở cuối mùa giải.
Wolfgang Stark (Đức)
Nỗi ám ảnh lớn nhất của Chelsea tại Champions League luôn là trọng tài. Những ai từng theo dõi những bước đi của đội bóng thành London đều sẽ không quên được những quyết định "bất bình thường" của trọng tài người Áo, Tom Henning Ovrebo trong trận bán kết lượt về Champions League mùa giải 2008/2009 với Barcelona.
Mùa giải năm nay, đội quân của huấn luyện viên Carlo Ancelotti cũng bị trọng tài người Đức, Stark từ chối những quả 11m sau khi Drogba và Ivanovic đã hai lần bị kéo ngã trong vòng cấm. Ngược dòng thời gian, năm 2007 tại giải vô địch thế giới U20 tổ chức tại Canada, "vua áo đen" người Đức đã sử dụng tới 11 chiếc thẻ với 9 giành cho Chile (gồm cả 2 thẻ đỏ) và 2 thuộc về Argentina. Cho đến hiện tại, đây vẫn là một kỷ lục về số thẻ phạt trong một trận đấu thuộc các giải bóng đá trẻ.
Eddy Maillet (Seychelles)
Nhờ có Eddy Maillet, quốc gia Seychelles có dân số 90.000 người thuộc châu Phi đã được biết đến trên bản đồ bóng đá thế giới. Điều khiển các trận đấu tương đối tốt và có những quyết định khá công tâm, Maillet được đánh giá khá cao trong số các trọng tài đạt tiêu chuẩn FIFA. Sở dĩ, "vua áo đen" 42 tuổi này bị liệt kê vào danh sách những trọng tài bị "soi" nhiều nhất là do ông đến từ một quốc gia còn quá xa lạ. Tuy nhiên, sau khi đã từng bắt khá tốt tại các kì CAN (2004, 2006, 2008) và FIFA Confederations Cup 2009, niềm tin vào khả năng của Maillet tại vòng chung kết World Cup 2010 là rất lớn./.
(TT&VH/Vietnam+)