Từ ngày 1/1/2026, người dân Thành phố Hồ Chí Minh có thể trực tiếp nộp hồ sơ xin giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ cấp 3-4 (tương đương từ 1-7 tầng theo Quy định của Bộ Xây dựng) tại Ủy ban Nhân dân xã, phường và đặc khu nơi có công trình.
Đây là một trong những nội dung đáng chú ý trong Quyết định của Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh vừa ban hành về phân cấp thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng trên địa bàn Thành phố cho nhiều cơ quan, trong đó có Ủy ban Nhân dân xã, phường và đặc khu.
Cụ thể, các địa phương cấp xã, phường được quyền cấp giấy phép xây dựng đối với nhà ở riêng lẻ (trừ nhà ở từ cấp 2 trở lên), và công trình thuộc dự án đầu tư xây dựng chỉ có công trình cấp 3, cấp 4 nằm trên địa bàn hai đơn vị hành chính cấp xã trở lên với nguyên tắc đơn vị hành chính cấp xã chiếm tỷ lệ diện tích khu đất xây dựng lớn hơn sẽ thực hiện việc cấp giấy phép xây dựng.
Việc phân cấp này được đánh giá là bước tiến quan trọng trong cải cách thủ tục hành chính lĩnh vực xây dựng; hồ sơ được tiếp nhận và giải quyết ngay tại địa phương, giúp người dân tiếp cận dịch vụ công thuận tiện, đồng thời tăng tính chủ động, trách nhiệm của chính quyền cơ sở.
Quy định mới này được kỳ vọng sẽ tạo thuận lợi đáng kể cho người dân, đồng thời góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực xây dựng, phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp và yêu cầu phát triển đô thị của Thành phố Hồ Chí Minh trong giai đoạn mới.
Cùng với việc phân cấp thẩm quyền, Quyết định cũng quy định rõ về quy mô xây dựng và thời hạn tồn tại của công trình được cấp giấy phép xây dựng có thời hạn.
Đối với khu vực đã có quy hoạch phân khu hoặc quy hoạch phân khu khu chức năng được phê duyệt nhưng chưa thực hiện và chưa có quyết định thu hồi đất, công trình xây dựng mới được phép xây dựng tối đa 3 tầng và không quá 1 tầng hầm.
Trường hợp sửa chữa, cải tạo thì được xây dựng theo số tầng, tầng hầm hiện hữu đã được công nhận. Các chỉ tiêu xây dựng phải tuân thủ quy chuẩn quy hoạch, Quy chế quản lý kiến trúc và các điều kiện theo Luật Xây dựng.
Đối với khu vực đã có quy hoạch chi tiết hoặc quy hoạch chi tiết khu chức năng nhưng chưa triển khai, công trình xây dựng mới chỉ được phép xây dựng tối đa 1 tầng.
Quy định nhằm bảo đảm việc xây dựng có kiểm soát, phù hợp với định hướng phát triển không gian đô thị, đồng thời hạn chế tình trạng xây dựng tự phát, gây khó khăn cho công tác quản lý quy hoạch về lâu dài.
Quyết định cũng nêu rõ thời hạn tồn tại của công trình được cấp giấy phép xây dựng có thời hạn do cơ quan cấp phép xác định, căn cứ vào thời điểm thực hiện quy hoạch, nhưng tối đa không quá 5 năm.
Khi hết thời hạn tồn tại ghi trong giấy phép mà quy hoạch được điều chỉnh kéo dài thời gian thực hiện, cơ quan đã cấp phép có trách nhiệm thông báo và xem xét gia hạn thời gian tồn tại của công trình theo quy định.
Cũng theo quyết định, Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh giao cho Ban Quản lý các Khu Chế xuất và Công nghiệp, Khu Công nghệ cao, Khu Nông nghiệp công nghệ cao cấp giấy phép xây dựng đối với các công trình xây dựng thuộc chức năng và trong phạm vi địa giới được giao quản lý. Sở Xây dựng cấp giấy phép xây dựng đối với tất cả công trình còn lại.
Đối với dự án có nhiều công trình với loại và cấp công trình khác nhau thì thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng được xác định theo công trình có cấp cao nhất của dự án. Cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng có thẩm quyền điều chỉnh, gia hạn, cấp lại, thu hồi giấy phép xây dựng do mình cấp.
Trường hợp cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng không thu hồi giấy phép đã cấp không đúng quy định thì Ủy ban Nhân dân Thành phố trực tiếp quyết định thu hồi.
Trường hợp khi điều chỉnh thiết kế xây dựng hoặc sửa chữa, cải tạo công trình làm thay đổi cấp của công trình thì thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng được xác định theo cấp của công trình sau điều chỉnh thiết kế hoặc công trình sửa chữa, cải tạo.
Các cơ quan được phân cấp thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng có trách nhiệm niêm yết công khai quy định, tổ chức tiếp nhận và giải quyết hồ sơ đúng trình tự, thời hạn.
Sở Xây dựng có trách nhiệm hướng dẫn, kiểm tra, giám sát việc thực hiện, kịp thời đề xuất giải quyết các vướng mắc phát sinh trong quá trình triển khai./.
Hà Nội: Người dân không phải xếp hàng xin cấp giấy phép lĩnh vực xây dựng
Việc thực hiện dịch vụ công trực tuyến của Hà Nội mang lại nhiều lợi ích cho người dân, doanh nghiệp, trong đó người dân, doanh nghiệp được hưởng mức phí, lệ phí thủ tục hành chính bằng không.
