Quân đội hỗ trợ người dân sơ tán khỏi khu vực ngập lụt sau vụ vỡ đập thủy điện Kakhovka tại tỉnh Kherson, miền Nam Ukraine, ngày 7/6. (Ảnh: AFP/TTXVN) Ngày 8/6, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cho biết nhà máy điện Zaporizhzhia tại Ukraine vẫn đang nhận nước từ đập thủy điện Kakhovka sau vụ vỡ đập ngày 6/6 vừa qua.
Đồng thời, IAEA bác bỏ thông tin hồ chứa không còn khả năng cấp nước cho nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu này.
Tuyên bố của IAEA được đưa ra sau khi Giám đốc điều hành Ukrhydroenergo, ông Igor Syrota cho biết mực nước trong hồ chứa đã rút xuống dưới mức thấp nguy hiểm 12,7m. Điều này đồng nghĩa với việc hồ chứa này không còn khả năng cấp nước cho các hồ tại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia để làm mát nhà máy này.
Ukrhydroenergo là công ty nhà nước quản lý đập thủy điện Kakhovka.
IAEA nêu rõ nhà máy Zaporizhzhia đang tiếp tục bơm nước từ hồ chứa Kakhovka. Các chuyên gia của IAEA đã nhận được thông báo rằng nhà máy này đã tiến hành đánh giá sau khi kết quả kiểm tra cho thấy có khả năng bơm nước từ hồ chứa ngay cả sau khi mực nước của hồ rút xuống dưới 12,7m.
[Vụ vỡ đập Kakhovka ở Ukraine: Nước hồ chứa tiệm cận mức thấp nguy hiểm]
Theo IAEA, đến nay nhiều kết quả rà soát chỉ ra rằng nhà máy vẫn có thể bơm nước từ hồ chứa ngay cả khi mực nước chạm xuống khoảng 11m hoặc có thể thấp hơn. Cơ quan này lưu ý công tác rà soát cũng bao gồm việc tham vấn ý kiến những người có chuyên môn và kinh nghiệm.
Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi cho biết trong tình hình khó khăn như hiện nay, điều này sẽ cho phép nhà máy có thêm thời gian trước khi có thể chuyển sang nguồn cấp nước thay thế khác. Các phương án cấp nước thay thế có thể cung cấp lượng nước làm mát cho nhà máy điện Zaporizhzhia trong vài tháng.
Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn chưa chắc chắn về vấn đề an ninh và an toàn hạt nhân nói chung tại nhà máy, đồng thời cảnh báo tình trạng này tiềm ẩn nguy hiểm.
Hiện chưa rõ mức độ thiệt hại, cũng như mực nước của hồ chứa sẽ ổn định khi nào và ở mức nào. Ông Grossi nói rằng các chuyên gia của IAEA yêu cầu được tiếp cận khu vực trên, bao gồm cả vị trí đo mực nước của hồ chứa, để xác minh độc lập tình trạng của các hệ thống cấp nước làm mát cho nhà máy. Hiện một nhóm chuyên gia IAEA đã có mặt tại nhà máy.
Đập thủy điện Kakhovka vốn là nguồn cung cấp nước làm mát cho nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, nằm cách đập khoảng 150km. Sự cố vỡ đập đang làm dấy lên lo ngại xảy ra sự cố hạt nhân tại nhà máy điện lớn nhất châu Âu này.
Theo phóng viên TTXVN tại châu Âu, cùng ngày 8/6, Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg kêu gọi các thành viên của liên minh tăng tốc hỗ trợ nhân đạo cho Ukraine sau vụ vỡ đập.
Hình ảnh chụp từ vệ tinh của Công ty công nghệ Maxar khi đập thủy điện Kakhovka ở thị trấn Nova Kakhovka, miền Nam Ukraine bị vỡ, ngày 6/6/2023. (Ảnh: AFP/TTXVN) Thông qua truyền hình trực tuyến, Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba đã thông báo vắn tắt với các đại sứ NATO về hậu quả vụ vỡ đập Kakhovka.
Theo thông báo của NATO, phát biểu trước cuộc họp, ông Stoltenberg nhấn mạnh hậu quả đối với hàng nghìn người và đối với môi trường là rất nghiêm trọng, đồng thời kêu gọi các nước đồng minh khẩn trương hỗ trợ cho Ukraine.
Thông báo cũng cho biết nhiều nước thành viên NATO đã cung cấp hàng viện trợ quan trọng cho Ukraine, trong đó máy lọc nước, máy bơm, máy phát điện.
Ngày 8/6, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết đang nhanh chóng cung cấp các thiết bị y tế cần thiết đến các khu vực bị ngập lụt ở tỉnh Kherson (miền Nam Ukraine) sau vụ vỡ đập Kakhovka và sẵn sàng ứng phó với một loạt nguy cơ về sức khỏe bao gồm đuối nước, các bệnh liên quan đến nước như dịch tả và chấn thương tâm lý.
Giám đốc phụ trách tình trạng khẩn cấp của WHO, ông Mike Ryan cho biết WHO đã cung cấp các hỗ trợ đến những khu vực ở Kherson do phía Nga kiểm soát, nhưng sự hiện diện của tổ chức này ở phần Kherson của Ukraine vẫn đang “trong giai đoạn đầu."
Phát biểu với báo giới, Tổng Giám đốc WHO, ông Tedros Adhanom Ghebreyesus nhấn mạnh: “Không nên coi nhẹ tác động của các hệ thống cung cấp nước sạch trong khu vực và dịch vụ y tế công cộng. WHO đã tăng cường hỗ trợ các cơ quan chức năng và nhân viên y tế bằng các biện pháp phòng các bệnh liên quan đến nước và cải thiện việc theo dõi dịch bệnh"./.
