Giáo sư Phan Thanh Sơn Nam vẫn giữ kỷ lục là một trong những giáo sư trẻ nhất của Việt Nam. (Ảnh: Quý Trung/TTXVN) Giáo sư trẻ nhất và phó giáo sư trẻ nhất năm nay đều thuộc chuyên ngành vật lý. Giáo sư trẻ nhất và giáo sư cao tuổi nhất đều đến từ Đại học Bách khoa Hà Nội. Lần thứ hai, sau 35 năm, Việt Nam có một nữ giáo sư toán học. Có trường hợp cả hai vợ chồng đều được công nhận đạt chuẩn chức danh phó giáo sư năm nay, ở cùng một ngành và cùng một trường.
Đó là những điểm khá đặc biệt được ông Trần Văn Nhung, Tổng thư ký Hội đồng chức danh Nhà nước cho biết tại buổi lễ trao chứng nhận cho các nhà giáo đạt chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư. Lễ trao chứng nhận được tổ chức trang trọng sáng nay, ngày 12/11, tại Hà Nội.
Giáo sư trẻ nhất: Giáo sư trẻ nhất năm nay là tiến sỹ Nguyễn Văn Hiếu, ngành vật lý, Phó Viện trưởng ITIMS, trường Đại học Bách khoa Hà Nội, 43 tuổi. Bố mẹ là nông dân người Huế nhưng tiến sỹ Hiếu đã nỗ lực rất nhiều trên con đường học tập, nghiên cứu để dành nhiều thành tích đáng nể. Tiến sỹ Nguyễn Văn Hiếu là tác giả hoặc đồng tác giả cảu 130 công trình khoa học, trong đó 85 công trình đăng trên các tạp chí quốc tế ISI.
Giáo sư cao tuổi nhất: Đó là tiến sỹ Nguyễn Đức Lợi, 69 tuổi, ngành cơ khí.
Kỷ lục trẻ nhất trong 35 năm qua là ba giáo sư được công nhận khi mới 37 tuổi. Đó là các giáo sư Phan Thanh Sơn Nam (năm 2014, ngành hoá học, Đại học Bách khoa Thành phố Hồ Chí Minh), giáo sư Nguyễn Quang Diệu (năm 2011, ngành toán học, trường Đại học Sư phạm Hà Nội) và giáo sư Hoàng Ngọc Hà (năm 1996, ngành khoa học Trái đất, trường Đại học Mỏ-Địa chất).
Phó giáo sư trẻ nhất: Phó giáo sư trẻ nhất năm nay là tiến sỹ Hồ Khắc Hiếu, ngành vật lý, trường Đại học Duy Tân, 31 tuổi.
Kỷ lục đạt chức danh phó giáo sư trẻ nhất vẫn là ở 29 tuổi, đó là các giáo sư Nguyễn Khánh Diệu Hồng (năm 2012, ngành hoá học, Đại học Bách khoa Hà Nội) và Phạm Hoàng Hiệp (năm 2011, ngành toán học, Đại học Sư phạm Hà Nội).
Sau 35 năm, ngành toán học có thêm nữ giáo sư: Đợt phong tặng chức danh giáo sư năm nay cũng đánh dấu một điểm đặc biệt của ngành toán học khi lần thứ hai có nữ giáo sư, đó là tiến sỹ Lê Thị Thanh Nhàn, 45 tuổi, Phó hiệu trưởng Đại học Khoa học, Đại học Thái Nguyên. Trước đó, nữ toán học đầu tiên của Việt Nam là giáo sư Hoàng Xuân Sính. Bà Sính được phong hàm giáo sư năm 1980, khi 47 tuổi, và là nữ giáo sư toán học duy nhất của Việt Nam trong suốt 35 năm qua.
Tiến sỹ Nhàn cũng là người duy nhất được công nhận đạt chuẩn chức danh giáo sư toán học năm nay trong số ba ứng viên đăng ký.
Hai vợ chồng cùng được công nhận chuẩn phó giáo sư: Đó là tiến sỹ Phan Thị Phượng Trang, sinh năm 1977, và tiến sỹ Nguyễn Đức Hoàng, sinh năm 1976. Cả hai vợ chồng tân phó giáo sư đều là giảng viên ngành sinh học, trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.
Cũng theo Tổng thư ký Hội đồng chức danh giáo sư Nhà nước, ông Trần Văn Nhung, năm 2015, tổng số nhà giáo đăng ký xét đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư là 681 người, trong đó xét giáo sư là 74 người, phó giáo sư là 607 người.
Các ứng viên này đã được các hội đồng chức danh giáo sư xét qua ba cấp: cấp cơ sở, cấp ngành và cấp Nhà nước.
Kết quả là đã có 52 người đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư (đạt tỷ lệ 70,27%) và 470 người đạt tiêu chuẩn chức danh phó giáo sư (đạt tỷ lệ 76,65%).
Trong số 28 ngành, ngành có nhiều giáo sư, phó giáo sư mới nhất là ngành y với 9 giáo sư và 66 phó giáo sư, ngành kinh tế có 3 giáo sư và 53 phó giáo sư, ngành quân sự có 3 giáo sư và 34 phó giáo sư…
Ngược lại, các ngành luyện kim, cơ học và toán học có ít giáo sư, phó giáo sư mới. Đặc biệt, năm nay, luyện kim là ngành duy nhất không có ai được công nhận đạt chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư. Ngành chỉ có một ứng viên đăng ký chức danh giáo sư nhưng không đạt.
Năm nay, cũng có 5 phó giáo sư là người dân tộc thiểu số, trong đó có một phó giáo sư người dân tộc Hà Nhì và bốn phó giáo sư người dân tộc Tày.
Đánh giá về đợt xét duyệt năm nay, Chủ tịch Hội đồng chức danh giáo sư Nhà nước, ông Phạm Vũ Luận, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết, chất lượng khoa học của các ứng viên đều rất tốt. Số ứng viên có công trình nghiên cứu khoa học đăng trên các tạp chí quốc tế tăng so với mọi năm, nhất là ở những ngành khoa học tự nhiên, công nghệ và y học. /.
