Liên quân Lào-Việt trong kháng chiến chống Pháp, năm 1950. (Ảnh: Tư liệu TTXVN) Từ đặc điểm về địa lý tự nhiên và xã hội, hai nước Việt Nam và Lào có mối quan hệ sinh tồn tự phát từ lâu.
Đến nửa cuối thế kỷ thứ 19, Việt Nam và Lào bị đế quốc Pháp xâm lược, đưa hai dân tộc Việt Nam-Lào vào cảnh nô lệ, bị áp bức, bóc lột nặng nề. Hoàn cảnh lịch sử đó đòi hỏi cả hai dân tộc Việt-Lào phải liên kết chặt chẽ, đồng tâm hiệp lực đánh đuổi kẻ thù chung.
Quá trình tồn tại và phát triển của hai nước đã xác minh cho quy luật này, nhất là đầu thế kỷ 20 khi lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đưa ánh sáng Chủ nghĩa Marx-Lenin vào sự nghiệp giải phóng các dân tộc đang bị làm nô lệ cho chủ nghĩa tư bản-đế quốc.
Nhân kỷ niệm 70 năm Ngày truyền thống Quân tình nguyện và Chuyên gia Việt Nam tại Lào (30/10/1949-30/10/2019), TTXVN trân trọng giới thiệu bài viết: “Nâng quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện Việt Nam-Lào lên tầm cao mới” của Thiếu tướng Huỳnh Đắc Hương, Chủ tịch Hội truyền thống Quân tình nguyện và Chuyên gia quân sự Việt Nam giúp Lào, nguyên Chính ủy Quân tình nguyện, nguyên Trưởng đoàn chuyên gia quân sự Việt Nam giúp Lào.
Trải qua 70 năm, tình hữu nghị và mối quan hệ đặc biệt Việt Nam-Lào đã được thực tiễn lịch sử xác minh, được lãnh tụ của hai dân tộc trực tiếp xây dựng nền tảng cùng các thế hệ lãnh đạo và nhân dân hai nước vượt qua bao biến cố lịch sử, dày công vun đắp, vượt qua bao chông gai gian khổ, thăng trầm để trở thành quan hệ mẫu mực thủy chung hiếm có.
Ngay từ những ngày đầu kháng chiến giải phóng dân tộc, Bác Hồ kính yêu luôn xác định việc gìn giữ, củng cố quan hệ đoàn kết chiến đấu của hai dân tộc Việt-Lào là nhiệm vụ sống còn của hai dân tộc. Từ đấy, vận mệnh của hai nước mãi mãi khắc sâu trong tâm trí của hàng triệu người Lào, người Việt, hai dân tộc càng gắn bó khăng khít với nhau hơn. Nhân dân hai nước trở thành người bạn chiến đấu, chia ngọt sẻ bùi, cùng chung một chiến hào, sống chết có nhau, đồng cam cộng khổ, trở thành anh em thân thiết, đồng chí ruột rà.
[Triển lãm 70 năm quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam tại Lào]
Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân và đế quốc để giải phóng dân tộc của mỗi nước, sự phối hợp giúp đỡ vô tư, chí tình chí nghĩa, sẵn sàng hy sinh của hai dân tộc Việt-Lào là nhân tố quan trọng làm nên thắng lợi của cách mạng mỗi nước.
Đã có biết bao tấm gương chiến đấu, hy sinh của hàng triệu người hai dân tộc Lào và Việt Nam vì độc lập, tự do của mỗi nước, vì tình hữu nghị, đoàn kết chiến đấu Việt-Lào.
Quan hệ Việt-Lào thực sự đặc biệt, thực sự anh em, thực sự máu thịt, “bát cơm sẻ nửa, hạt muối cắn đôi” giữa các thế hệ quân tình nguyện Việt Nam với những người con ưu tú của nhân dân các bộ tộc Lào phối hợp chặt chẽ, được tôi luyện, trải nghiệm trong chiến đấu, sẵn sàng hy sinh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, đã trở thành biểu tượng sáng ngời của tình hữu nghị có một không hại của thời đại.
Tấm gương cao đẹp và sự hy sinh xương máu vô cùng to lớn đó trở thành sức mạnh vô song, nguồn động lực lớn lao góp phần đưa cuộc cách mạng hai nước đi từ thắng lợi này đến thắng lợn khác, vượt qua mọi nguy cơ ngàn cân treo sợi tóc, tiến tới giành thắng lợi hoàn toàn vào năm 1975. Từ chặng đường đã qua, hai nước Việt Nam-Lào có thể tự hào và vững bước trong thời kỳ đổi mới và hội nhập, xây dựng đất nước ngày càng đàng hoàng hơn, to đẹp hơn.
Sau thắng lợi năm 1975, hòa bình được lập lại trên đất nước Việt Nam và nước Lào. Quan hệ hai nước bước sang kỷ nguyên mới, kỷ nguyên hòa bình, độc lập và chung tay xây dựng chủ nghĩa xã hội. Hai Chính phủ Việt Nam-Lào nhất trí ký kết Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác ngày 18/7/1977. Điều này một lần nữa khẳng định tình đoàn kết đặc biệt trước sau như một, ủng hộ giúp đỡ lẫn nhau bảo vệ độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, tăng cường phối hợp hoạt động đối ngoại nhằm nâng cao vị thế của mỗi nước khu vực và trên trường quốc tế. Đây cũng là cơ sở pháp lý vững chắc cho việc tăng trưởng, mở rộng quan hệ đặc biệt Việt-Lào trong thời kỳ mới, tạo động lực to lớn để hai nước cùng phát triển, trong việc giao lưu giữa các tổ chức, các tầng lớp nhân dân và quan hệ quốc tế ngày càng phong phú.
Các cựu chiến binh Việt-Lào vui mừng gặp lại nhau trong buổi gặp gỡ, giao lưu hữu nghị Việt Nam-Lào với sự tham dự của các đại biểu là cựu chuyên gia quân tình nguyện Việt Nam tại Lào và đoàn đại biểu Lào, tối 3/9/2010, tại Hà Nội. (Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN) Vượt qua muôn vàn khó khăn do chiến tranh để lại, bất chấp sự bao vây kinh tế, sự cấm vận, cùng chống phá quyết liệt của các thế lực thù địch, nhân dân hai nước luôn dành cho nhau sự ủng hộ, giúp đỡ to lớn về mọi mặt trong những ngày đầu giành được chính quyền. Mối quan hệ sâu sắc, thủy chung, trong sáng đó đã hun đúc ý chí, quyết tâm của chúng ta, tạo thành nền tảng vững chắc đi trên chặng đường mới. Nhân dân hai nước Việt-Lào lại kề vai sát cánh, đẩy mạnh công cuộc xây dựng và phát triển đất nước, vun đắp mối quan hệ láng giềng hữu nghị đặc biệt, mãi mãi trường tồn.
Trước những biến động phức tạp, khó lường của tình hình thế giới, hai nước đã đặt ưu tiên cao nhất cùng phấn đấu nâng quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và sự hợp tác toàn diện Việt Nam-Lào lên tầm cao mới, góp phần giữ vững ổn định an ninh chính trị, tăng trưởng kinh tế bền vững.
Để được mục tiêu này, lãnh đạo của hai nước đã nhất trí, quyết tâm chỉ đạo các cấp, các ngành từ Trung ương đến địa phương hai nước Việt Nam-Lào phấn đấu phối hợp thực hiện tốt những trọng tâm: không ngừng củng cố giáo dục, phát triển và làm sâu sắc hơn truyền thống mối quan hệ chính trị đặc biệt, hiếm có, không chỉ ở lãnh đạo cấp cao mà thấm sâu xuống các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là thế hệ trẻ; nâng cao hiệu quả kinh tế song phương tương xứng với quan hệ chính trị tốt đẹp sẵn có. Phát triển và hoàn thiện các chính sách ưu tiên, ưu đãi đã dành cho nhau. Trong từng thời kỳ, tổ chức kiểm tra, thực hiện triệt để, thường xuyên giám sát để tháo gỡ kịp thời các vướng mắc phát sinh.
Lễ truy điệu và an táng 104 hài cốt liệt sỹ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh tại Lào, tại Nghĩa trang liệt sỹ huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An. (Ảnh: Anh Tuấn/TTXVN) Bên cạnh đó, hai bên tiếp tục tăng cường sự hợp tác các lĩnh vực an ninh, quốc phòng và cùng phối hợp chống lại các âm mưu chống phá của các thế hệ thù địch đối với sự nghiệp cách mạng của mỗi nước, chia rẽ quan hệ hai nước; Tích cực trao đổi thông tin về tình hình quốc tế và phối hợp chặt chẽ tại các hội đàm quốc tế và khu vực, nhất là trong khuôn khổ các tổ chức mà hai nước cùng là thành viên.
Nhân dân Việt Nam luôn tự hào có nhân dân Lào là người bạn láng giềng thủy chung, trong sáng trong suốt thời kỳ cùng đấu tranh giải phóng dân tộc trước đây cũng như trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước ngày nay. Chúng ta khẳng định quyết tâm phấn đấu kế thừa, thực hiện thật tốt lời dạy của các lãnh tụ hai nước, tiếp tục vun đắp tình đoàn kết đặc biệt mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững, góp phần tích cực vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa ở mỗi nước, giữ vững hòa bình, hợp tác, phát triển ở khu vực và thế giới.../.
