Trong khi nhiều người lo sợ vì huyết áp cao thì ngược lại rất ít người quan tâmtối huyết áp thấp. Các bác sĩ tim mạch khuyến cáo, bất kỳ sự tăng - giảm nào sovới mức bình thường đều nguy hiểm.
Huyết áp là sức đẩy của dòng máu tác động lên thành động mạch nhằm đưa máu đếnnuôi dưỡng các mô trong cơ thể, mỗi khi tim đập là lúc huyết áp cao nhất và gọilà huyết áp tâm thu. Khi tim nghỉ, khoảng thời gian giữa 2 lần tim đập thì huyếtáp giảm đi, đó là huyết áp tâm trương.
Chỉ số huyết áp phải căn cứ vào độ tuổi và tình trạng sức khỏe của từng người.
Ởngười khỏe mạnh, từ độ tuổi trưởng thành cho đến 30-45 tuổi: huyết áp tâm thu là90-110mmHg, huyết áp tâm trương là 70-90mmHg được cho là bình thường. Từ 40 tuổitrở lên thì cứ mỗi 10 tuổi, mỗi chỉ số cộng thêm 10.
Huyết áp thấp là tình trạng huyết áp tâm thu dưới 90mmHg và huyết áp tâm trươngdưới 60mmHg hoặc giảm hơn 20mmHg so với trị số huyết áp bình thường trước đó.
Nguy hiểm không kém
Nếu so sánh với bệnh huyết áp cao, huyết áp thấp trước mắt không dẫn đến biếnchứng như tai biến mạch máu não, nghẹn tắc cơ tim… nên nhiều người rất chủ quanvới căn bệnh này. Tuy nhiên, ít người biết được rằng huyết áp thấp cũng có thểgây ra các biến chứng nguy hiểm không kém.
Khi bệnh nhân bị tụt huyết áp nhiều lần, hệ thống thần kinh bị suy giảm chứcnăng, cơ thể không tự kịp điều chỉnh để cung cấp đủ dinh dưỡng và oxy cho các cơquan có chức năng sống còn như não, tim, thận gây tổn thương các cơ quan này.
Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh huyết áp thấp có thể dẫn đến tình trạngđau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, suy thận... thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.Nhiều trường hợp huyết áp thấp có thể dẫn tới tai biến mạch máu não, trong đóphần lớn là nhồi máu não, tỷ lệ này chiếm khoảng 30%.
Ngoài ra, người bị tụt huyết áp cấp có thể gây sốc, đặc biệt nguy hiểm đến tínhmạng trong những trường hợp như đang lái xe, làm việc trên tầng cao… Nếu huyếtáp thấp kéo dài, còn làm cho các cơ quan thận, gan, tim, phổi suy yếu nhanhchóng.
Triệu chứng và nguyên nhân
Huyết áp thấp dễ xảy ra với những người quá lao lực, thể trạng yếu, suy dinhdưỡng, phụ nữ… Đặc biệt, huyết áp thấp dễ xảy ra ở người bệnh về tim mạch, béophì, tiểu đường... với những triệu chứng: mệt mỏi, lả và rất muốn được nghỉngơi, hoa mắt chóng mặt. Khó tập trung và dễ nổi cáu, có cảm giác buồn nôn.
Suy giảm khả năng tình dục. Da nhăn và khô, kèm theo rụng tóc. Vã mồ hôi nhưngvẫn cảm thấy lạnh. Thở dốc, nói như hụt hơi nhất là sau khi leo lên cầu thanghay làm việc nặng, khi thay đổi tư thế có thể choáng váng, xây xẩm mặt mày…
Có nhiều nguyên nhân gây nên bệnh huyết áp thấp. Có thể do sự suy giảm chức năngcủa các cơ quan như tâm, thận, tỳ dương, hoặc do hệ thống thần kinh tự động củacơ thể không tự điều chỉnh được dẫn đến tụt huyết áp tư thế.
Cũng có thể do yếu tố di truyền, những người có thể trạng yếu, hoặc người mắcmột số bệnh huyết học kèm theo như viêm loét dạ dày tá tràng, viêm đại tràng mạntính, lao...
Các nghiên cứu đã cho thấy, đối tượng mắc bệnh huyết áp thấp thường thuộc cácdạng sau:
- Cơ thể bị suy nhược do làm việc quá sức, stress, mất ngủ, với người phải ápdụng giảm cân vì mắc các bệnh tim mạch, béo phì, tiểu đường.
- Do suy giảm hoạt động của tuyến giáp. Khi cơ thể bị thiếu hụt hàm lượng hormoncủa tuyến giáp, sẽ có nguy cơ mắc chứng huyết áp thấp, kèm theo các triệu chứnghoa mắt chóng mặt, rụng tóc.
- Do suy giảm glucoza. Nếu hàm lượng đường trong máu giảm xuống dưới mức2.5mmol/l, bạn có thể sẽ phải chịu đựng cảm giác mệt mỏi, run rẩy và vã mồ hôi.
- Hàm lượng hemoglobin thấp. Một người khoẻ mạnh hàm lượng hemoglobin trong máuở mức 100 milliters. Ở nam giới hàm lượng này ở mức 13,5 tới 17,5 g/dl còn ở nữgiới là 11,5 tới 15,5g/dl. Khi hàm lượng hemoglobin thấp tức là dưới mức 9g/dlsẽ khiến cho lượng oxy vận chuyển tới não và tim bị suy giảm, có thể làm cho cơthể choáng váng hoa mắt, chóng mặt.
- Nhịp tim chậm. Nếu nhịp tim đập dưới 60 nhịp trong một phút, sẽ không đủ lượngmáu và oxy lưu thông trong cơ thể dẫn tới bệnh huyết áp thấp.
Theo các bác sĩ tim mạch, chứng huyết áp thấp không chỉ tập trung vào nhữngngười quá lao lực, suy dinh dưỡng, phụ nữ… Giờ đây nguyên nhân gây chứng bệnhnày còn có sự tham gia của các yếu tố như cuộc sống căng thẳng, môi trường ônhiễm, khuynh hướng lạm dụng độc chất… Chính vì thế, huyết áp thấp đã trở thànhmột trong những căn bệnh thời đại mà ai cũng có thể bị mắc.
Kiểm soát huyết áp thấp
Theo các bác sĩ, tốt nhất người bị huyết áp thấp nên tuân thủ theo chế độ sinhhoạt và ăn uống như sau:
Huyết áp là sức đẩy của dòng máu tác động lên thành động mạch nhằm đưa máu đếnnuôi dưỡng các mô trong cơ thể, mỗi khi tim đập là lúc huyết áp cao nhất và gọilà huyết áp tâm thu. Khi tim nghỉ, khoảng thời gian giữa 2 lần tim đập thì huyếtáp giảm đi, đó là huyết áp tâm trương.
Chỉ số huyết áp phải căn cứ vào độ tuổi và tình trạng sức khỏe của từng người.
Ởngười khỏe mạnh, từ độ tuổi trưởng thành cho đến 30-45 tuổi: huyết áp tâm thu là90-110mmHg, huyết áp tâm trương là 70-90mmHg được cho là bình thường. Từ 40 tuổitrở lên thì cứ mỗi 10 tuổi, mỗi chỉ số cộng thêm 10.
Huyết áp thấp là tình trạng huyết áp tâm thu dưới 90mmHg và huyết áp tâm trươngdưới 60mmHg hoặc giảm hơn 20mmHg so với trị số huyết áp bình thường trước đó.
Nguy hiểm không kém
Nếu so sánh với bệnh huyết áp cao, huyết áp thấp trước mắt không dẫn đến biếnchứng như tai biến mạch máu não, nghẹn tắc cơ tim… nên nhiều người rất chủ quanvới căn bệnh này. Tuy nhiên, ít người biết được rằng huyết áp thấp cũng có thểgây ra các biến chứng nguy hiểm không kém.
Khi bệnh nhân bị tụt huyết áp nhiều lần, hệ thống thần kinh bị suy giảm chứcnăng, cơ thể không tự kịp điều chỉnh để cung cấp đủ dinh dưỡng và oxy cho các cơquan có chức năng sống còn như não, tim, thận gây tổn thương các cơ quan này.
Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh huyết áp thấp có thể dẫn đến tình trạngđau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, suy thận... thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.Nhiều trường hợp huyết áp thấp có thể dẫn tới tai biến mạch máu não, trong đóphần lớn là nhồi máu não, tỷ lệ này chiếm khoảng 30%.
Ngoài ra, người bị tụt huyết áp cấp có thể gây sốc, đặc biệt nguy hiểm đến tínhmạng trong những trường hợp như đang lái xe, làm việc trên tầng cao… Nếu huyếtáp thấp kéo dài, còn làm cho các cơ quan thận, gan, tim, phổi suy yếu nhanhchóng.
Triệu chứng và nguyên nhân
Huyết áp thấp dễ xảy ra với những người quá lao lực, thể trạng yếu, suy dinhdưỡng, phụ nữ… Đặc biệt, huyết áp thấp dễ xảy ra ở người bệnh về tim mạch, béophì, tiểu đường... với những triệu chứng: mệt mỏi, lả và rất muốn được nghỉngơi, hoa mắt chóng mặt. Khó tập trung và dễ nổi cáu, có cảm giác buồn nôn.
Suy giảm khả năng tình dục. Da nhăn và khô, kèm theo rụng tóc. Vã mồ hôi nhưngvẫn cảm thấy lạnh. Thở dốc, nói như hụt hơi nhất là sau khi leo lên cầu thanghay làm việc nặng, khi thay đổi tư thế có thể choáng váng, xây xẩm mặt mày…
Có nhiều nguyên nhân gây nên bệnh huyết áp thấp. Có thể do sự suy giảm chức năngcủa các cơ quan như tâm, thận, tỳ dương, hoặc do hệ thống thần kinh tự động củacơ thể không tự điều chỉnh được dẫn đến tụt huyết áp tư thế.
Cũng có thể do yếu tố di truyền, những người có thể trạng yếu, hoặc người mắcmột số bệnh huyết học kèm theo như viêm loét dạ dày tá tràng, viêm đại tràng mạntính, lao...
Các nghiên cứu đã cho thấy, đối tượng mắc bệnh huyết áp thấp thường thuộc cácdạng sau:
- Cơ thể bị suy nhược do làm việc quá sức, stress, mất ngủ, với người phải ápdụng giảm cân vì mắc các bệnh tim mạch, béo phì, tiểu đường.
- Do suy giảm hoạt động của tuyến giáp. Khi cơ thể bị thiếu hụt hàm lượng hormoncủa tuyến giáp, sẽ có nguy cơ mắc chứng huyết áp thấp, kèm theo các triệu chứnghoa mắt chóng mặt, rụng tóc.
- Do suy giảm glucoza. Nếu hàm lượng đường trong máu giảm xuống dưới mức2.5mmol/l, bạn có thể sẽ phải chịu đựng cảm giác mệt mỏi, run rẩy và vã mồ hôi.
- Hàm lượng hemoglobin thấp. Một người khoẻ mạnh hàm lượng hemoglobin trong máuở mức 100 milliters. Ở nam giới hàm lượng này ở mức 13,5 tới 17,5 g/dl còn ở nữgiới là 11,5 tới 15,5g/dl. Khi hàm lượng hemoglobin thấp tức là dưới mức 9g/dlsẽ khiến cho lượng oxy vận chuyển tới não và tim bị suy giảm, có thể làm cho cơthể choáng váng hoa mắt, chóng mặt.
- Nhịp tim chậm. Nếu nhịp tim đập dưới 60 nhịp trong một phút, sẽ không đủ lượngmáu và oxy lưu thông trong cơ thể dẫn tới bệnh huyết áp thấp.
Theo các bác sĩ tim mạch, chứng huyết áp thấp không chỉ tập trung vào nhữngngười quá lao lực, suy dinh dưỡng, phụ nữ… Giờ đây nguyên nhân gây chứng bệnhnày còn có sự tham gia của các yếu tố như cuộc sống căng thẳng, môi trường ônhiễm, khuynh hướng lạm dụng độc chất… Chính vì thế, huyết áp thấp đã trở thànhmột trong những căn bệnh thời đại mà ai cũng có thể bị mắc.
Kiểm soát huyết áp thấp
Theo các bác sĩ, tốt nhất người bị huyết áp thấp nên tuân thủ theo chế độ sinhhoạt và ăn uống như sau:
- Nên dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi và ăn uống điều độ, không nên bỏ bữa, vìnhịn đói sẽ gây tụt huyết áp do hạ đường huyết.
- Ăn mặn hơn người bình thường (10-15g muối/ngày).
- Tập thể dục nhẹ nhàng và đều đặn như đi bộ, thể dục dưỡng sinh, Yoga…
- Ngủ đủ giấc, tránh làm việc căng thẳng và lưu ý nên dùng ngay một tách càphê,trà đường nóng, dùng gừng, nhân sâm, hay các thuốc bổ tổng hợp Vitamin khi bịtụt huyết áp…
- Đi lại từ tốn, uống nhiều nước, giảm uống rượu, ăn đủ chất gồm hạt toàn phần,rau quả, thịt nạc, ăn nhiều bữa trong ngày, hạn chế bột và đường.
Các bác sĩ tim mạch khuyến cáo, huyết áp cao và huyết áp thấp đều nguy hiểm đếntính mạng nếu như không được phòng tránh và chữa trị kịp thời. Chính vì thế màcần phải chú trọng khám sức khỏe định kỳ để kịp thời phát hiện bệnh huyết ápthấp, đặc biệt cho thai phụ, học sinh, người lao động… nhằm phòng tránh hậu quảđáng tiếc.
Để tránh xa các bệnh liên quan đến tim mạch, chúng ta hãy giành một khoảng thờigian nhất định để nghỉ ngơi, đặc biệt phải ngủ đủ thời gian để tránh bị chứngmất ngủ kinh niên và không bị mắc các bệnh liên quan đến tim mạch./.
- Ăn mặn hơn người bình thường (10-15g muối/ngày).
- Tập thể dục nhẹ nhàng và đều đặn như đi bộ, thể dục dưỡng sinh, Yoga…
- Ngủ đủ giấc, tránh làm việc căng thẳng và lưu ý nên dùng ngay một tách càphê,trà đường nóng, dùng gừng, nhân sâm, hay các thuốc bổ tổng hợp Vitamin khi bịtụt huyết áp…
- Đi lại từ tốn, uống nhiều nước, giảm uống rượu, ăn đủ chất gồm hạt toàn phần,rau quả, thịt nạc, ăn nhiều bữa trong ngày, hạn chế bột và đường.
Các bác sĩ tim mạch khuyến cáo, huyết áp cao và huyết áp thấp đều nguy hiểm đếntính mạng nếu như không được phòng tránh và chữa trị kịp thời. Chính vì thế màcần phải chú trọng khám sức khỏe định kỳ để kịp thời phát hiện bệnh huyết ápthấp, đặc biệt cho thai phụ, học sinh, người lao động… nhằm phòng tránh hậu quảđáng tiếc.
Để tránh xa các bệnh liên quan đến tim mạch, chúng ta hãy giành một khoảng thờigian nhất định để nghỉ ngơi, đặc biệt phải ngủ đủ thời gian để tránh bị chứngmất ngủ kinh niên và không bị mắc các bệnh liên quan đến tim mạch./.
| Bài viết này được đăng theo thỏa thuận bằng văn bản giữa tạp chí Doanh nhân (thuộc VCCI) và Vietnam+ |
(Doanh nhân/Vietnam+)
