Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc và lãnh đạo các nước ASEAN chụp ảnh chung tại hội nghị. (Nguồn: THX/TTXVN) Theo phóng viên TTXVN tại Lào, sau ba ngày nhóm họp khẩn trương, liên tục, chiều 8/9, Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc cùng các nhà lãnh đạo ASEAN và các nước đối tác đã dự lễ bế mạc Hội nghị Cấp cao ASEAN 28-29 và các hội nghị liên quan tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia Lào ở thủ đô Vientiane.
Phát biểu tại Lễ bế mạc, Thủ tướng Thongloun Sisoulith tuyên bố Hội nghị cấp cao ASEAN 28-29 đã thành công tốt đẹp và cảm ơn sự ủng hộ giúp đỡ và hợp tác của các nước thành viên ASEAN, các nước đối tác đối thoại và các đối tác bên ngoài; đồng thời nhấn mạnh năm 2016 mới chỉ là năm đầu tiên triển khai Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025, việc Hội nghị cấp cao ASEAN 28-29 lần này thông qua nhiều văn kiện nhằm "Biến tầm nhìn thành hiện thực vì một cộng đồng ASEAN năng động" là quan trọng, nhưng bước đi tiếp theo sẽ có ý nghĩa hết sức quan trọng bởi ASEAN cần biến những tài liệu đó thành những hành động cụ thể.
Tiếp đó, Thủ tướng Thongloun Sisoulith đã long trọng chuyển giao cương vị Chủ tịch ASEAN 2017 cho Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte.
Trong ba ngày nhóm họp, các nhà lãnh đạo ASEAN đã thảo luận việc việc triển khai Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 và thúc đẩy hợp tác với các đối tác bên ngoài ASEAN.
Các nhà lãnh đạo ASEAN cũng tái khẳng định cam kết tăng cường và thúc đẩy Cộng đồng ASEAN thông qua việc thực hiện hiệu quả Tầm nhìn cộng đồng ASEAN 2025; Thông qua Sáng kiến hội nhập ASEAN giai đoạn III (IAI Work Plan III) và Kế hoạch tổng thể kết nối ASEAN 2025 (MPAC2025).
Các nhà lãnh đạo ASEAN cũng ký Tuyên bố về một ASEAN, một ứng phó: ASEAN ứng phó với thảm họa như là một thực thể trong và ngoài khu vực; và thông qua nhiều văn kiện khác nhằm hiện thực hóa 8 ưu tiên của Chủ tịch ASEAN 2016 và triển khai Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025.
Trong Tuyên bố Chủ tịch của Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 28-29, Lãnh đạo ASEAN cũng nhấn mạnh tới tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải, hàng không ở khu vực, giải quyết hòa bình các tranh chấp, trên cơ sở tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS), tôn trọng đầy đủ các tiến trình ngoại giao và pháp lý, thực hiện nghiêm túc Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và sớm đạt Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu quả; Đề cao việc duy trì đoàn kết, thống nhất và vai trò trung tâm của ASEAN trong quan hệ với các đối tác, xử lý các thách thức và định hình một cấu trúc khu vực dựa trên luật lệ; tiếp tục thể hiện vai trò chủ động, dẫn dắt và nâng cao hiệu quả của các cơ chế do ASEAN khởi xướng nhằm tiếp tục thu hút sự tham gia và đóng góp của các đối tác.
Tuyên bố cũng hoan nghênh việc thông qua Tuyên bố chung của các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN và Trung Quốc về việc Thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC, đồng thời hoan nghênh Tuyên bố chung về áp dụng COC để tránh va chạm bất ngờ trên biển ở Biển Đông (CUES) và Tài liệu hướng dẫn vận hành đường dây nóng giữa Quan chức Cao cấp của các Bộ Ngoại giao ASEAN và Trung Quốc về ứng phó với các sự cố khẩn cấp trên Biển Đông được thông qua tại Hội nghị cấp cao ASEAN-Trung Quốc lần thứ 19 để kỷ niệm 25 năm thiết lập quan hệ đối thoại ASEAN-Trung Quốc.
Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo ASEAN tiếp tục bày tỏ quan ngại sâu sắc về các diễn biến gần đây và đang diễn ra, đồng thời ghi nhận quan ngại của một số lãnh đạo về việc tôn tạo, bồi đắp và sự gia tăng các hành động ở khu vực, làm xói mòn lòng tin và sự tin cậy, gia tăng căng thẳng và có thể gây phương hại tới hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực; Tái khẳng định việc cần tăng cường lòng tin, tiến hành kiềm chế và tránh các hành động có thể làm phức tạp thêm tình hình và theo đuổi việc giải quyết hòa bình các tranh chấp phù hợp với luật pháp quốc tế, bao gồm UNCLOS; nhấn mạnh tầm quan trọng của việc không quân sự hóa và tiến hành kiềm chế trong mọi hoạt động, trong đó có việc tôn tạo, bồi đắp, có thể làm phức tạp thêm tình hình và gia tăng căng thẳng ở Biển Đông; Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC...
Tại các cuộc họp cấp cao với các đối tác đối thoại, các nhà lãnh đạo ASEAN họp với các đối tác gồm Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Mỹ, Australia, Liên hợp quốc.
Các bên nhất trí tăng cường hợp tác trên tất cả các lĩnh vực, đặc biệt trong các lĩnh vực thương mại, đầu tư, kết nối, du lịch dựa trên lợi ích chung...
Sau Lễ bế mạc và Lễ chuyển giao chức Chủ tịch ASEAN cho Philippines trong năm 2017, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và Phu nhân đã cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam rời Viêng Chăn về nước, kết thúc thành công chuyến công tác tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN 28-29 và các Hội nghị Cấp cao liên quan./.
