Bệnh nhân trước khi phẫu thuật. (Ảnh: PV/Vietnam+) Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 vừa tiếp nhận trường hợp bệnh nhân Q. 20 tuổi, quê Lạng Sơn, viêm cột sống dính khớp biến dạng nặng nề.
Sau nhiều năm, Q. bắt đầu chập chững những bước đi gần như đầu tiên mà không cần dùng đến chiếc gậy.
16 năm lê trên mặt đất
Bệnh nhân kể lại, ngay từ khi 4 tuổi đã không giống những đứa trẻ bình thường khác. Khớp gối của Q. cứng, không gập vào được, phải lê trên mặt đất.
Gia đình đưa Q. đến một cơ sở y tế để điều trị. Trải qua cuộc phẫu thuật lần thứ nhất vào năm 4 tuổi nhưng tình trạng bệnh không thuyên giảm, những bước đi ngày càng khó khăn, Q. không đạp xe đến trường như các bạn. Đến năm 15 tuổi, Q. tiếp tục trải qua một cuộc phẫu thuật khớp gối bên phải.
[''Bông hồng thép'' của bắn súng Việt Nam bị chấn thương khớp gối]
Sau mổ, thấy chân đau, em không vận động nhiều nên các cơ bị teo và nằm liệt giường. Mọi sinh hoạt cá nhân của bệnh nhân đều nhờ sự trợ giúp của bố mẹ.
Q. kể, mỗi lần đi tắm, vệ sinh cá nhân, bố đều bế. Việc học của em cũng dừng và dang dở vào lúc đó. Nằm một chỗ hơn 1 năm, gia đình quyết tâm đưa em đi tập phục hồi chức năng. Sau đấy một thời gian, Q. đã tự đi được bằng chiếc gậy.
Bệnh nhân tập đi sau phẫu thuật. (Ảnh: PV/Vietnam+) Tháng 11/2020, gia đình đã đưa Q. đến Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 để khám và điều trị. Bệnh nhân được chẩn đoán viêm cột sống dính khớp.
Bệnh viện đã tiếp nhận và điều trị nhiều ca viêm cột sống dính khớp nhưng đây là ca đầu tiên viêm cột sống dính khớp biến dạng nặng nề, khác thường. Hai chân biến dạng, xoay cả hai chân ra ngoài, chân phải dạng 90 độ, chân trái dạng khoảng 80 độ.
Bệnh nhân viêm cột sống dính khớp thông thường vẫn có thể đi được hoặc dùng nạng, nhưng trường hợp này phải dùng gậy chống để đu người ra phía trước.
“Em hy vọng đi lại như người bình thường”
Tiến sỹ Nguyễn Quốc Dũng - Phó Chủ nhiệm Khoa Phẫu thuật khớp (Bệnh viện Trung ương Quân đội 108), phẫu thuật viên của ca mổ cho biết các bác sỹ đã mổ thay khớp háng 2 chân đồng thời cho bệnh nhân và lựa chọn đường mổ trước-ngoài, đây không phải là đường mổ thông thường.
“Với trường hợp của bệnh nhân Q., chúng tôi lựa chọn đường mổ trước-ngoài để có thể quan sát được hết bờ ổ cối, cổ xương đùi dính chặt, giúp đảm bảo cắt xương, lắp khớp chính xác nhất cũng như kiểm soát tốt phần mềm mặt trước và mặt ngoài khớp háng,” bác sỹ Dũng nhấn mạnh.
Chàng trai 20 tuổi chia sẻ về những ngày khó khăn:
Bên cạnh khó khăn về xương thì phần mềm xơ cứng cũng là yếu tố cần tính đến khi lên kế hoạch phẫu thuật. Khớp háng của bệnh nhân dính từ lâu, phần mềm co rút nên khi thay khớp phải làm sao cân bằng phần mềm tốt đảm bảo khớp nhân tạo thật vững, để sau mổ, bệnh nhân vẫn vận động bình thường.
Tiến sỹ Dũng cũng cho biết thêm, tiên lượng ca bệnh sẽ khó khăn nên các bác sỹ phải chuẩn bị, tính toán kỹ lưỡng. Trước hết, chân của Q. khuỳnh rất rộng, không vào được lồng CT nên bệnh nhân không chụp được CT để đánh giá hết cấu trúc và biến dạng xương. Vì vậy, các bác sỹ phải hoàn toàn dựa vào kinh nghiệm trên những phim X-quang thông thường.
Ngoài ra, bệnh nhân không thể nằm nghiêng được do khớp háng cứng ở tư thế dạng nên các bác sỹ phải tính toán, kê kích bàn mổ để làm sao có thể cố định vững bệnh nhân ở tư thế nghiêng. Thậm chí trước mổ các bác sỹ đã nằm thử trên bàn mổ xem kê như thế nào, đặt ra làm sao để bệnh nhân có thể mổ được.
Sau mổ, hai chân và khớp háng của bệnh nhân duỗi thẳng, cổ chân, khớp gối và khớp háng không có dấu hiệu tổn thương thần kinh.
Sau 2 ngày phẫu thuật, Q. đã đứng lên được và gần 2 tuần sau phẫu thuật, bệnh nhân bắt đầu chập chững những bước đi đầu tiên. Q. đang được tiếp tục được chăm sóc, tập luyện tích cực.
Xúc động chia sẻ khi nhớ về lần đầu tập bước trên đôi chân của mình, Q nghẹn ngào: “Từ trước đến giờ, em chưa tự đi được lần nào, toàn phải đi bằng gậy. Bây giờ tự bước đi trên đôi chân của mình nên em rất vui. Em hy vọng đi như người bình thường để phụ giúp ba mẹ”./.
Các bác sỹ thực hiện ca phẫu thuật cho bệnh nhân. (Ảnh: PV/Vietnam+) 
