Bức tường biên giới giữa Mỹ và Mexico ở Calexico, bang California ngày 31/1. (Nguồn: AFP/TTXVN) Ngày 25/2, Ngoại trưởng Mexico Luis Videgaray cảnh báo nước này sẽ đưa ra các biện pháp đáp trả nếu Mỹ đánh thuế hàng xuất khẩu của Mexico để lấy kinh phí xây bức tường dọc biên giới giữa hai nước.
Cụ thể, Ngoại trưởng Videgaray cho biết Chính phủ Mexico có thể sẽ áp thuế đối với một số mặt hàng của Mỹ xuất khẩu sang Mexico.
Lời cảnh báo của Ngoại trưởng Mexico được đưa ra một ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố việc xây dựng bức tường chung biên giới sẽ được tiến hành "sớm hơm dự kiến."
Cục Hải quan và Biên phòng Mỹ cho biết sẽ yêu cầu các công ty nộp đề án về thiết kế và bản mẫu của bức tường từ ngày 6/3 tới.
Những mẫu thiết kế tốt nhất sẽ được chọn lựa vào ngày 20/3 và sau đó các nhà thầu sẽ được yêu cầu đưa ra dự toán kinh phí xây dựng. Việc chọn nhà thầu cho dự án dự kiến sẽ hoàn tất vào trung tuần tháng 4.
Trước đó, hồi đầu tháng này, Bộ trưởng An ninh nội địa Mỹ John Kelly cho biết bức tường biên giới với Mexico sẽ được hoàn thành trong 2 năm và Quốc hội Mỹ sẽ sớm thông qua kinh phí cho dự án này.
Quan hệ giữa Mexico và Mỹ đã trở lên căng thẳng sau những tuyên bố giữa Tổng thống Donal Trump và người đồng cấp Mexico Pena Nieto liên quan tới dự án xây dựng bức tường chung biên giới. Tổng thống Nieto đã hủy chuyến thăm Mỹ dự kiến vào ngày 31/1 vừa qua.
Chính quyền của Tổng thống Trump dự kiến sẽ áp thuế nhập khẩu 20% đối với hàng hóa của Mexico để chi trả cho dự án xây dựng bức tường dọc biên giới chung giữa hai nước dài khoảng 3.220km, với chi phí ước tính lên đến 15 tỷ USD.
Trong khi Chính phủ Mexico khẳng định sẽ không trả tiền cho việc xây dựng bức tường theo chủ trương của Tổng thống Trump, đồng thời khẳng định đây là vấn đề "không thể thương lượng."
Sau cuộc gặp các quan chức cấp cao của Mỹ, Bộ trưởng Nội vụ Mexico Miguel Angel Osorio Chong đưa ra tuyên bố Mexico sẽ không tiếp nhận những người nhập cư bị Mỹ trục xuất trừ khi họ mang quốc tịch Mexico.
Phát biểu trong một cuộc phỏng vấn trên đài phát thanh hôm 24/2, Bộ trưởng Chong nhấn mạnh Mỹ không thể để mặc những người nhập cư tại khu vực biên giới Mexico bởi nước này không thể tiếp nhận họ.
Ông Chong cũng cho biết Mexico không cần đến khoản viện trợ tài chính của Mỹ sau khi Tổng thống Donald Trump yêu cầu cơ quan chức năng trình báo cáo hỗ trợ tài chính của Mỹ đối với nước láng giềng phía Nam trong 5 năm qua.
Theo Cơ quan nghiên cứu quốc hội Mỹ, phần lớn khoản viện trợ tài chính của Mỹ cho Mexico là thông qua "Kế hoạch các chương trình Merida," theo đó Mỹ cấp 2,6 tỷ USD hỗ trợ an ninh cho Mehico trong giai đoạn từ năm 2008-2016, và đến tháng 11/2016 dự án này đã chi hết 1,6 tỷ USD.
Đề nghị xem xét lại khoản hỗ trợ tài chính của Mỹ cho Mexico nằm trong sắc lệnh hành pháp được Tổng thống Trump ký ban hành hôm 25/1 về vấn đề an ninh nhập cư, theo đó Mỹ sẽ xây dựng một bức tường biên giới và Mexico sẽ phải trả kinh phí.
Sắc lệnh đã dẫn đến những đồn đoán cho rằng ông Trump một lần nữa muốn khẳng định sử dụng khoản viện trợ nói trên để chi trả cho việc xây dựng bức tường.
Theo thống kê chính thức, hiện có khoảng 11 triệu người nhập cư bất hợp pháp đang sống tại Mỹ, phần lớn đến từ Mexico.
Bên cạnh đó, mỗi năm có khoảng 200.000 người di cư không có giấy tờ, hầu hết đến từ các nước Trung Mỹ, đang tìm mọi cách đến Mỹ thông qua Mexico.
Phát biểu của Bộ trưởng Nội vụ Mexico được đưa ra trong bối cảnh đoàn quan chức cấp cao Mỹ bao gồm Ngoại trưởng Rex Tillerson và Bộ trưởng Anh ninh nội địa John Kelly đang thăm Mexici City.
Trong khuôn khổ cuộc gặp, hai bên tái khẳng định quan hệ quan hệ đồng minh truyền thống giữa hai nước và nỗ lực "hạ nhiệt" các căng thẳng ngoại giao gần đây liên quan tới các chính sách của Tổng thống Mỹ.
Trước đó, ngày 21/2, Bộ An ninh nội địa Mỹ (DHS) đã ban hành các sắc lệnh mới đẩy mạnh hoạt động bắt giữ và trục xuất những người nhập cư trái phép vào Mỹ. Trong ngày 23/2, phát biểu từ Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gọi các sắc lệnh này là một "chiến dịch quân sự."
Tuy nhiên, người phát ngôn của ông Trump, Sean Spicer, sau đó cho biết Tổng thống Mỹ sử dụng từ "quân sự" ở đây với "có hiệu quả"./.
