Năm 2013, Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia đã tăng cường hợp tác với Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO), Ủy ban Bão, Tiểu ban Khí tượng và Vật lý địa cầu ASEAN, cũng như hợp tác với Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản... và một số tổ chức phi chính phủ khác.
Các tổ chức phi chính phủ gồm có Trung tâm Phòng tránh thiên tai châu Á (ADPC), Chương trình Bước đầu nghiên cứu thủy khí quyển và gió mùa châu Á (MAHASRI), Chương trình quan trắc hơi nước và ozon phân tầng (SOWER/Pacific).
Trạm đo gió, mưa tại Trung tâm Khí tượng Thủy văn tỉnh Tuyên Quang. (Ảnh: Thế Duyệt/TTXVN) Qua đó, Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia đã tổ chức hơn 20 đoàn đi trao đổi hợp tác, học tập kinh nghiệm của các nước và đón tiếp, làm việc với hơn 10 đoàn khách quốc tế; đồng thời triển khai xây dựng và thực hiện các dự án sử dụng nguồn vốn viện trợ nước ngoài (ODA) đạt hiệu quả cao.
Tiêu biểu như Dự án ODA không hoàn lại (2 tỷ yen ) do Chính phủ Nhật Bản tài trợ nhằm tăng cường năng lực đối phó thiên tai do biến đổi khí hậu gây ra.
Hiện Trung tâm đang lập để trình Bộ phê duyệt thiết kế kỹ thuật - tổng dự toán và triển khai thực hiện dự án này. Cùng với đó, Trung tâm xúc tiến việc triển khai Dự án hỗ trợ kỹ thuật sử dụng nguồn vốn viện trợ phát triển trị giá 3,9 triệu USD, về tăng cường năng lực dự báo thời tiết và cảnh báo sớm mưa, lũ.
Bên cạnh việc khởi động thực hiện dự án hỗ trợ kỹ thuật sử dụng bằng nguồn vốn của Quỹ Bắc Âu "Xây dựng hệ thống cảnh báo úng ngập thời gian thực cho nội thành Hà Nội”, Trung tâm đang tổng hợp ý kiến của các đơn vị liên quan và sẽ trình Bộ Tài nguyên và Môi trường phê duyệt đề cương dự án hỗ trợ kỹ thuật sử dụng nguồn vốn của ngân hàng Châu Á (ADB) về “Ứng dụng công nghệ viễn thám trong quản lý lưu vực sông” (2013-2014), Hợp phần tại Việt Nam “Ứng dụng công nghệ viễn thám trong dự báo, cảnh báo và giám sát lũ lụt.
Bên cạnh đó, Dự án sử dụng nguồn vốn vay ưu đãi của Chính phủ Italy “Tăng cường hệ thống dự báo và cảnh báo lũ lụt ở Việt Nam - Giai đoạn II” (2013-2015); Dự án hỗ trợ kỹ thuật sử dụng vốn ODA không hoàn lại của Chính phủ Thụy Sỹ “Tiếp nhận, quản lý và vận hành hệ thống quan trắc, giám sát khí hậu toàn cầu (CATCOS)” đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Trung tâm đang chuẩn bị đề cương, dự toán kinh phí chuẩn bị đầu tư, hoàn thiện hồ sơ dự án để trình Bộ xem xét. Riêng Đề án sử dụng nguồn trong nước “Xây dựng Trung tâm hỗ trợ dự báo khu vực của WMO tại Việt Nam”, với sự hỗ trợ kỹ thuật của WMO và kinh phí trong nước. Hiện Trung tâm đang chỉnh sửa lại Đề án phù hợp với quy định và trình Bộ phê duyệt trong thời gian tới.
Nhờ các trang thiết bị chuyên ngành được tăng cường, nên chất lượng công tác dự báo khí tượng thủy văn của ngành trong năm 2013 từng bước được nâng cao.
Chất lượng các bản tin dự báo khí tượng và thủy văn hạn ngắn, hạn vừa, hạn dài đều đạt và vượt chỉ tiêu từ 2,0-14,0%; các đợt không khí lạnh, nắng nóng diện rộng, các đợt mưa lớn, lũ lớn đều được dự báo trước từ 24 đến 48 giờ; các cơn bão đều được theo dõi sát và phát tin dự báo từ rất sớm (khi bão còn ở vùng biển phía Đông Philippines hoặc khi còn là vùng áp thấp trên Biển Đông.
Trung tâm luôn đảm bảo sự hoạt động ổn định, hiệu quả của 232 trạm thủy văn (trong đó có 3 trạm chỉ hoạt động trong mùa lũ là Bồng Sơn, Phan Rang, Phan Thiết); 177 trạm khí tượng (tăng 1 trạm so với năm 2012 là Trạm Hoành Sơn); 17 trạm hải văn (dự kiến sẽ là 21 trạm trong năm tới khi tiếp quản phần hải văn của trạm DK1-14 và 3 trạm đã xây dựng xong là Hoành Sơn, Lý Sơn, Song Tử Tây); 155 trạm/điểm đo môi trường không khí và nước (trong đó có 10 trạm đo môi trường không khí tự động); 413 điểm đo mưa nhân dân; 6 trạm thám không vô tuyến; 8 trạm đo gió trên cao; 3 trạm đo tổng lượng ôzôn - bức xạ cực tím; 7 trạm radar thời tiết; 2 trạm thu ảnh vệ tinh phân giải cao (FY2 và MTsat).
Tính đến tháng 11/2013, Trung tâm đã theo dõi và dự báo chính xác, kịp thời 30 đợt không khí lạnh, 4 áp thấp nhiệt đới, 15 cơn bão, trong đó có 10 cơn bão và áp thấp nhiệt đới ảnh hưởng trực tiếp đến Việt Nam; 12 trận lũ, 11 đợt nắng nóng, 26 đợt mưa lớn trên phạm vi cả nước.
Trung tâm thông báo kịp thời đến các cơ quan chức năng theo quy định, cũng như các cơ quan thông tấn báo chí, thông tin đại chúng để phục vụ cộng đồng, góp phần giảm thiểu thiệt hại về người và của do thiên tai, bão lũ gây ra./.
