Thời gian gần đây, các công trình trái phép của Đan viện Thiên An liên tục được xây dựng trên phần đất thuộc quyền quản lý của Nhà nước ở khu vực đồi Thiên An (xã Thủy Bằng, thị xã Hương Thủy).
Đáng lưu ý, việc xây dựng công trình tôn giáo trong lúc chưa được cấp phép, sai mục đích sử dụng đất không chỉ vi phạm pháp luật về đất đai mà còn vi phạm về quy trình xây dựng, gây ảnh hưởng xấu đến tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương.
Thanh tra Nhà nước đã có Quyết định số 577/QĐ-XKT về việc giải quyết khiếu nại của Đan viện Thiên An, trong đó, có nội dung không thừa nhận việc Đan viện Thiên An đòi quyền sở hữu sử dụng hơn 107,6ha đất và rừng thông tại đồi Thiên An thuộc xã Thủy Bằng, thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên-Huế. Việc Đan viện Thiên An đòi lại quyền sử dụng số diện tích đất vừa nêu là không có căn cứ xem xét giải quyết.
Theo ông Lê Văn Thìn, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Thủy Bằng, thị xã Hương Thủy, việc Đan viện Thiên An đang xây dựng và sử dụng đất ngoài diện tích Nhà nước công nhận theo quyết định nói trên là hành vi lấn chiếm trái phép. Từ tháng 1/2015 đến nay, mặc dù đã hơn 50 lần chính quyền địa phương và ngành chức năng lập biên bản về những sai phạm của Đan viện Thiên An trong việc xây dựng các công trình trái phép ở khu vực đồi Thiên An, nhưng tình trạng nói trên vẫn chưa được chấm dứt; chủ vi phạm thiếu hợp tác trong giải quyết vụ việc.
Mới đây nhất, từ 25/4 đến 30/5/2017, Đan viện Thiên An liên tiếp đào múc đất, phá đường dân sinh, phòng cháy, chữa cháy rừng nối thôn Cư Chánh 1 và thôn Kim Sơn; tự ý đào múc đất làm thay đổi hiện trạng tại thửa đất số 16, tờ bản đồ 08, diện tích 5699,8m2 do Ủy ban Nhân dân xã Thủy Bằng quản lý.
Tại đây, có 64 cây thông đã bị những kẻ giấu mặt chặt phá. Điều đáng lưu ý, việc đốn hạ, chặt phá rừng thông xanh này được số đối tượng xấu dùng thủ đoạn khoan thân cây để bỏ hóa chất vào làm cây nhanh chết; đẽo vỏ thân cây; nhóm lửa đốt quanh gốc... làm cho cây bị úa vàng và chết đứng.
Theo ông Nguyễn Thanh Nguyên, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Thủy Bằng, thị xã Hương Thủy, việc phá hoại rừng thông đặc dụng trên địa bàn xã của một số người thuộc khoảnh 5, 6 tiểu khu 153 ở đồi Thiên An, xã Thủy Bằng diễn ra từ lâu. Khi nhân dân phát hiện, tố giác, xã đã lên kiểm tra, lập biên bản vi phạm nhưng sự việc vẫn liên tục tái diễn.
Ông Nguyễn Viết Củ, một người dân ở xã Thủy Bằng cho biết việc phá rừng, lấn chiếm đất còn đào vào cả diện tích đất thuộc phần mộ của gia đình ông. Việc này được kẻ xấu thực hiện vào ban đêm rồi cấu kết số đối tượng khác đem đi tẩu tán nhằm phá hoại môi trường sinh thái, cảnh quan tự nhiên và chiếm dụng đất trái phép.
Theo thông tin từ Ủy ban Nhân dân xã Thủy Bằng, từ tháng 1/2015 đến nay, Đan viện Thiên An đã huy động lực lượng, phương tiện máy móc tiến hành xây dựng nhiều công trình không phép trên phần đất do Ủy ban Nhân dân xã Thủy Bằng, Công ty trách nhiệm hữu hạn Lâm nghiệp Tiền Phong quản lý, bất chấp sự ngăn cản của chính quyền địa phương và ngành chức năng.
Bắt đầu quá trình xây dựng, từ ngày 14-21/1/2015, Đan viện cho dựng mái che, đổ bêtông cơi nới thêm diện tích công trình tôn giáo tại đất rừng đặc dụng cảnh quan tiểu khu 153 xã Thủy Bằng do Công ty trách nhiệm hữu hạn Lâm nghiệp Tiền Phong quản lý. Công ty trách nhiệm hữu hạn Lâm nghiệp Tiền Phong phối hợp với Ủy ban Nhân dân xã Thủy Bằng lập biên bản, đề nghị dừng việc thi công, nhưng phía Đan viện Thiên An vẫn không dừng lại và không chịu ký vào biên bản.
Tiếp đó, ngày 15/4/2015, qua kiểm tra, Ủy ban Nhân dân xã Thủy Bằng phát hiện Đan viện Thiên An cố tình xây dựng nhà trái phép trên thửa đất số 43, thuộc tờ bản đồ 09, đất sản xuất nông nghiệp, với chiều dài 11 mét, rộng 7,5 mét, kết cấu cột kèo bằng sắt, mái lợp ngói, trụ móng đổ bê tông, nền đất.
Theo báo cáo số 25/BC/UBND, ngày 16/4/2015 của Ủy ban Nhân dân xã Thủy Bằng về việc Đan viện Thiên An dựng nhà trên đất sản xuất nông nghiệp thì đại diện phía Đan viện Thiên An trình bày: "Chúng tôi dựng nhà đó là sai phạm, xin lỗi chính quyền."
Tuy vậy, nói không đi đôi với làm, ngày 25/2/2016, Đan viện Thiên An tiếp tục xây dựng nhà và công trình vệ sinh xung quanh khuôn viên nhà tứ giác dựng trái phép trên phần đất nông nghiệp. Không lâu sau đó, Đan viện Thiên An dựng trụ sắt làm mái che để trồng rau màu mà không xin phép cấp có thẩm quyền. Ủy ban Nhân dân xã Thủy Bằng đã lập biên bản, yêu cầu ngưng dựng mái che, đề nghị lập thủ tục xin phép theo quy định, nhưng đến nay, phía Đan viện Thiên An không chấp hành mà còn tiếp tục tiến hành hoàn thiện mái che.
Tiếp đến, đầu tháng 8/2016, Đan viện Thiên An đã tiến hành cơi nới một ngôi nhà ở vườn sắn, dựng một nhà rường ở vườn cam với diện tích khoảng 30m2 trên phần đất nông nghiệp mà Đan viện Thiên An đang sử dụng, nhưng không xin phép chính quyền địa phương. Đan viện Thiên An tiếp tục dựng một ngôi nhà rường với diện tích rộng 5 mét, dài 7 mét và dựng 1 bể nước tại khu vực 64 cây thông (do Ủy ban Nhân dân xã Thủy Bằng quản lý) bị những kẻ giấu mặt đốn hạ trước đó...
Nguy hiểm hơn, sáng 29/6/2017, khi phát hiện các tuyến đường dân sinh, phòng chống cháy rừng bị số đối tượng xấu ở Đan viện Thiên An ngang nhiên múc bỏ, trước yêu cầu đi lại chính đáng của người dân và bảo vệ rừng trong mùa khô hanh, chính quyền xã Thủy Bằng, thị xã Hương Thủy cho người của các thôn Kim Sơn và Cư Chánh 1 san lấp lại đường thì số đối tượng xấu ở Đan viện Thiên An tiếp tục ra gây gổ, cản trở, dùng hung khí nguy hiểm tấn công làm cho nhiều người bị thương, phải đi cấp cứu.
Theo Giám đốc Sở Xây dựng Thừa Thiên-Huế, ông Hoàng Hải Minh, những công trình Đan viện Thiên An thực hiện trong thời gian qua được xác định đều là các công trình xây dựng. Theo khoản k, Điều 89, Luật Xây dựng năm 2014, các công trình ở Đan viện Thiên An không nằm trong quy định được miễn giấy phép xây dựng vì khu vực Đan viện Thiên An nằm trong điều chỉnh quy hoạch chung thành phố Huế đến năm 2030 và tầm nhìn năm 2050 do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 649/QĐ-TTg, ngày 6/5/2014.
Hơn nữa, theo Thông tư số 15/2016/TT-BXD, ngày 30/6/2016 hướng dẫn về cấp phép xây dựng có quy định, đối với công trình tín ngưỡng buộc phải có hồ sơ cấp phép. Hồ sơ cấp phép xây dựng phải có đầy đủ các loại giấy tờ, thủ tục cần thiết để chứng minh quyền sử dụng đất.
Việc Đan viện Thiên An không xin giấy phép xây dựng mà vẫn tiến hành xây dựng là vi phạm về lĩnh vực xây dựng. Việc xây dựng công trình trên đất nông nghiệp là vi phạm pháp luật về đất đai.
Ông Tôn Thất Ái Tín, Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn Lâm nghiệp Tiền Phong cho biết: "Việc Đan viện Thiên An có hành vi xây dựng, lấn chiếm đất trái pháp luật trên phần đất của công ty quản lý, chúng tôi đã tăng cường lực lượng để quản lý, đồng thời phối hợp với chính quyền địa phương, đề nghị cơ quan chức năng, cấp có thẩm quyền xem xét, giải quyết và xử lý vụ việc, trong đó có việc xây dựng lấn chiếm đất trái pháp luật tại khu rừng đặc dụng tại tiểu khu 153, xã Thủy Bằng."
Hiện, chính quyền địa phương đang đề nghị các cơ quan bảo vệ pháp luật vào cuộc điều tra, thu thập chứng cứ, làm rõ hành vi phá hoại rừng của số đối tượng nói trên để xử lý theo quy định pháp luật; đồng thời, phát động sâu rộng phong trào toàn dân bảo vệ rừng đặc dụng trên địa bàn, bảo vệ môi trường cảnh quan sinh thái, ngăn chặn sự phá hoại một số đối tượng xấu đang lén lút phá rừng ở khu vực này./.